گفتوگو با مدیر اداره تکنولوژی آموزشی ایالات متحده در «رشد مدرسه فردا»
ماهنامه رشد مدرسه فردا در آخرین شماره سال تحصیلی 91-1390 اقدام به ترجمه متن گفتوگوی مجله «رهبری آموزشی» با کارن کیتور، مدیر اداره «تکنولوژی آموزشی» ایالات متحده کرده است که قابل توجه و تأمل میباشد.
این گفتوگو توسط خانم سیده فاطمه شبیری ترجمه شده و درباره طرح یادگیری با کمک فناوری است. بخشی از این گفتوگو به شرح زیر است:
ـ شما قبلاً گفتهاید که یکی از اهدافتان به عنوان مدیر «اداره تکنولوژی آموزشی» این است که الگوهای استفاده از فناوری، به اشتراک گذاشته شوند، آیا میتوانید برای ما یکی از مدارسی را که بازدید کردهاید و میتواند به عنوان یک الگوی خوب در استفاده از فناوری معرفی
شود، شرح دهید؟
ـ مدرسهای که الان به ذهنم میرسد، مدرسه «مورسویل» در کارولینای شمالی و در حدود 20 مایلی «شارلوت». این مدرسه دارای معلمانی جسور و مدیریتی نمونه است که افراد آن خود را ملزم میدانند که برای تدریس به هر یک از دانشآموزان، شیوه تدریس مناسب را کشف کنند. در دیدار
از این مدرسه از سالنهای مدرسه و کلاسها بازدید کردم و چیزی که توجهم را جلب کرد این بود که همه مشغول و درگیر فعالیت بودند. تمام دانشآموزان پایه چهارم به بالا دارای لپتاپهای شخصی بودند که برای کارهایشان از آن استفاده میکردند. اگر در حال انجام تکالیف ریاضی
بودند، مجموعه تمرینها و درسها را علامتگذاری میکردند. اگر در حال تهیه یک گزارش بودند، تحقیق میکردند و رسانههای متفاوت را ضمیمه متنشان میکردند و رک و راست بگویم، دیدن این صحنهها مرا شوکه کرد.
در بعضی از کلاسها نمیشد تشخیص بدهی که جلوی کلاس کدام سوست. در یک سوی کلاس تختهای هوشمند قرار داشت و در سوی دیگر یک وایتبرد معمولی. صندلی معلم نیز در ضلع دیگری از کلاس واقع شده بود. کل فضا، یک محیط یادگیری بود و فناوری، تنها جزئی از ساختار محسوب میشد.
در یکی از کلاسها، دانشآموزان کتابهایی را انتخاب کرده بودند و برای همکلاسیها محتوای کتاب را به صورت یک نمایش دیدار دیجیتالی ارائه میکردند. موضوع کتاب از قبل برای آنها روشن بود و نوشتههای متفاوتی درباره آن خوانده بودند. اگرچه موضوع ارائه شده ارتباطی با
فناوری نداشت، اما فناوری باعث سهولت ارتباط و تعامل و درک مطالب شده بود و دانشآموزان نیز بیشتر درگیر موضوع درسی شدند. معلم نیازی به دانستن اینکه دانشآموزان چطور محصولات را تولید کردهاند نداشت. هدف او تنها بالا بردن فهم دانشآموزان از موضوع و توانایی ارتباط
آنها بود.
ـ یعنی منظور شما این است که مهمترین ویژگی هر مدرسه غنی از فناوری، مشغولیت و درگیر شدن دانشآموزان است؟
ـ دلم میخواست ابزاری داشتم که میشد با آن مشغولیت دانشآموزان را اندازه گرفت. وقتی به جای جای کلاس نگاه میکردم، همه افراد را در حال یادگیری و تعامل با معلم، سایر دانشآموزان و یا با محتوا میدیدم. منظورم از مشغولیت و درگیر شدن صرفاً سرگرمشدن نیست، بلکه منظور
فعالیت فکری است. یعنی ذهن تکتک دانشآموزان بهطور کامل درگیر شود.
ـ دومین نکتهای که در یک مدرسه غنی از فناوری به دنبال آن هستم طبیعت تکلیف است. آیا اجباری است؟ آیا ظاهر مرتبطی دارد؟ و آیا از نظر عمق دارای سطوح متفاوتی است؟ آیا در آن قابل جستوجوبودن و قابل محاسبه بودن پاسخها در نظر گرفته شده است یا خیر؟ و آیا از دانشآموزان
میخواهد کاری را با استفاده از اطلاعات پایهای و محاسبه انجام دهند؟
ـ سومین ویژگی، میزان فردیشدن است. فناوری کمک میکند که انتخاب دانشآموزان، توجه به علائق آنها، و حصول اطمینان از اینکه تکالیف، در سطح مناسبی هستند، سادهتر شود. به علاوه، امکان پشتیبانی تجارب پیشین را از یادگیری فراهم میکند. ما در طرح ملی فناوری آموزشی
درباره یادگیری فردی شده زیاد صحبت کردهایم.
ـ آیا شما فکر میکنید یادگیری آنلاین با یادگیری که در کلاسهای سنتی اتفاق میافتد متفاوت است؟
ـ فکر میکنم امروزه همینطور است. در گذشته یادگیری آنلاین، بیشتر مجزا و کمتر مشارکتی بود و با کاربرد فناوری در کلاس تفاوت داشت. اما هرچه پیش میرویم، تعامل نقش کلیدیتری پیدا میکند. درست همانطور که مردم در فعالیتهای تعاملی آنلاین ـ نظیر فعالیتهای ورزشی،
آشپزی یا هر کار مجازی دیگری درگیر میشوند، دانشآموزان نیز قادر خواهند شد در تجربهها یادگیری مشارکتی آنلاین درون و بیرون کلاس درگیر شوند.
امروزه فناوری در دسترس، غالباً یک منبع به اشتراک گذاشته شده است. بدینمعنا که اگر منظور ما از یک محیط یادگیری دیجیتال این باشد که هر دانشآموز، ابزار مورد نیاز خود را به همراه داشته باشد، میتوانیم به سمت یادگیری فردی شده برویم و مشارکت و تعامل و همکاری با
افراد کلاس خودمان با سایر افراد در نقاط مختلف دنیا داشته باشیم. در این محیط یادگیری دیجیتال شبیهسازیها، ویدیو و نمایشهای انیمیشنی را در کنار هم داریم و مفاهیم پیچیده ریاضی و علوم را به صورت دیداری ارائه میکنیم و میتوانیم مطمئن باشیم که همه دانشآموزان
بهطور کامل به این محیطها دسترسی دارند.
ـ آیا دپارتمان آموزش میداند که در حال حاضر چه تعداد از مدارس پهنای بند بالا دارند؟ آیا در نقشه فناوری این موضوع در نظر گرفته شده است که امکان دارد بسیاری از مدارس، بهویژه در مناطق روستایی، به فناوری دسترسی نداشته باشند؟
ـ دسترسی اهمیت زیادی دارد و یک نیاز پایهای برای فراگیرندگان در سنین متفاوت و در هر نقطهای محسوب میشود.
متن کامل این گفتوگو در ماهنامه رشد مدرسه فردا، شماره 8 (62 پیدرپی) چاپ شده است.