در «رشد آموزش زیستشناسی»
«رفتارهای تولید مثلی جانوران»، عنوان مقالهای است که در شماره جدید رشد آموزش زیستشناسی چاپ شده است.
آقای محمد کرامالدینی نویسنده این مقاله، در ابتدای آن آورده است: «راهبرد تولیدمثلی مجموعهای از تصمیمهاست که هر جانور برای تضمین موفقیت تولیدمثلی خود هنگام انتخاب جفت، تعیین تعداد جفتها، تخصیص مقدار انرژی برای پرورش فرزندان خود میگیرد.
راهبردهای تولیدمثلی متناسب با هزینه انرژی تولیدمثلی، مقدار و کیفیت منابع غذایی، آشیانهسازی و پراکنش جفت در محیط ایجاد میشوند.
رفتار جفتخواهی در جانوران نر و ماده متفاوت است. داروین نخستین کسی بود که مشاهده کرد جانوران ماده معمولاً با نخستین نری که میبینند، آمیزش نمیکنند، بلکه نخست جفت را بررسی میکنند و سپس تصمیم میگیرند که آیا با آن آمیزش کنند یا نه. رفتارشناسان تاکنون این رفتار
را که انتخاب جفت مینامند، در بسیاری از جانوران بررسی کردهاند.
بهعکس، نرها کمتر به انتخاب جفت میپردازند. بسیاری از تفاوتهای راهبردهای تولیدمثلی بین افراد نر و ماده را میتوان با مقایسه سرمایهگذاری هر کدام از آنها مشخص کرد. سرمایهگذاری والدین نحوه و مقدار مشارکتی است که هر یک از افراد نر یا ماده برای تولیدمثل و پرورش
فرزندان اختصاص میدهند.
معمولاً سرمایهای که والد ماده برای تولیدمثل میگذارد، بسیار بیشتر از سرمایه فرد نر است. مثلاً، تخمک آدمی 195000 بار بزرگتر از اسپرم آدمی است. درون تخمک ذخایر غذایی پروتئینی و چربی و مواد لازم برای رشد جنین وجود دارد، در حالیکه اسپرم فاقد آنهاست. در برخی
از جانوران فرد ماده مسئول بارداری، زایمان و شیردهی نیز هست.»
انتخاب جفت و آمیزش، نقشپذیری و تئوری بازی از عناوینی است که آقای کرامالدینی در این مقاله به آنها پرداخته است.
متن کامل این مقاله را میتوانید در شماره 83 فصلنامه رشد آموزش زیستشناسی، تابستان 1390 رویت کنید.