در جلسه شورای سیاست‌گذاری «یازدهمین جشنواره ملی تولید محتوای الکترونیکی رشد» مباحثی مانند توجه به استفاده از ظرفیت‌های مردمی در امر تولید محتوای آموزشی، ضرورت نقشآفرینی همه نهادهای و بسترسازی آموزشی، اهمیت تغییر در ذائقه‌ها زیبایی شناختی افراد و... مورد گفت‌وگو و تبادل نظر قرار گرفت.
به گزارش واحد خبر و رسانه دفتر انتشارات و فناوری آموزشی، نخستین جلسه شورای سیاست‌گذاری «یازدهمین جشنواره ملی تولید محتوای الکترونیکی رشد» با حضور حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر علی لطیفی، معاون وزیر و رئیس سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی، دکتر محمد صالح مذنبی، مدیرکل دفتر انتشارات و فناوری آموزشی، دکتر معصومه نجفی پازوکی، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش، دکتر اصغر باقر‌زاده، معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش، دکتر مجتبی همتی‌فر، رئیس سازمان تعلیم و تربیت کودک، دکتر حامد علامتی، مدیرعامل کانون پرورشی فکری کودکان و نوجوانان و دیگر نمایندگان دستگاه‌ها و نهادهای ذی ربط در حوزه تعلیم و تربیت برگزار شد.
در این جلسه ابتدا مدیرکل دفتر انتشارات و فناوری آموزشی گزارشی از دستاوردهای جشنواره رشد در دوره دهم ارائه داد و در ادامه حاضران در خصوص ضرورت‌هایی که باید در دوره یازدهم این جشنواره مدنظر قرار گیرد به بحث و تبادل نظر پرداختند. محور این گفت‌و‌گوها در دو موضوع چگونگی مشارکت دادن و نقش آفرینی همه ظرفیت‌های کشور اعم از بخش‌های دولتی و غیردولتی بود. اینکه چگونه می‌توان از ظرفیت‌های دستگاههای دولتی و شرکت‌های خصوصی، همچنین ظرفیت‌های مردمی در امر تولید محتوا بهره‌مند شد. همچنین کاربرد این موارد در برنامه درسی و آموزشی، ارائه پیشنهادات حاضران در خصوص چگونگی و الزامات همکاری دستگاههای مختلف نیز مورد توجه قرار گرفت.
تولید کنندگی دیگر در
اختیار مجموعه خاصی نیست
در این جلسه حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر علی لطیفی، معاون وزیر آموزش و پرورش و رئیس سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی با بیان اینکه در عصر حاضر دوگانه تولیدکننده و مصرف کننده محتوا به تدریج کمرنگ شده اند گفت: امروز تولیدکنندگی در اختیار مجموعه خاصی نیست و هر شخص غیرحرفه‌ای نیز میتواند محتوا تولید کند.
وی با تأکید براینکه در شورای جشنواره تولید محتوای الکترونیکی در دوره جدید ویژگی‌ها و ظرفیت‌های متفاوتی را باید مد نظر قرار داد، تصریح کرد: «باید توجه داشته باشیم که اگرچه از دوره جدید به‌عنوان عصر فضای مجازی نام‌برده می‌شود، اما صرفاً این‌گونه نیست که ما در این دوره تنها از یک مجموعه ابزارهای جدید ارتباطی استفاده کنیم. بلکه باید گفت در عصر حاضر ورود مجموعه‌ای از ابزارها و پدیده‌ها به زندگی انسان، تحولاتی جدی را رقم زده‌اند؛ مسیله‌ای که در حوزه‌های گوناگون مطالعاتی به آن پرداخته می‌شود.»
معاون وزیر آموزش و پرورش توضیح داد: اینترنت هویتی شبیه تلویزیون داشت که مجموعه‌ای از افراد نخبه، کاربلد و کارشناس، اخبار و اطلاعات را برای آن تولید می‌کردند و افرادی دیگر نیز به‌صورت یک‌طرفه از این تولیدات استفاده می‌کردند. اشخاص به وبگاه‌‌ها و خبرگزاری‌ها مراجعه می‌کردند تا اطلاعات موجود را مصرف کنند. اما اکنون روند کار این‌گونه نیست. امروز یک کودک هفت‌هشت‌ساله نیز میتواند صفحه خود را در فضای مجازی راه‌اندازی کند و محتوای مربوط به خود را در آن تولید کند. بر این اساس، هر فرد عامی و عادی این امکان را دارد که در جایگاه تولیدکننده محتوا قرار بگیرد.»
حجت‌الاسلام‌والمسلمین لطیفی تصریح کرد: «بر این اساس، تولیدکنندگی در اختیار مجموعه خاصی نیست و هر شخص غیرحرفه‌ای نیز میتواند محتوا تولید کند. ممکن است یک عکاس تازه‌کار بیشتر از عکاسان حرفه‌ای در فضای مجازی بازدیدکننده داشته باشد. این موضوع یکی از پیامدهای مجموعه فناوری‌های موجود از جمله تحولات نسل دوم به بعد اینترنت است که امکان تولید محتوا را برای همه افراد فراهم می‌آورد. بنابراین، تولید دیگر موضوعی انحصاری و برای افرادی خاص نخواهد بود.»
وی با طرح این سؤال که آنچه بیان شد، برای ما در آموزش‌وپرورش و سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی از چه جهت اهمیت دارد، ادامه داد: «در این زمینه باید گفت، این سازمان نهاد متصدی تولید محتوای اثرگذار در آموزش، تعلیم و تربیت است. بنابراین، باید این واقعیت را به رسمیت بشناسد که مرزها میان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان کمرنگ شده‌اند.»
رئیس سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی اظهار کرد: «توجه داشته باشید، ما با کاربرهایی مواجهیم که دیگر فقط مصرف‌کننده نیستند. هم‌زمان در حال تولید محتوا و مصرف آن هستند. حتی اینکه یک خبر را از جایی برمی‌داریم و چند کلمه به آن اضافه یا از آن کم می‌کنیم، و به عبارتی به آن ارزش افزوده‌ای می‌دهیم نیز خود نوعی تولید محتوا محسوب می‌شود. اگر بخواهیم از دید پدیدارشناسی این موضوع را مطالعه کنیم، اینکه هر فردی میتواند در فضای مجازی کانال یا گروه داشته باشد نیز نکته مهمی است که باید به آن توجه شود.»
تغییر در ذائقه‌ها زیبایی شناختی افراد
معاون وزیر آموزش‌وپرورش با تأکید بر اینکه ذائقه زیبایی‌شناختی و میزان تأثیر آن‌ها تغییر کرده است، تصریح کرد: «آن اثرگذاری که درگذشته یک بیت شعر می‌توانست داشته باشد، در مجموعه‌ای از زمینه‌ها تغییر کرده است و شما باید تولید محتوا را با ابزار دیگری مدنظر قرار دهید تا ذهنیت‌ها را شکل دهد. به عبارت دیگر، تنوع در مواد، منابع و انواع رسانه‌های انتقال‌دهنده پیام، همان‌طور که گفته شد، و نیز محو‌شدن مرز میان تولیدکننده و مصرف‌کننده محتوا، موجب شده است ما وارد شرایطی شویم که دیگر ارتباطات ما در آن یک‌سویه نیستند. اینکه ما در سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی بنشینیم و بگوییم که فرستنده یک پیام هستیم و دیگران مصرف‌کننده خواهند بود، در عصر حاضر موردقبول نیست.»
جشنواره‌ها بستری هستند برای مشارکت و به رسمیت‌شناختن تغییرات
وی با اشاره به اینکه جشنواره‌های سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی، از جمله جشنواره ملی تولید محتوای الکترونیکی رشد، میتواند بستری جدی برای مشارکت‌پذیری و به رسمیت‌شناختن این اتفاق‌ها باشد، اظهار کرد: «برای اینکه آنچه بیان شد به نفع نظام تعلیم و تربیت باشد، ما می‌توانیم از این فرصت بیشترین بهره را ببریم، چرا که این یک فرصت تربیتی است تا معلم دانش‌آموز را درگیر تولید مواد و محتوای آموزشی و تربیتی کند. در این راستا باید چارچوب‌ها و سیاست‌گذاری‌ها و هدف‌گذاری‌هایی را مدنظر قرار دهد. در صورتی که فرایند تولیدگری به‌درستی طراحی شود، میتواند نقش مهم و تأثیرگذاری را در عرصه تعلیم و تربیت بر عهده داشته باشد؛ اقداماتی که شاید هیچ جای دیگری نشود آن‌ها را اجرایی کرد.»
چگونه می‌توان صبر و حوصله را آموزش داد؟
معاون وزیر آموزش‌وپرورش در ادامه اظهار کرد: «اکنون شاهدیم نسل امروز چندان صبر و حوصله ندارد و این سؤال مطرح می‌شود که چگونه می‌توان صبر و حوصله را به دانش‌آموزان آموزش داد؟ آن هم در روزگاری که در زندگی همه‌چیز برای آن‌ها آماده و فراهم است. در این خصوص باید گفت، وقتی فردی با همه سختی‌ها سرگرم یک کار تولیدی می‌شود، حوصله و تحمل افزایش می‌یابد، چرا که کار به خودش تعلق دارد. بنابراین، این یک فرصت خوب تربیتی است تا دقت و تمرکز را به کمک آن افزایش دهیم.»
ویژگی جشنواره ملی
تولید محتوای الکترونیکی رشد
دکتر محمدصالح مذنبی، مدیر کل دفتر انتشارات و فناوری آموزشی نیز در این جلسه گرد هم آمدن همه ظرفیتها برای تعلیم و تربیت را از مهم‌ترین ویژگی‌های یازدهمین جشنواره ملی تولید محتوای رشد دانست و ادامه داد: «آموزش‌وپرورش به‌جای اینکه صرفاً تصدی‌گری را بر عهده داشته باشد و با ظرفیتی محدود، امر مهم و راهبردی تعلیم و تربیت را در کشور رقم بزند، میتواند همه افرادی را که می‌توانند در مقیاس ملی به آموزش‌وپرورش کمک کنند، گرد هم بیاورد. کما اینکه این موضوع به‌طورقطع دغدغه چند‌ساله همه صاحب‌نظران، علاقه‌مندان، مدیران و کارشناسان این وزارتخانه در سطوح گوناگون بوده است و خواهد بود. به این ترتیب، اگر ما بخواهیم کاری شایسته و متناسب برای نسل امروز و آینده خود انجام دهیم، در گام نخست باید آموزش‌وپرورش در اولویت تدابیر و برنامه‌ریزی‌ها در کشور قرار داشته باشد. ضمن اینکه همه امکانات و ظرفیتها بسیج شوند و سازمان داده شوند تا این اتفاق ارزشمند رقم بخورد.»
نقش آفرینی همه نهادهای و بسترسازی آموزشی
دکتر مذنبی تصریح کرد: «با توجه به تنوع و تکثر مأموریت‌ها و نیازها در حوزه آموزش‌وپرورش، به‌طورقطع وقتی این فرصت برای نقشآفرینی همه نهادهای ذی ربط فراهم می‌شود، کار فاخر و شایسته‌ای رقم خواهد خورد. به این ترتیب، ما به جای اینکه در یک موقعیت رقابتی با بخش‌های دیگر قرار گیریم، بسترساز و زمینه‌ساز این امر خواهیم بود که تمامی کسانی که در کشور و در بخش‌های گوناگون با محوریت حوزه تعلیم و تربیت خدمت و ایفای نقش میکنند، احساس کنند با حضورشان در این جشنواره فرصتی برای آن‌ها فراهم می‌شود تا به نحو احسن تولیدات و ظرفیت‌هایشان را به نمایش بگذارند و آن را به مخاطبان و دیگر دستگاههای متولی عرضه کنند. این شرایط به‌ویژه شامل ابتکاراتی می‌شود که در مؤسسات و فضاهای گوناگون در حوزه آموزش صورت می‌گیرند.»
وی تصریح کرد: «در این راستا مسیر بحث در نشست کنونی بر اساس پیشنهاد‌ها ارائه شده و نظرات ارسالی به دبیرخانه مشخص شده است و امید می‌رود در این دوره از جشنواره شاهد اقدامات و اجرایی‌شدن برنامه‌های جدید و خوبی باشیم.»
مدیر کل دفتر انتشارات و فناوری آموزشی با تأکید براینکه یکی از مهم‌ترین محورهایی که در جشنواره باید مدنظر قرار گیرد، این بوده که به دو بخش درونی و بیرونی در حوزه آموزش توجه شود، تصریح کرد: «بر این اساس، بخش‌های فعال در این وزارتخانه، معلمان، مربیان و هنرآموزان، دانش‌آموزان و هنرجویان به‌عنوان بخش درونی باید در آن مشارکت داشته باشند. در خارج از این وزارتخانه نیز شرکت‌ها و مؤسسات علمی و آموزشی فعال در تولید محتوای الکترونیکی دولتی و غیردولتی نقش‌آفرین خواهند بود.»
مروری بر آمارهای جشنواره رشد در سال گذشته
دکتر مذنبی با اشاره به آمار و ارقام مربوط به جشنواره یازدهم اظهار کرد: «در مجموع ۹ هزار و ۷۶۹ نفر در فراخوان جشنواره سال گذشته مشارکت کردند که به‌طور عمده دانشجومعلمان و دانش‌آموزان بوده‌اند.»
به گفته مدیر کل دفتر انتشارات و فناوری آموزشی، از این تعداد ۱۱ هزار و ۳۷۲ اثر در دوره دهم دریافت شدند. در آمارهای تفکیکی از آثار ارسالی، مشخص است که غالب آثار فیلم یا صوت بوده‌اند. فیلم‌ها بیشتر در قالب گرافیک متحرک (موشن‌گرافی) و یک تعداد هم نرم‌افزار آموزشی بودند که در آیین اختتامیه برای مخاطبان در سراسر کشور به اجرا گذاشته شدند.»
مذنبی در ادامه به آمارهای شرکت‌کنندگان در جشنواره دهم هم اشاره کرد و گفت: «تعداد معلمان شرکت‌کننده در این دوره از جشنواره 6166 نفر بود. علاوه بر این، دو هزار و ۲۶۷ دانش‌آموز، ۲۵۸ هنرجوی، ۶۱۷ هنرآموز و ۴۰۳ دانشجو‌معلم نیز در این رویداد بزرگ آموزشی حضور داشتند. ضمن اینکه ۸۱ شرکت و مؤسسه و 6 مدعو خارج از کشور هم در آن مشارکت داشتند.»
ویژگی‌های بارز جشنواره دوره دهم
وی با بیان اینکه آثار دریافت‌شده و به مرحله انتخاب رسیده 7061 اثر بود که 4308 اثر نیز در مرحله انتخاب و داوری از دور خارج شدند، اضافه کرد: «از ویژگی‌های بارز دوره دهم این بود که طراحی سامانه برخطی برای تسهیل و تمهید مقدمات مشارکت گسترده معلمان و دانش‌آموزان و هنرجویان و هنرآموزان و مؤسسات غیردولتی و شرکت‌های دانش‌بنیان مدنظر قرار گرفت.»
مدیر کل دفتر انتشارات و فناوری آموزشی در ادامه مشارکت گسترده با معاونت‌های آموزش ابتدایی، معاونت آموزش متوسطه و معاونت پرورشی را در جهت هم‌افزایی و اطلاع‌رسانی و مشارکت معلمان و دانش‌آموزان در تولید آثار روزگار همه‌گیری بیماری کرونا را که از طریق سامانه برخط فراهم شد، از دیگر ویژگی‌های جشنواره تولید محتوای الکترونیکی رشد در سال گذشته بر شمرد.
استفاده از آثار در کتاب‌های درسی
وی با بیان اینکه آثاری که استانداردهای لازم را داشتند و از کیفیت لازم برخوردار بودند، در کتاب‌های درسی مورداستفاده قرار گرفتند، افزود: «البته در این زمینه یک ارزیابی جدی نیز صورت گرفت. اینکه چرا نمی‌توان از تمامی آثاری که معلمان تولید محتوا میکنند و حتی مرحله انتخاب را هم پشت سر می‌گذارند، در جریان برنامهریزی درسی استفاده کرد؟ البته در این خصوص ارزیابی‌های بیشتری در جلسات آینده صورت خواهند گرفت.»
مدیر کل دفتر انتشارات و فناوری آموزشی تأکید کرد: «همان‌طور که اشاره شد، تقدیرها نیز بحث پررنگی در دوره گذشته بودند. سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی میزان تقدیرها را به سه برابر افزایش داد تا شرکت‌کنندگان در جشنواره دل‌گرم شوند. از سوی دیگر، بخشی از این آثار نیز در رمزینه‌های پاسخ‌سریع مورداستفاده قرار گرفتند. در توضیح بیشتر در این باره باید گفت، از سال گذشته این رمزینه‌ها به کتاب‌های درسی اضافه شده‌اند. در واقع هم محتوای افزوده رمزینه‌ها را دارند و هم متن درسی را شامل می‌شوند.»
ضرورت همکاری و مشارکت
نهادهای متولی
همچنین دکتر اصغر باقر‌زاده، معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش تأکید بر ضرورت توجه به الزامات آموزش مجازی با مشارکت نهادهای متولی گفت: «توجه به الزامات آموزش مجازی مقوله‌ای قابل‌توجه است. اگر در این خصوص در زمینه‌های گوناگون کارها با همکاری و مشارکت نهادهای متولی انجام شود، به‌طور قطع می‌توان هم هزینه‌ها و هم موضوع اعتبارات را به نحو بهتری مدیریت کرد.»
وی با بیان این مطلب که دومین نکته‌ای که باید به آن توجه داشت این بوده که اگرچه سال‌هاست مباحث مربوط به آموزش مجازی مدنظر قرار دارد، اما در دوره شیوع کرنا این امر به طور جدی‌تری مورد توجه قرار گرفت و ما بر حسب شرایط آموزش مجازی داشتیم، تصریح کرد: توجه به الزامات آموزش مجازی مقوله‌ای ضروری است. علاوه بر این، اگر در زمینه‌های گوناگون کارها با همکاری و مشارکت نهادهای متولی انجام شوند، به‌طور قطع می‌توان هم هزینه‌ها و هم موضوع اعتبارات را به نحو بهتری مدیریت کرد. استانداردها نیز به نحو شایسته‌تری رعایت خواهند شد و جنبه مصرف نیز در ابعاد گوناگون موردتوجه قرار می‌گیرد.»
وی ادامه داد: «بر این اساس، ما اکنون می‌توانیم به این موارد و به عبارتی خروجی‌های این جشنواره‌ها در کنار هم جهت بدهیم و برای آن‌ها خط سیر مشخصی در نظر بگیریم که به تقویت مجموعه آموزش‌وپرورش منجر شود.»
معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش‌وپرورش افزود: «اعلام می‌کنم، این معاونت آمادگی دارد در راستای مشارکت، همراهی و تجزیه فعالیت‌ها و برنامه‌هایی که اجرایی می‌شوند همکاری لازم را داشته باشد.»
توجه به تهیه بسته‌های
جامع آموزشی ویژه
در بخش دیگر این نشست نیز معصومه نجفی پازوکی، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش گفت: «تصور من این است که اکنون نیاز به مقوه‌ای مانند جشنواره و الگوهای تدریس داریم که معلم بتواند مطالب درسی را بر اساس آن‌ها در قالبی یکدست و با توجه به تمام موقعیت‌های یادگیری تدریس کند.»
وی با بیان این مطلب که یکی از موضوعاتی که در نظام آموزش و پرورش اکنون نیاز است تا به طور جدی مدنظر قرار گیرد؛ بحث آموزش معلم است، اظهار کرد: «با توجه به اینکه نیروهای جدیدی که در سال‌های گذشته وارد کلاس‌های درس شده‌اند چندان آموزشی ندیده‌اند و بنابراین در بازدیدهای به‌عمل‌آمده از کلاس‌های درس آن‌ها، کیفیت یادگیری چندان قابل‌توجه نبوده است، باید در تعلیم و تربیت به این مقوله مهم به‌طور ویژه توجه شود.»
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش توضیح داد: «سال گذشته ما مشکل تولید و انتشار رمزینه‌های پاسخ‌سریع کتاب‌های درسی را در سازمان داشتیم. می‌گفتیم محتوای رمزینه‌ها چه باشد. صحبت این بود که معلمان در این باره مشارکت فعال داشته باشند تا محتوای الکترونیکی تولید کنند. البته تصور من این است که اکنون به چیزی مانند جشنواره و الگوهای تدریس نیاز داریم که معلم بر اساس آن‌ها بتواند در قالبی یکدست و با توجه به تمام موقعیت‌های یادگیری مطالب درسی را تدریس کند.»
نجفی پازوکی توضیح داد: «در این دوره از جشنواره رشد باید تهیه بسته‌های جامع آموزشی ویژه در نظر گرفته شود. یعنی این‌گونه نیست که یک جزء یا محتوای الکترونیکی به‌تنهایی میتواند مشکل را حل کند. اگر بتوانیم به‌طور نمونه در زمینه آموزش معلم، با توجه به تعداد بالای معلمان شرکت‌کننده، از ظرفیت جشنواره ۱۰۰ طرح درسی جامع به دست بیاوریم، این میتواند برای نظام آموزشی کشور یک دستاورد باشد.»
ارائه پیشنهاد طراحی
بسته آموزشی
علاوه براین دکتر مجتبی همتی‌فر، رئیس سازمان تعلیم و تربیت کودک یکی دیگر از حاضران در این جلسه گفت: «می‌توان به مجموعه تولیدات در جشنواره‌های متعدد، ازجمله جشنواره یازدهم رشد، به‌عنوان یک بسته آموزشی نگاه کرد، زیرا در کنار هم قرارگرفتن آن‌ها یک ترکیب معنی‌دار ایجاد می‌کند.»
وی اظهار با بیان اینکه توجه به این موارد موجب خواهد شد تا افق جشنواره بسیار وسیع تر شود، خاطرنشان کرد: «با مرجعیت سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی و تأکید مقام معظم رهبری بر آن، ان‌شاءالله شاهد موفقیت‌های بیشتری در این زمینه خواهیم بود.»
معاون وزیر آموزش و پرورش افزود: «با توجه به مجموعه تولیدات در چنین جشنواره هایی به عنوان یک بسته آموزشی میتواند نهادهای مختلف مرتبط را نیز درگیر امر آموزش و تربیت کند. ضمن اینکه ما چند جشنواره موازی هم داریم؛ مثل جشنواره «فیروزه» در موضوع کالاهای فرهنگی که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آن را برگزار می‌کند. یعنی محصولی که در آن تولید و معرفی می‌شود، جنسش کالای فرهنگی است که کاربرد تربیتی نیز دارد. جشنواره‌ای هم داریم که کانون پرورش فکری کودک و نوجوان برپا می‌کند و مربوط به حوزه اسباب‌بازی است. اگر به آن‌ها با توجه به کاربرد تربیتی و به‌طور جامع نگاه کنیم، شاید بتوان آن‌ها را تلفیق کرد.»
همتی‌فر افزود: «بحث دیگری که باید به آن اشاره کرد، موضوع به‌مصرف‌رساندن تولیدات در این جشنواره‌ها است. گاهی جشنواره‌هایی برگزار می‌کنیم که آثاری در آن‌ها فراخوان، شناسایی و عرضه می‌شوند، اما در مرحله مصرف آن آثار به مشکل برمی‌خوریم.»
معاون وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: «بسیاری از جشنواره‌ها به‌خوبی معرفی نمی‌شوند. بنابراین، یکی از مباحث مهم، نظام معرفی و اجراست. جاهایی که جشنواره‌ها در آن‌ها معرفی می‌شوند، نباید به وبگاه‌های سازمان محدود باشند. به عبارت دیگر، باید در هر جا که می‌توانیم جشنواره را تبلیغ کنیم و در دسترس قرار دهیم؛ چه در سامانه‌های درونی وزارتخانه و چه جاهای دیگر.»
رئیس سازمان تعلیم و تربیت کودک تصریح کرد: «این روند اقتضایاتی دارد. به عبارت دیگر، این پرسش مطرح می‌شود که آیا رشد برنامه یا بستری دارد که این دسترسی را نزدیک‌تر کرده باشد؟ یا بسته‌سازی مدنظر قرار گرفته است؟»
ارزشیابی صلاحیت‌های
حرفه‌ای معلمان
همچنین مهدی نامداری، مدیر کل نشر و اطلاع‌رسانی علمی دانشگاه فرهنگیان در این جلسه با بیان اینکه در بحث ارزشیابی صلاحیت‌های حرفه‌ای معلمان دستمان خالی بوده و هست، براین اساس خروجی این جشنواره و محتوای الکترونیکی مربوط به آن میتواند در بحث ارزشیابی معلم استفاده قرار گیرد، اظهار کرد: واقعیت این است که در جشنواره‌های قبلی ما چندان اطلاعی در این زمینه نداشتیم که جشنواره‌ای برگزار می‌شود و خروجی دارد. نهایت این بود که نامه‌ای از طرف سازمان به دانشگاه می‌آمد که یا بایگانی می‌شد یا نامه‌های دیگری روی آن گذاشته و برای ما ارسال می‌شد. اما به نظر می‌رسد در دوره جدید قرار است فعالانه‌تر در این باره کنشگری شود که این موضوع بسیار خوب و ارزنده است.»
وی با بیان اینکه در سال‌های 1394 و 1396 در بحث ارزشیابی صلاحیت‌های حرفه ای معلمان دستمان خالی بود، البته از آن سال تا به امروز نیز باز دستمان خالی است، تصریح کرد: «خروجی این جشنواره و محتوای الکترونیکی مربوط به آن میتواند در بحث ارزشیابی معلم استفاده شود تا بتوانیم ببینیم آیا معلم صلاحیت‌های لازم را کسب کرده است؟ یا در زمینه بحث نقد و بررسی محتوای الکترونیک در یک موقعیت ظریف از آن‌ها بهره ببریم.»
نامداری ادامه داد: «از همه این‌ها مهم‌تر امسال یک هدف بسیار مهم را در این جشنواره می‌بینم و آن اینکه ما در عرضه کتاب‌های درسی تربیت‌معلم به‌شدت به منابع نیاز داریم. به عبارت دیگر، در حال حاضر تنها برای دوره کارشناسی 1730 عنوان کتاب درسی دانشجومعلمی نیاز است. به‌طور جامع‌تر، در دوره‌های ارشد ما به حدود ۲۰۰۰ کتاب نیاز داریم.»
اهمیت توجه به محتوای
الکترونیکی
در ادامه دکتر علی محبی، رئیس پژوهشگاه سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی با بیان این مطلب که با توجه به صحبت حاضران به نظر می‌رسد اکنون تعریفی از ضرورت پرداختن به محتوای الکترونیکی و استفاده از منابع و اطلاعات برای تنوع فرصت‌های یادگیری وجود ندارد، بیان کرد: «بر اساس موارد قانونی که در اسناد تحولی ما وجود دارد، اگر در گذشته استفاده از فناوری اطلاعات در آموزش نوعی امتیاز بود و شاخصی برای برتری معلم محسوب می‌شد، اکنون یک ضرورت است و استفاده‌نکردن از آن نقطه‌ضعفی مهم در راستای به‌روز نبودن معلمان به شمار می‌رود.»
وی ادامه داد: «شورای سیاست‌گذاری اکنون باید بر اساس پیش‌نویسی که آماده می‌کند، بگوید شورای سیاست‌گذاری قرار است در جشنواره یازدهم چه اهدافی رامدنظر قرار دهد و محورهای جشنواره چه می‌توانند باشند. همچنین، ضرورت و الزاماتش چیست؟ همچنین، اینکه شرکت‌کنندگان این جشنواره چه کسانی هستند و مخاطبان آن چه افرادی؟»
محبی با بیان اینکه پیشنهاد من این است که دفتر انتشارات و فناوری آموزشی بر اساس رویه مرسوم همه جشنواره‌ها به شورای سیاست‌گذاری توجه داشته باشد، گفت: «البته در این زمینه ما کمیته اطلاع‌رسانی و کمیته علمی داریم که بسیاری از بحث‌ها باید در آن‌ها مطرح و بررسی شوند.»
وی توضیح داد: «همچنین باید شیوه اطلاع‌رسانی و ارزشیابی نیز مدنظر قرار گیرد. پیشنهاد من این است که در جلسه بعد پیش‌نویسی تهیه شود که هم فرایند را به‌طور کامل مشخص کرده باشد و هم اهداف و محورها و مشارکت‌کنندگان و زمان برای آن قیدشده باشد تا درباره آن نظر داده شود.»
هنر میتواند ابزاری
اثرگذار در جشنواره یازدهم باشد
دکتر حامد علامتی، مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با اشاره به این مطلب که با توجه به تنوع و فرابخشی بودن جشنواره یازدهم به طور قطع به وجوه مختلفی از مباحث مرتبط با آموزش پرداخته خواهد شد، بیان کرد: «سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی خود مرجع اصلی تولید محتوا است، شاخص‌ها را به خوبی می‌شناسد و از دانش کارشناسان مجرب نیز در این زمینه بهره می‌برد.»
مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان افزود: «براین اساس نکته مهمی که در این زمینه باید مدنظر قرار گیرد این است که ما چگونه و به چه طریقی همه هنرها را درگیر این جشنواره کنیم، چرا که جشنواره ملی تولید محتوای الکترونیکی رشد در زمینه تولید محتوای آموزشی مرجعیت دارد و این امر باید مورد توجه قرار گیرد.»
در ادامه این نشست محمدرضا کریمی صارمی، معاون تولید کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با اشاره به اینکه جشنواره ملی تولید محتوای الکترونیکی رشد یکی از قدیمی‌ترین جشنواره‌ها در ایران و از افتخارات نظام آموزشی کشور است، گفت: «دوره یازدهم این جشنواره بسیار فراتر از سایر دوره‌های آن خواهد بود. در این دوره ما شاهد فراگیری بیشتری در این رویداد بزرگ آموزشی و هستیم. شاید بتوان گفت هیچ محتوا و هنری نیست که نتواند در این جشنواره حاضر شود، به این ترتیب ما باید جغرافیای نگاهمان را کمی گسترده‌تر کنیم.»
وی ادامه داد: «امروز رسالت محتوا و تصویر با گذشته متفاوت شده است. این جشنواره حتی میتواند مکمل سایر جشنواره‌های آموزش و پرورش باشد تا از طریق آن، سلیقه‌های جدید در سیستم تعلیم و تربیت ایجاد شود. سلیقه جدید، بقای مخاطب را به ارمغان خواهد آورد و این امر میتواند یکی از هدف‌های اصلی در برپایی جشنواره یازدهم باشد. ضمن اینکه این جشنواره در بخش‌های جانبی خود این ظرفیت را دارد که بازار بزرگی را برای هنرمندان در حوزه مباحث آموزشی به وجود آورد.»
تدوین چارچوب و سازوکار برای جمع آوری ایده‌ها در دو حوزه آماتور و حرفه‌ای نیز پیشنهاد دیگری بود که صارمی در این جلسه ارائه داد و افزود: «با کمک این ایده‌های جدید می‌توانیم برنامهریزی برای تولیدات جدید در حوزه تعلیم و تربیت داشته باشیم.»
در این جلسه همچنین عباس طاهری، دستیار ویژه معاون فضای مجازی صدا و سیما، حامد اسماعیلی، مدیر گروه ارتقا سواد فضای مجازی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، زمانی، رئیس مرکز توسعه ریاست جمهوری و تعداد دیگر از نمایندگان نهادهای آموزشی جضور داشتند که پیشنهادات خود را در زمینه برپایی هرچه بهتر «جشنواره تولید محتوای الکترونیکی رشد» ارائه دادند.
• برای مشاهده آلبوم تصویری اولین جلسه شورای سیاست‌گذاری یازدهمین جشنواره ملی تولید محتوای الکترونیکی رشد اینجا را انتخاب کنید.