سیدکمال شهابلو در گفت‌وگو با روابط عمومی و امور بین الملل سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی درباره سابقه انتشار مجلات رشد اظهارداشت: «امسال وارد پنجاه و ششمین سالگرد تولید و چاپ مجلات رشد شده‌ایم. نام مجلات رشد قبل از انقلاب «پیک» بود؛ اما بعد از انقلاب با تفألی که جناب آقای رحماندوست به قرآن می‌زنند و آیه «قَد تَبَین الرُشد مِن الغی...» می‌آید، نام «رشد» را برای مجلات برمی‌گزینند.»
وی افزود: «تفاوتی که مجله رشد قبل و بعد از انقلاب داشته از دو حیث کمی و کیفی قابل بررسی است. تعداد مجلات قبل از انقلاب از جهت شمارگان و تعدد عناوین محدود بوده، اما پس از انقلاب شمارگان و عناوین آن افزایش می‌یابد و برای رده دانش‌آموزی، عمومی بزرگسال و تخصصی به 32 عنوان می‌رسد که دو عنوان مربوط به نابینایان است و مابقی در رده‌های دانش‌آموزی و بزرگسالان آماده می‌شود و تیراژ میلیونی دارد.»
نحوه توزیع مجلات
معاون دفتر انتشارات و فناوری آموزشی درباره نحوه توزیع مجلات رشد بیان کرد: «یکی از ویژگی‌های خاص مجلات رشد این است که تهیه آن، اجباری و الزامی نیست. وقتی در اوج شمارگان این مجلات را بررسی می‌کنید حتی زمانی که 40 میلیون نسخه هم چاپ می‌شده، تنها 40 درصد دانش‌آموزان را در طول یک سال تحصیلی پوشش می‌داده است.»
شهابلو ادامه داد: «در سال تحصیلی گذشته و قبل از شیوع کرونا، شمارگان هر مجله سه میلیون و 200 تا 300 هزار نسخه بود که از جمعیت 15 میلیونی دانش‌آموزان حدود 40 درصد را هم بیشتر پوشش نمی‌دهد. تهیه مجلات رشد برای دانش‌آموزان الزامی نیست، اما سیاست‌های تشویقی در دفتر و ادارات کل باعث می‌شود اولیا و مدیران مدارس بتوانند دانش آموزان را برای دریافت مجلات ترغیب کنند.»
وی با اشاره به اینکه توزیع مجلات به دو صورت اشتراک و توزیع مدرسه‌ای صورت می‌گیرد گفت: «در ادارات کل نمایندگانی داریم که به ما کمک می‌کنند. به عنوان مثال در استان مازندران یک نماینده اصلی در اداره کل آموزش و پرورش مازندران داریم و نماینده ما در هر شهری یک نماینده دارد.»
معاون دفتر انتشارات و فناوری آموزشی در تولید و انتشار مجلات رشد افزود: «در مجموع 720 نماینده داریم که به عنوان کاری جانبی در کنار کارهای دیگرشان توزیع مجلات را انجام می‌دهند. ما مجلات را از تهران به دست 72 نماینده اصلی می‌رسانیم و آن‌ها در مدارس توزیع می‌کنند.»
دریافت اشتراک مجلات
شهابلو با بیان اینکه یک راه دیگر برای توزیع مجلات مراجعه به سایت مجلات رشد و دریافت اشتراک است؛ گفت: «علاقه‌مندان می‌توانند اشتراک گرفته و مجله را از طریق پست در منزل تحویل بگیرند.»
وی درباره قیمت تمام شده آماده سازی و توزیع مجلات رشد نیز توضیح داد و گفت: «یکی از اهداف ما این است که مجلات با قیمت پایین در اختیار دانش آموزان قرار بگیرد. اکنون قیمت خرید یک رمان متوسط 40 هزار تومان است، اما قیمت مجله رشد در دوره ابتدایی کمتر از 3000 تومان است.»
ارزان و خودگران بودن، ویژگی مجلات رشد
معاون دفتر انتشارات و فناوری آموزشی در تولید و انتشار مجلات رشد تأکید کرد: «ویژگی خاص مجلات رشد این است که ارزان است و خودگردان اداره می‌شود. هیچ بودجه دولتی برای تولید و توزیع مجلات به کار گرفته نمی‌شود. به جز تعدادی از ناظرین که به عنوان کارمندان رسمی سازمان پژوهش فعالیت می‌کنند، مابقی کارها و تصدی‌گری تماماً توسط بخش خصوصی انجام می‌شود. پرداخت حقوق و سایر موارد نیز از محل فروش مجلات تأمین می‌شود.»
شهابلو درباره روند تغییر در عناوین و گروه‌های مختلف مجلات رشد اظهار کرد: «مجلات رشد از جهت تعدد و ویژگی‌هایی که دارد، اینطور است که تغییر عناوینش سلیقه‌ای نیست. اقداماتی از این دست در بستر پژوهش انجام می‌شود و چاپ آزمایشی دارد بعد تصمیم گرفته می‌شود که عنوانی اضافه یا کم شود.
تلاش برای افزایش مهارت‌های حرفه‌ای معلمان
وی افزود: «11 عنوان مجله دانش‌آموزی داریم که از اول ابتدایی و حتی پیش دبستانی را تا پایان دوره متوسطه دوم پوشش می‌دهد. مجلات عمومی بزرگسال برای معلمانی که در مقاطع مختلف از ابتدایی تا متوسطه دوم تدریس می‌کنند؛ تولید می‌شود. ارتقای فرهنگ هدف ماست، اما تلاش می‌کنیم مهارت‌های حرفه‌ای معلمان را نیز افزایش دهیم.»
معاون دفتر انتشارات و فناوری آموزشی در تولید و انتشار مجلات رشد اضافه کرد: مجلات تخصصی نیز به غیر از آموزش سعی می‌کنند نیم نگاهی به علم محض آن رشته داشته باشند تا برای آن‌ها که در دانشگاه‌ها تدریس و یا تحصیل می‌کنند نیز قابل استفاده باشد. هر سه رده مجله در پایان هر سال بازخوردگیری می شوند. همچنین از طریق اپلیکیشنی که داریم به طور فرایندی بازنگری‌هایی در طول سال انجام می‌دهیم.
رشد نوآموز؛ پرتیراژترین مجله
شهابلو پرتیراژترین و پرمخاطب‌ترین مجلات رشد را نیز معرفی کرد و گفت: «در مجلات دانش‌آموزان اول تا ششم ابتدایی بیشترین تیراژ را داریم. این گروه بیشتر تحت تأثیر سخنان معلم‌اند و به توصیه‌های معلمان خود برای مطالعه بیشتر توجه می‌کنند. در میان مجلات دوره ابتدایی، مجله رشد نوآموز از بقیه مجلات تیراژ بیشتری دارد.»
وی درباره رویکرد مجلات رشد نیز گفت: «تفاوت مجلات رشد با دیگر مجلات رده‌های سنی مذکور در این است که جزئی از بسته تربیت و یادگیری است و برای آنکه برنامه‌ای را برای مجله آماده کنیم نگاهمان به اسناد تحولی و برنامه درسی ملی است.»
معاون دفتر انتشارات و فناوری آموزشی در تولید و انتشار مجلات رشد ادامه داد: «اهدافی را برای دانش‌آموزان و معلمان در قالب‌های مختلف و متنوع درنظر داریم؛ ولی هیچ موقع در مجلات اشاره مستقیم به این اسناد نمی‌کنیم. اهدافی که مشخص می‌کنیم؛ اهداف اسناد تحولی است. قبل از تولید مجله در شوراهای سیاست‌گذاری اهداف کلی را برای سردبیرها مشخص می‌کنیم و سردبیرها براساس آن برنامه‌ریزی می‌کنند. برنامه‌ها در شورایی مصوب و مجلات بر اساس سرفصل‌های مشخص شده، آماده می‌شوند.»
شهابلو درباره میزان مشارکت معلمان در تولید محتوای مجلات رشد نیز عنوان کرد: «درصد مشارکت ما در مجلات مختلف، متفاوت است. به عنوان مثال در مجلات تخصصی، 600، 700 معلم مؤلف داریم. ولی در مجلات دانش‌آموزی چون کار خیلی تخصصی می‌شود، تعداد معلمان مؤلف و مشارکت آن‌ها کمتر می‌شود.»
افزایش مشارکت معلمان
وی افزود: «چون در مجلات دانش‌آموزی نوشتن یک قالب ادبی، شعر، داستان و ... برای جذب دانش‌آموز و تأمین اهداف مورد نظر یک کار تخصصی می‌شود. اما سعی می‌کنیم با برگزاری دوره‌های آموزشی به سمت افزایش مشارکت معلمان حرکت کنیم. طرح باشگاه معلمان مؤلف را در دست اجرا داریم که می‌توانیم با راه اندازی آن تعاملاتمان را با معلمان بیشتر کنیم. معلمان فیلمساز و معلمانی که تولید کننده محتوای الکترونیکی هستند نیز علاوه بر معلمان مؤلف در این باشگاه حضور دارند.»
معاون دفتر انتشارات و فناوری آموزشی در تولید و انتشار مجلات رشد؛ درباره اقدامات و برنامه‌های ویژه برای دوران کرونا نیز گفت: «چند کار را در نظر داریم؛ یک در بخش محتوا و دیگری در بخش انتشار. در بخش محتوا، مطالب مرتبط در مجلات گنجانده می‌شود.»
وی افزود: «بخش دیگر توزیع است؛ وقتی مدارس تعطیل است توزیع فیزیکی با مشکل رو به رو می‌شود ولی دست روی دست نگذاشتیم و اپلیکیشنی راه اندازی کردیم که مخاطبان از محتوای آن استفاده کنند. در این اپلیکیشن امکان درج نظرات و پیشنهادات برای مطالب مختلف هم وجود دارد. ضمن آنکه فایل پی دی اف مجلات در 10 سال گذشته در بستر شبکه ملی رشد و سایت مجلات رشد نیز یک ماه پس از انتشار، بارگذاری می‌شود.»