«هوشمند‌سازی مدارس»، عنوان مقاله‌ای است که در آخرین شماره ماهنامه رشد فناوری آموزشی چاپ شده است. در ابتدای این مقاله، در تعریف مدرسه هوشمند آمده است.
«مدرسه هوشمند یک مدرسه و محیط آموزشی فیزیکی است که کنترل و مدیریت آن بر فناوری رایانه و شبکه مبتنی است. محتوای اکثر درس‌ها الکترونیکی و سیستم ارزشیابی و نظارت آن نیز هوشمند است. در فرایند آموزش نیز به تفاوت استعداد‌ها و توانایی‌های دانشآموزان توجه می‌شود.»
در ادامه این مقاله به مهم‌ترین ویژگی‌ها و خصوصیات این مدرسه‌ها اشاره شده است که برخی از این ویژگی‌ها عبارت‌اند از:
• در مدرسه‌های هوشمند معلمان می‌توانند با استفاده از بانک‌های اطلاعاتی و برنامه‌های نرم‌افزاری و غیره، درس‌ها را با توجه به نیازها و علاقه‌های دانشآموزان طراحی کنند یا تغییر دهند.
• در این نوع مدرسه‌ها هر دانش‌آموز براساس سرعت یادگیری خود آموزش می‌بیند. همچنین، ساعت یادگیری به ساعت مدرسه محدود نیست و دانش‌آموز هر زمان که بخواهد می‌تواند از منابع آموزشی استفاده کند.
• نقش معلمان در این مدرسه‌ها از آموزش و ارزشیابی به سمت پیگیری آموزشی تغییر می‌کند به همین دلیل برای پرداختن به رشد و بالندگی حرفه‌ای خود را از طریق مطالعه، ایجاد ارتباط و تعامل سازنده و مفید با همکاران فرصت بیشتری در اختیار دارند.
• در این نوع مدرسه‌ها علاوه بر مواد آموزشی و کتاب‌های درسی، از انواع نرم‌افزارها و درس‌‌افزارهای چند‌رسانه‌ای استفاده می‌شود.
• ارزشیابی از دانشآموزان در مدرسه‌های هوشمند همه روزه و به‌طور مداوم انجام می‌گیرد و تعدادی از آزمون‌ها به صورت آنلاین و از راه دورند.
• در این مدرسه‌ها والدین با سیستم‌های الکترونیکی از ورود و خروج و غیبت دانشآموزان مطلع می‌شوند. همچنین، از طریق ارتباط با سیستم ارزشیابی مدرسه، از وضعیت و روند پیشرفت تحصیلی فرزند خود آگاهی می‌یابند.
• در این مدرسه‌ها، به کمک فناوری، کمیت و کیفیت ارتباطات و تعاملات بین دانشآموزان، معلمان و والدین ارتقا می‌یابد. در نتیجه، امکان ایجاد شرایط یادگیری بهتر برای دانشآموزان فراهم می‌شود.
مهم‌ترین دلایل تأسیس مدرسه‌های هوشمند عبارت‌اند از:
الف. امروزه در پی رشد فناوری‌های رایانه‌ای، و سرعت نقل و انتقال اطلاعات، دانش می‌تواند به سهولت و سرعت در اختیار همگان قرار گیرد و سطح دانش متعارف دانشآموزان بالاتر می‌رود. این شرایط هماهنگی با دوره‌های آموزشی را بر هم می‌زند. در چنین وضعیتی، استفاده از فناوری‌های اطلاعاتی در مدرسه‌های هوشمند، امکان به روز کردن اطلاعات علمی معلمان و ارتقای مهارت تدریس آن‌ها را فراهم می‌آورد؛ به‌طوری که آن‌ها می‌توانند با استفاده از امکانات، دوره‌های آموزشی و مطالب درسی را با دانش متعارف دانشآموزان خود هماهنگ کنند.
ب. اغلب برنامه‌های آموزشی در مدرسه‌های سنتی، معلم‌محور هستند و با استعداد‌ها، توانایی‌ها، نیازها و شیوه‌های یادگیری دانشآموزان (که هر یک آهنگ مخصوص خود را دارد) متناسب نیستند. مدرسه‌های هوشمند به دلیل داشتن برنامه درسی انعطاف‌پذیر، امکان تدریس با شیوه‌های نوین، داشتن طیف وسیعی از روش‌های آموزشی و محوریت‌بخشی به نقش دانش‌آموز، می‌توانند برای از بین بردن یا کاهش دادن شکاف آموزشی بین دانشآموزان مؤثر و مفید باشند. در واقع، در مدرسه‌های هوشمند روش آموزش نسبت به نیاز و استعداد دانشآموزان متغیر است.
ج. جامعه اطلاعاتی آینده نیازمند افرادی است که بتواند فناوری اطلاعات را خلاقانه در جهت رشد و توسعه به کار برند. مدرسه‌های هوشمند برای تأمین نیازها برنامه‌ریزی شده‌اند، چرا که در این مدرسه‌ها دانشآموزان می‌آموزند چگونه اطلاعات مورد نیاز خود را از طریق شبکه‌های اطلاعاتی استخراج کنند، چگونه در مورد آن‌ها بیندیشند و چگونه حاصل یافته‌های خود را برای حل مسائل و مشکلات خود و توسعه و پیشرفت جوامعشان به کار گیرند.
برای دریافت متن کامل مقاله اینجا کلیک کنید.