هر عنصر زبانی دو رویه دارد: رویه لفظ و رویه معنا. فصلنامه «رشد آموزش زبان و ادب فارسی» در مقاله‌ای به رابطه این دو پرداخته است.
در بخشی از این مقاله آمده است: «هر عنصر زبانی دو رویه دارد: رویه لفظ و رویه معنا. پس می‌توان این گونه بیان کرد که یکی از بخش‌های دانش زبان‌شناسی؛ معناشناسی semantics و در حقیقت، مطالعه محتوای زبان است. معانی‌شناسی دانشی است که به یاری آن حالات گوناگون سخن به منظور هماهنگی با اقتضای حال شنونده و خواننده شناخته می‌شود. به بیان دیگر، علمی است که از بلاغت بحث می‌کند. زبان‌شناسی سخن، از بدیع آغاز می‌شود و سرانجام به معانی می‌رسد. این روند باعث می‌شود که آرایه‌ها به سوی درونی شدن و پنهان شدن گام بردارند و از نظر علم معانی و زیبایی‌شناختی ، هنری‌ترین شوند. پس، موضوع اصلی علم معنی‌شناسی عمدتاً بررسی جملات از حیث معانی و کاربردهای ثانوی است که گوینده به مناسبت حال مخاطب ایراد می‌کند.»
نویسندگان با بیان اینکه در ادبیات ما بعضی از واژه‌ها در معنی ضمنی به کار می‌روند، به چندمعنا بودن یک واژه اشاره کرده‌اند: «مهم‌ترین علت پیدایش چند معنایی، امکان کاربرد واژه در مفاهیم نزدیک به هم است و این امکان از نبودن مرزهای قاطع و مشخص بین تصویرهای ذهنی یک کلمه حکایت می‌کند.»
در ادامه می‌خوانیم: «می‌توان گفت تغییر و تحول معنایی، عبارت است از آنکه لفظی ثابت بماند و مدلول و مفهوم آن دگرگون شود. با توجه به این تعریف، علت‌های تحول و دگرگونی معنی واژه‌ها را ذیل علل زیر می‌توان بررسی کرد:
علل خارجی،
علل داخلی،
تحول تاریخی و
عوامل اجتماعی.»
نویسندگان در ادامه به توضیح هر یک از این علل پرداخته‌اند.
نویسندگان: علی‌اکبر امامی، دبیر آموزش و پرورش منطقه حمیل و حجت یوسفی نژاد، دبیر آموزش و پرورش منطقه چوار
کلیدواژه ها: معنای ضمنی، مثلث معنایی، مفهوم و مصداق، گسترش معنایی
• لینک مقاله