فصلنامه «رشد مدیریت مدرسه» در مقاله ای، عوامل ایجاد شادکامی در مدارس را که یکی از مؤلفه های اصلی بهداشت روانی است، شناسایی کرده است.
در ابتدای مقاله می‌خوانیم: «آموزش‌وپرورش
مدرن به این نکته پی برده است که یادگیری باید از همان کودکی، همه ابعاد زندگی را
پوشش دهد. به همین دلیل است که در کشورهای توسعه‌یافته، به موازات آموزش علوم و
فنون به جنبه‌های دیگری چون رشد هیجانی و عاطفی، تمرکز حواس، تفکر، مهرورزی و ...
در متن برنامه‌های آموزشی و تربیتی، با عنوان مهارت‌های زندگی پرداخته شده است. در
چند سال اخیر در ایران نیز بهداشت روانی به‌صورت قلمروی وسیع و منطقی برای مطالعه
و پژوهش مطرح شده است. سند تحول بنیادین در گزاره شماره 10 بیانیه ارزش‌ها، نشاط
را یکی از گزاره‌های ارزشی نظام تعلیم‌وتربیت معرفی می‌کند. همچنین، در فصل پنجم
این سند، تربیت انسان سالم و با نشاط به‌عنوان یکی از اهداف کلان تعلیم‌وتربیت
مطرح شده است.»
«عوامل ایجاد شادی در مدرسه از منظر
صاحب‌نظران داخلی»، عنوان بخشی از مقاله است. در این بخش می‌خوانیم: «عباسی‌نیا،
در کتاب خود با عنوان: «مدارس شاداب، دانش‌آموز شاد» ویژگی مدارس شاد را در
مهربانی و روابط انسانی افراد می‌داند. از نظر وی، عوامل مؤثر در شادابی مدارس
عبارت‌اند از:
• توجه به فضای فیزیکی مدرسه
• تجدید نظر در کیفیت فعالیت‌های آموزشی و توجه به شاخص‌های نشاط
• ایجاد روابط انسانی مطلوب
• استفاده از روش‌های فعال تدریس
• آموزش ارزش‌های انسانی
• استفاده از روش‌های ساده و جذاب در آموزش
• معرفی الگوهای مناسب
• تشویق و ارزش‌گذاری فعالیت‌های دانش‌آموزان برای ایجاد عزت نفس و
اعتمادبه‌نفس و ...»
«عوامل ایجاد شادی در مدرسه از منظر
صاحب‌نظران خارجی»، عنوان بخش دیگری از مقاله است. در این بخش نیز آمده است:
«به عقیده کولیت کلی، مدرسه با حمایت از
دانش‌آموزان، باعث افزایش خودآگاهی و حس استقلال و شایستگی در آن‌ها می‌شود.
از نظر هاید، مهم‌ترین عوامل ایجاد شادی در مدرسه عبارت‌اند از: شناخت همه‌جانبه دانش‌آموز و توجه به نیازها و ویژگی‌های او،
اعتماد و تفویض مسئولیت متناسب به دانش‌آموزان، هماهنگی بین معلم و دانش‌آموز.
کروثر معتقد است که جذابیت محتوای دروس،
رژیم غذایی سالم و ورزش نقش بسیار مؤثری در شادی مدرسه دارند؛
به طوری که لذت یادگیری را در دانش آموزان افزایش می‌دهند و میزان مشارکت آن‌ها را هم توسعه می‌بخشند.
میلر عوامل اساسی برای ایجاد شادی در
مدرسه را ارتباط با دوستان، محیط فیزیکی مطلوب، یادگیری مهارت‌های جدید و رشد کردن می‌داند.
ولک جذابیت فضای مدرسه، ورزش کافی، زمان
کافی برای بازی و تفریح، وجود کلاس‌های ورزشی و هنری و تغییر
نوع ارزشیابی را مؤلفه‌هایی اثرگذار در شادی مدارس
می‌داند.
به عقیده گوبین عامل اصلی ایجاد مدارس
شاد، رهبری مشارکتی است.»
نویسنده در آخر نتیجه گرفته است: یکپارچه
کردن نتایج به دست آمده در بخش متخصصان داخلی و خارجی و همچنین یافته‌های حاصل از نظریات روان‌شناسان نشان می‌دهد که عوامل شادکامی در مدرسه را می‌توان در دو طبقه کلی عوامل سخت‌افزاری و نرم‌افزاری دسته‌بندی نمود.»
نویسنده: سکینه خوش صفت، معاون آموزشی
هنرستان تهران
کلیدواژه‌ها: بهداشت روانی، شادکامی،
دانش‌آموز، مدرسه
• لینک مقاله