مقالهای از «رشد آموزش زمینشناسی»
هیدراتهای گازی بزرگترین نهشته هیدروکربنی دنیا هستند که در همه رسوبات دریایی توزیع شدهاند. در واقع حدود 99% از این نهشتههای هیدروکربنی شامل متان هستند که یک گاز گلخانهای قدرتمند بهشمار میرود. یکی از مقالات شماره جدید رشد
آموزش زمینشناسی به این موضوع اختصاص دارد.
جیمز بی. بل نویسنده و مجید کوهستانیان مترجم این مقاله است. در ابتدای مقاله میخوانیم: «گاز متان بهطور طبیعی و بهطور پیوسته از هیدراتهای موجود در اعماق دریا تفکیک میشود. این آزاد شدن تدریجی متان که تراوش سرد نامیده میشود،
اکوسیستمهای اعماق دریا را توانمند میسازد. در همین مناطق است که باکتریها میتوانند از انرژی متان برای تثبیت کربن در شکر استفاده کنند و مبنایی برای یک زنجیره غذایی مستقل از نور به وجود آورند. شواهد فسیلی نشان میدهند که حبابدار شدن تدریجی متان از درون رسوبات
اعماق دریا، دست کم از 450 میلیون سال پیش تا کنون، بخشی از ریتمهای طبیعی زمین بوده است. به هر حال شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه ممکن است در گذشته، آزاد شدن دورهای متان به درون جو نیز رخ داده باشد. گرچه در مورد دلایل انقراضهای گروهی، بحث و اختلاف نظر وجود
دارد، اما آزاد شدن متان در چندین رویداد انقراض در اثنای سرگذشت زیستشناختی زمین نقش داشته است.»
در بخش دیگری از مقاله آمده است: «برآورد شده است که تقریباً ده هزار میلیون تن متان درون نهشتههای زیر دریایی جهان نهفته است که آنها را به بزرگترین نهشتههای هیدروکربن زمین تبدیل میکند. پایداری هیدراتهای متان وابستگی بسیار نزدیکی به دما و فشار دارد. در حالیکه
فشار در عمق معینی از اقیانوس معمولاً پایدار است، دما اینطور نیست. اقیانوسها بیش از 90 درصد گرمای اضافی جو را که توسط اثر گلخانهای نگه داشته میشود جذب میکنند. از دهه 1950 در حدود دو سوم انرژی اضافی وارد شده به اقیانوسها توسط آبهای سطحی جذب شده که معادل
با افزایش دمای 18/0 درجه سانتیگراد است و حدود یک سوم آن به آبهای عمق متوسط وارد شده است. دما در اعماق دریا پایدار مانده است،اما با گذشت صدها سال آبهای سطحی به سمت پایین چرخش پیدا کرده و به این ترتیب اعماق دریا را نیز گرمتر کردهاند. افزایش دمای اعماق
دریا باعث میشود که متان بیشتری از هیدراتها آزاد شود.»
در ادامه میخوانیم: «در حال حاضر اقلیم جهانی در حال گرم شدن است. بنابراین در نهایت با گرم شدن اعماق دریا، مقدار بیشتری از هیدراتهای متان اقیانوسها در آینده آزاد خواهد شد. متان یک گاز گلخانهای قدرتمند است و آزاد شدن آن از نهشتههای زیر دریایی میتواند بر
اقلیم بسیار تأثیر گذار باشد. آزاد شدن این متان به درون جو، اثر گلخانهای را افزایش میدهد و باعث گرم شدن خواهد شد، که این عمل باعث تشدید آزاد شدن مقدار بیشتری از متان میشود.»
متن کامل این مقاله در فصلنامه رشد آموزش زمینشناسی، شماره81،تابستان 1394 منتشر شده است.