معرفی جلوه‌ای دیگر از نانو مواد در «رشد آموزش شیمی»
«سطوح خود پالاینده» عنوان مقاله‌ای است که در جدید‌ترین شماره فصل‌نامه رشد آموزش شیمی منتشر شده است.
مریم حیدری در این مقاله به استفاده از دانش نانو در ساختمان سازی پرداخته است.
در این مقاله می‌خوانیم: «در سال‌های گذشته، ترکیب‌هایی فلزی با خاصیت ضد باکتریایی شناسایی شده‌اند که استفاده از آن‌ها در ترکیب لعاب کاشی و سرامیک‌های بهداشتی برای جلوگیری از رشد و نمو باکتری، قارچ و عوامل بیماری‌زای دیگر مؤثر شناخته شده است. پوشش‌های سرامیکی،
معمولاً با غذا و نوشیدنی‌ها و مواد آلوده در تماس قرار می‌گیرند. دسترسی به ترکیبی که با استفاده از مواد نانو، خاصیت نور کاتالیزگری دارند، در گندزدایی و پیشگیری از انتشار میکروب‌ها در مکان‌های عمومی از جمله بیمارستان‌ها مؤثر است و صرفه‌جویی در هزینه‌های درمان
را در پی خواهد داشت.
• تیتانیم دی‌اکسید یکی از مواد مناسب برای دست‌یابی به این هدف است. نانو ذره‌هایTio2 موجود در موادی که خاصیت ضد باکتریایی از خود نشان می‌دهند از ویژگی‌هایی به این شرح برخوردارند:
• خاصیت ضد باکتریایی
• خاصیت خود تمیز شوندگی
• پالایش هوا»
در توضیح پالایش هوا آمده است: «اکسیژن‌های موجود در مولکول Tio2 با آب موجود در هوا واکنش نشان می‌دهند و رادیکال OH آزاد می‌کنند. این رادیکال‌ها، اکسیدهای نیتروژن موجود در هوا را تجزیه کرده آن‌ها را به HNO3 تبدیل می‌کند که بی‌ضرر است. گفتنی است 2m1000 کاشی که
با کاتالیزگرهای نوری پوشش یافته است در پالایش هوا، ظرفیتی برابر با 70 درخت صنوبر را از خود نشان می‌دهد.»
نویسنده مقاله در ادامه به خاصیت ضد باکتریایی نانو نقره و نانو مس نیز اشاره کرده است: «برای ایجاد خاصیت ضد باکتریایی، می‌توان به جای نانو ذره‌های Tio2 ، از نانو ذره‌های نقره استفاده کرد. نقره، فلزی نرم و انعطاف‌پذیر است که بیشترین رسانایی الکتریکی را در میان
فلزها دارد. این فلز از بیشترین بازتاب نوری و پایداری در هوا و آب برخوردار است؛ انحلال‌پذیری نقره در آب بسیار کم است اما همین مقدار برای ایجاد خاصیت ضد باکتریایی در آن کافی است. کوچک کردن ذره‌های نقره موجب افزایش فعالیت ضد باکتریایی آن می‌شود.»
متن کامل این مقاله در فصل‌نامه رشد آموزش شیمی، شماره 111، زمستان 1393 منتشر شده است.