ماه‌نامه رشد آموزش ابتدایی در جدیدترین شماره خود، مقاله‌ای را به موضوع روش تدریس اکتشافی اختصاص داده است. این مقاله به قلم دکتر نیره شاه‌محمدی و دکتر پریسا ایران‌نژاد منتشر شده است.
در تعریف روش اکتشافی در تدریس آمده است: «روش تدریس اکتشافی روشی است که در آن معلم موقعیت و فرصتی را ایجاد می‌کند که دانش‌آموزان با تلاش فردی و گروهی در فرایند یادگیری شرکت کنند و مفاهیم درسی مورد نظر را دریابند.»
مراحل این روش تدریس به این شرح است:
- مشخص کردن مسئله مورد نظر
- ارائه راه‌حل‌هایی برای حل مسئله یا تحلیل موضوع
- - آزمایش راه‌حل‌های پیشنهادی
- نتیجه‌گیری و کاربرد نتایج در موقعیت‌های مختلف
- رسیدن به قوانین عملی و قابل‌تعمیم
این مراحل در قالب اقدامات پیش از آموزش، آموزش دادن درس و اقدامات پس از آموزش مطرح می‌شود.
اقدامات پیش از آموزش خود به دو بخش تقسیم می‌شود:
1. تعیین قصد یا هدف
2. انتخاب یک موقعیت شکل‌آفرین یا معمابرانگیز
در توضیح انتخاب یک موقعیت مشکل‌آفرین یا معمابرانگیز می‌خوانیم: «منظور از موقعیت معمابرانگیز یا مشکل‌آفرین موقعیتی است که در یادگیرندگان عدم تعادل به‌وجود می‌آورد و منجر به برانگیختن کنجکاوی آنان می‌شود. این کنجکاوی در یادگیرندگان برای پژوهش و یادگیری عامل انگیزشی
خواهد بود. بنابراین، معلم در تدریس اکتشافی لازم است از موارد ساده و پیش‌پا افتاده دوری کند و موقعیت‌های نسبتاً پیچیده و معمابرانگیز را در پیش روی یادگیرندگان بگذارد. آندرز در توضیح موقعیت معمابرانگیز می‌گوید: «موقعیت معمابرانگیز موقعیتی است که درباره یک موضوع
روابط علت و معلولی را می‌کاود و درباره آن سؤال‌هایی از قبیل «چرا؟» و «اگر چنین شود بعد چه خواهد شد؟» را مطرح می‌کند.»
متن کامل این مقاله در ماه‌نامه رشد آموزش ابتدایی، شماره 8 (پی‌درپی 141)، اردیبهشت 1393 منتشر شده است.