مقالهای از «رشد ریاضی»
مدل شناختی تصور مفهوم- تعریف مفهوم به وسیله تال و وینر معرفی شد. این مدل برای توضیح چگونگی شکلگیری مفاهیم ریاضی و نشان دادن نقشی که ساختار مفهومی ذهن شخص در این ساخت و ساز دارد و نیز برای تحلیل درک دانشآموزان و تعریفهای
آنها از مفاهیم مختلف ارائه شد. فصلنامه رشد آموزش ریاضی در جدیدترین شماره خود، مقالهای را به این موضوع اختصاص داده است.
زهرا محتشم کارشناس ارشد آموزش ریاضی و دبیر ریاضی بوشهر نویسنده این مقاله است. وی پس از تعریف مدل شناختی تصور مفهوم و تعریف مفهوم و نیز بازتاب این مدل مفهومی در تحقیقات آموزش ریاضی آورده است: «این مدل ضمن توضیح ارتباط بین «تصور مفهوم» و «تعریف مفهوم» و نقش آنها
در شکلگیری یک مفهوم ریاضی، ابزار مناسبی برای تحلیل فرایندهای شناختی یادگیرنده فراهم میکند. همچنین این مدل کمک میکند تا تناقضهای احتمالی بین تصور مفهوم و تعریف مفهوم یادگیرندگان شناخته شود. شناسایی این تناقضها و چگونگی شکلگیری آنها، به معلمان این امکان
را میدهد تا رویکردهای تدریسی مناسبتری انتخاب کنند.»
در ادامه مقاله میخوانیم: «با وجود اهمیتی که تعریفهای رسمی در ریاضی دارند، ارائه بهموقع آنها مهم است و ضروری است که با اهدافِ آموزشیِ در نظر گرفته شده برای دانشآموزان تناسب داشته باشد. به عبارت دیگر، بسیاری از تکلیفها، تنها با رجوع به تصور مفهوم و بدون
نیاز به تعریف رسمی فهمیده و انجام میشود. در این صورت با تأکید بر «تصور مفهوم» در کنار ارائه تعریفها، لازم است زمینه ایجاد مناسب آن از طریق عرضه مجموعهای از مثالها که جنبههای مختلف مفهوم را نشان میدهند، فراهم شود. در عین حال، بهدلیل اینکه توانایی کار
با تعریفهای رسمی برای موفقیت در ریاضی ضروری است، پس لازم است که در طراحی برنامههای رسمی ریاضی برای دانشآموزانی که در رشتههایی تحصیل میکنند که ریاضی در آنها، نقش زیربنایی دارد، «تصور مفهوم»های مناسب برای آمادگی جهت درک مناسب از «تعریف مفهوم» و کاربرد
آن در زمینههای مختلف ایجاد شود.»
متن کامل این مقاله در فصلنامه رشد آموزش ریاضی، شماره 115، بهار 1393 منتشر شده است.