مقدمه
جشنواره بین‌المللی فیلم‌های علمی، آموزشی و تربیتی رشد با شعار «دانش در آینه تصویر» در طول عمر 58 ساله خود (1342 تا 1400) تاکنون 51 دوره برگزار شده و تا امروز سعی کرده است در راستای تحقق اهداف نظام آموزش‌وپرورش و به‌منظور بهره‌گیری از فناوری آموزشی در فرایند یاددهی‌یادگیری، ضمن استفاده از توان فیلم‌سازان داخلی و خارجی، با ایجاد ارتباط و تبادل فرهنگی بین جمهوری اسلامی ایران و سایر کشورها در راستای ارتقای سطح دانش علمی و هنری شرکت‌کنندگان گام بردارد.
در سال 1400 نیز همچون سال‌های گذشته سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در اجرای مفاد سند بالادستی و غنابخشی به محتوای شبکه ملی مدارس ایران (رشد) به‌عنوان شبکه اصلی پشتیبان برنامه درسی، پنجاه و یکمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های علمی، آموزشی و تربیتی رشد را با هدف غنی‌سازی محتواهای الکترونیکی و رمزینه پاسخ‌سریع، بر اساس چند ضرورت برگزار کرد:
- توجه به تسهیل فرایند یاددهی‌یادگیری در فضاهای آموزشی و پرورشی؛
- توجه به رسانه فیلم و بهره‌برداری از آن برای آموزش، حفظ و انتقال دانش؛
- شناسایی، جذب و معرفی تازه‌ترین فیلم‌های علمی، آموزشی و تربیتی.
جشنواره بین‌المللی فیلم رشد از دیرباز تاکنون اهداف مشخص و روشنی داشته و دارد:
1. شناسایی، انتخاب و معرفی فیلم‌های علمی، آموزشی و تربیتی از سراسر جهان؛
2. توسعه فرهنگ به‌کارگیری فیلم آموزشی در فرایند برنامه درسی برای تحقق بسته آموزشی به‌جای کتاب درسی؛
3. کمک به فرایند یاددهی‌یادگیری، تسهیل و جذابیت‌های آن در کلاس‌های درس، از پیش‌دبستانی تا دانشگاه؛
4. ترغیب هنرمندان عرصه فیلم‌سازی به فعالیت در زمینه‌های تعلیم‌و‌تربیت؛
5. تبادل فرهنگی و هنری با سایر کشورهای جهان.
شرکت‌کنندگان در جشنواره بین‌المللی فیلم رشد
شرکت‌کنندگان این جشنواره به دو بخش تقسیم می‌شوند:
الف. بین‌الملل
ب. ملی
بخش بین‌الملل همه فیلم‌سازان حرفه‌ای و نیمه‌حرفه‌ای داخل و خارج از ایران را شامل می‌شود. اما در بخش ملی تنها فیلم‌سازان غیرحرفه‌ای (تجربی) اعم از معلمان، دانشجومعلمان و دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه می‌توانند شرکت کنند. البته این بدان معنا نیست که معلمان و دانش‌آموزان نمی‌توانند در بخش بین‌الملل شرکت کنند. چنانچه این افراد به شرکت در بخش بین‌الملل تمایل داشته باشند، برایشان منعی وجود ندارد.
قالب‌های آثار پنجاه و یکمین جشنواره بین‌المللی فیلم رشد
1. فیلم‌های داستانی کوتاه (تا 45 دقیقه)؛
2. فیلم‌های داستانی و پویانمایی بلند؛
3. فیلم‌های مستند کوتاه (تا 45 دقیقه)؛
4. فیلم‌های مستند بلند؛
5. فیلم‌های پویانمایی کوتاه.
بخش ارزیابی آثار پنجاه‌ویکمین جشنواره بین‌المللی فیلم رشد
آثار رسیده به دبیرخانه جشنواره در دو مرحله ارزیابی و داوری شدند:
الف. هیئت انتخاب (بخش ملی، بخش بین‌الملل)
ب. هیئت‌داوران (بخش ملی، بخش بین‌الملل)
روند جذب آثار در پنجاه‌ویکمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم رشد
دبیرخانه دائمی جشنواره بین‌المللی فیلم رشد در نهم شهریورماه 1400 فعالیت جذب آثار ایرانی و خارجی را با انتشار فراخوان به زبان‌های فارسی، انگلیسی، فرانسوی و عربی در داخل و خارج از کشور آغاز کرد و در فراخوان نخست، مهلت ارسال آثار به دبیرخانه را تا دهم مهرماه اعلام کرد. اما به دلیل درخواست‌هایی که فیلم‌سازان ایرانی و خارجی برای تمدید مهلت داشتند، این مهلت تا سی‌ام مهرماه 1400 تمدید شد. پس از پایان این فرصت 1980 فیلم خارجی از کشورهای متعدد و 1175 فیلم ایرانی از داخل ایران دریافت کرد.
در این دوره از جشنواره، در مجموع 3155 فیلم از ایران و 105 کشور جهان دریافت شد که نام کشورها و تعداد آثار آن‌ها عبارت‌اند از:
جمهوری اسلامی ایران (1175)، هندوستان (324)، آمریکا (126)، ایتالیا (111)، ترکیه (107)، روسیه (96)، اسپانیا (74)، برزیل (69)، فرانسه (65)، مصر (55)، انگلستان (38)، آلمان (37)، بنگلادش (37)، چین (36)، آرژانتین (35)، مکزیک (33)، جمهوری کره (32)، اوکراین (28)، یونان (25)، کانادا (25)، تایوان (21)، پرتقال (21)، لهستان (21)، استرالیا (21)، پاکستان (17)، اندونزی (17)، فیلیپین (16)، صربستان (14)، نیجریه (12)، قزاقستان (12)، ژاپن (12)، عراق (12)، مغرب (11)، بلژیک (11)، اتریش (11)، ازبکستان (10)، آفریقای جنوبی (10)، مالزی (10)، کرواسی (10)، شیلی (10)، ترینیداد و توباگو (9)، سوئد (9)، رومانی (9)، نروژ (9)، لبنان (9)، بلاروس (9)، افغانستان (9)، تایلند (8)، سریلانکا (8)، کلمبیا (8)، کامرون (8)، آذربایجان (8)، نپال (7)، کنیا (7)، بلغارستان (7)، ارمنستان (7)، اوگاندا (6)، سوریه (6)، مجارستان (6)، امارات متحده عربی (5)، تونس (5)، توگو (5)، سوئیس (5)، هلند (5)، مونته‌نگرو (5)، هنگ‌کنگ (5)، جمهوری چک (5)، فنلاند (4)، استونی (4)، دانمارک (4)، ونزوئلا، جمهوری بولیوار (3)، تاجیکستان (3)، اسلوونی (3)، پرو (3)، مالت (3)، اردن (3)، گرجستان (3)، کامبوج (3)، بوسنی و هرزگوین (3)، الجزایر (3)، عربستان سعودی (2)، پورتوریکو (2)، فلسطین (2)، عمان (2)، مولداوی، جمهوری (2)، ماکائو (2)، لتونی (2)، قرقیزستان (2)، کوزوو (2)، ایرلند (2)، کوبا (2)، کنگو (2)، بحرین (2)، زامبیا (2)، یمن (2)، سنگاپور (2)، رواندا (2)، مالاوی (2)، مقدونیه (2)، گواتمالا (2)، اتیوپی (2)، اکوادور (2)، جمهوری دومینیکن (1)، کاستاریکا (1)، بنین (1)، آلبانی (1)
در بخش بین‌الملل 59 فیلم از کشور ایران و 51 فیلم از 24 کشور خارجی به بخش مسابقه راه یافته است. این کشورها عبارت‌اند از:
ایران (59 فیلم)، هندوستان (10 فیلم)، فرانسه (5 فیلم)، روسیه (5 فیلم)، ترکیه (3 فیلم)، اوکراین (2 فیلم)، مکزیک (2 فیلم)، ازبکستان (2 فیلم)، کانادا (2 فیلم)، بلاروس (2 فیلم)، چین (2 فیلم)، برزیل (2 فیلم)، بلژیک (2 فیلم)، ایتالیا (1 فیلم)، آمریکا (1 فیلم)، اسپانیا (1 فیلم)، آلمان (1 فیلم)، فنلاند (1 فیلم)، پرتغال (1 فیلم)، صربستان (1 فیلم)، سوئیس (1 فیلم)، اردن (1 فیلم)، کرواسی (1 فیلم)، قزاقستان (1 فیلم) و رومانی (1 فیلم).
نشان شهید علی لندی
بر اساس تصمیم شورای سیاست‌گذاری پنجاه‌ویکمین جشنواره بین‌المللی فیلم رشد، به دنبال پرواز آسمانی نوجوان فداکار و ایثارگر ایذه‌ای شهید علی لندی، در این دوره از جشنواره، آثاری که به موضوعاتی از قبیل شجاعت، ایثار و فداکاری دانش‌آموزان و نوجوانان این مرز و بوم پرداخته باشند و رشادت‌ها و غیورمردی‌های ملی و بین‌المللی نوجوانان را به تصویر کشیده باشند، در بخش ویژه‌ای از جشنواره ارزیابی و بررسی خواهد شد و بر اساس رأی هیئت‌داوران، جوایز ویژه‌ای که مزین به نام و یاد شهید علی لندی باشد، به آثار برتر اهدا خواهد شد.
ازاین‌رو، در مراسم اختتامیه که عصر روز جمعه 26 آذرماه 1400 در سینما فلسطین برگزار شد، وزیر آموزش‌وپرورش، معاون وزیر و رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی نشان تقدیر از ایثار شهید «علی لندی» را به پدر ایشان اهدا کردند و از خانواده این شهید ایثارگر تقدیر شد. همچنین، از آثاری که در این بخش انتخاب شده بودند، با اهدای نشان شهید «علی لندی» و جایزه نقدی تشکر و تقدیر به عمل آمد.
نمایش برخط گزیده فیلم‌های پنجاه‌ویکمین جشنواره بین‌المللی فیلم رشد
به دلیل دومین سال شیوع بیماری کرونا و غیرحضوری‌شدن بیش از نیمی از مدرسه‌های سراسر کشور، در پنجاه‌ویکمین جشنواره بین‌المللی فیلم رشد فرصت اکران حضوری فیلم‌های برگزیده برای دانش‌آموزان و علاقه‌مندان امکان‌پذیر نشد، اما بر اساس برنامه‌ریزی‌ها و پیگیری‌های به عمل آمده، از تاریخ 21 تا 24 آذرماه حدود 55 فیلم از آثار راه‌یافته به بخش مسابقه به‌صورت مجازی برای علاقه‌مندان به نمایش درآمدند. همچنین، فیلم سینمایی «مرد نقره‌ای» با حضور کارگردان، تهیه‌کننده و تعدادی از عوامل فیلم، به‌صورت حضوری در تاریخ 25 آذرماه برای تعدادی از مسئولان، اصحاب رسانه و کارشناسان سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، در سینما فلسطین به نمایش درآمد.