عکس رهبر جدید

ادیب خوش حالت / مثل چشمه مثل رود

  فایلهای مرتبط
ادیب خوش حالت / مثل چشمه مثل رود

ادیب خوش حالت


شروع شاعری از مدرسه

ابوالقاسم عبداللهپور، مشهور به ابوالقاسم حالت، در سال 1292 به قول شناسنامهاش و در سال 1298 به قول خودش، در تهران به دنیا آمد. در جوانی زبانهای عربی، انگلیسی و فرانسه را یاد گرفت. شاعری را از پانزده سالگی بهصورت حرفهای در همکاری با مطبوعات آغاز کرد. خودش درباره شروع شاعریاش گفته است: «در مدرسه با یکی از دوستانِ همکلاسم قهر کرده بودم. چون خیلی با هم صمیمی بودیم، بالاخره طاقت نیاوردم و با یک قطعه سهبیتی از او معذرت خواستم. این قطعه که اولین شعرم بود، قهر ما را به آشتی تبدیل کرد. اثر این شعر مرا بر آن داشت که شاعری را دنبال کنم. لذا از کلاس ششم ابتدایی گاهگاهی شعر میساختم. مخصوصاً تابستانها که مدرسه تعطیل بود و فراغت بیشتری داشتم ... . تا دو سه سال بعد که کمکم بعضی اشعارم در روزنامه چاپ شدند.»

 

دانشآموزی طنزپرداز

حالت در کلاس دهم دبیرستان مروی با زندهیاد حسین توفیق آشنا شد و با نشریه توفیق آغاز به همکاری کرد. پس از گذشت تقریباً سهسال، در نوزدهسالگی، سردبیر هفتهنامه طنز توفیق شد. «هدهدمیرزا، خروس لاری، شوخ، فاضلمآب و ابوالعینک» از جمله اسمهای مستعار حالت در توفیق هستند. وی با نشریات دیگری از جمله «امید، تهران مصور، پیام ایران، ایران ما، سپید و سیاه، اطلاعات هفتگی، کیهان، خورجین و گلآقا» همکاری داشت.

 

شاگردان استاد

استادان بنام و برجستهای چون مرتضی فرجیان، منوچهر احترامی، حسین گلستانی، محمد پورثانی، محمدعلی گویا، خسرو شاهانی، عمران صلاحی و کیومرث صابری فومنی (گلآقا) از جمله شاگردان او در مکتب طنز توفیق بودند.

 

فرزندان طبع

از ابوالقاسم حالت بیش از چهل عنوان کتاب در قالب شعر، داستان، بحر طویل، طنز، تألیف، ترجمه و پژوهش منتشر شده است که «دیوان حالت، فکاهیات حالت، دیوان خروس لاری، دیوان شوخ، بچهها برق آمده، گلزار خنده، دیوان ابوالعینک، هپلهپوخان و بحر طویلهای هدهد میرزا» از آن جملهاند.

 

دیگر فعالیتها

از دیگر فعالیتهای ابوالقاسم حالت میتوان به این موارد اشاره کرد: «ریاست اداره روابط عمومی شرکت نفت، اداره مجله صنعت نفت، پژوهش و ترجمه». یکی دیگر از فعالیتهای ادبی و هنری حالت ترانهسازی بود که سرود جمهوری اسلامی و چندترانه و تصنیف مشهور دیگر از جمله آنها هستند.

«شد جمهوری اسلامی به پا

که هم دین دهد هم دنیا به ما ... »

 

درگذشت

ابوالقاسم حالت، یکی از چهرههای ماندگار، پرکار و تأثیرگذار در ادبیات و طنز روزگار ما، سوم آبانماه سال 1371 چشم از جهان فروبست. روحش شاد و یادش گرامی باد.

 

یادنامه

کتاب «همیشه استاد» یادنامه ابوالقاسم حالت است که به اهتمام سید عمادالدین قرشی به رشته تحریر درآمده و انتشارات سوره مهر آن را منتشر کرده است. این مجموعه ما را به شناخت بهتری از حالت میرساند و منبع خوبی برای تحقیق و پژوهش درباره آثار ایشان در اختیار ما میگذارد.

 

 نمونه اثر

 

قربان جهانـی که در آن جنگ نباشد

مشت و لگد و سیلی و اُردنگ نباشد

از وحشت بمب اتم و توپ و مسلسل

پیوسته به پا خار و به سر سنگ نباشد

با هم نستیزند سپیدان و سیاهان

دعوا سر نام و نسب و رنگ نباشد

در باغ وفا مرغ بدآواز نیابیم

در بزم صفا ساز بد آهنگ نباشد

افسار به دست دو سه گمراه نیفتد

ایام به کام دو سه الدنگ نباشد

مادون ز ستمکاری مافوق ننالد

از دست دلی سنگ دلی تنگ نباشد

هر مملکتی تا طلبد حق خودش را

محتاج به صد لشکر و صد هنگ نباشد

 


 

مثل چشمه مثل رود

 

دکتر قیصر امینپور متولد دوم اردیبهشت سال 1338 در شهرستان گتوند خوزستان است. او دوران کودکی و تحصیلات ابتدایی را در زادگاهش گذراند. سپس برای ادامه تحصیل در دورههای راهنمایی و متوسطه به شهر دزفول رفت. در سال 1357 در رشته دامپزشکی دانشگاه تهران پذیرفته شد، ولی انصراف داد. امینپور در سال 1363 در رشته زبان و ادبیات فارسی شروع به تحصیل کرد و این رشته را تا دوره دکترا ادامه داد. در سال 1376 با راهنمایی دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی در دانشگاه از پایاننامه دکترای خود با عنوان «سنت و نوآوری در شعر معاصر» تهران دفاع کرد.

قیصر امینپور یکی از شاعران خوشذوق معاصر است که اشعار بسیاری از او در قالبهای کلاسیک و نیمایی به یادگار ماندهاند. او در سال 1367 از مؤسسه گسترش هنر جایزه ویژه نیما یوشیج را دریافت کرد. همچنین در سال 1378 وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی او را بهعنوان یکی از شاعران برتر دفاع مقدس در دهههای 60 و 70 برگزید. او عضو شورای شعر و ادبیات حوزه بود و در تشکیل جلسات شعرخوانی و نقد و بررسی شعر و تشویق و ترغیب شاعران جوان انقلاب نقش مؤثر و ارزندهای داشت. دکتر امینپور به تدریس زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه نیز اشتغال داشت.

امینپور در سال 1378 تصادفی سخت داشت و پس از آن از بیماریهای متعدد رنج برد. در نهایت در تاریخ 8 آبان سال 1386 در شهر تهران درگذشت. پیکر او در زادگاهش گتوند به خاک سپرده شد.

مهمترین آثار قیصر امینپور عبارتاند از: «طوفان در پرانتز، منظومه ظهر روز دهم، مثل چشمه، مثل رود، بیبالپریدن، آینههای ناگهان، به قول پرستو، گلها همه آفتابگرداناند و دستور زبان عشق.»

در ادامه نمونههایی از اشعار وی را با هم میخوانیم:

... اما

اعجاز ما همین است:

ما عشق را به مدرسه بردیم

در امتداد راهرویی کوتاه

در آن کتابخانه کوچک

تا باز این کتاب قدیمی را

که از کتابخانه امانت گرفتهایم

ـ یعنی همین کتاب اشارات را ـ

با هم یکی دو لحظه بخوانیم

ما بیصدا مطالعه میکردیم

اما کتاب را که ورق میزدیم

تنها

گاهی به هم نگاهی ...

ناگاه

انگشتهای هیس!

ما را

از هر طرف نشانه گرفتند

انگار

غوغای چشمهای من و تو

 سکوت را

در آن کتابخانه رعایت نکرده بود!

***

 

دست عشق از دامن دل دور باد!

میتوان آیا به دل دستور داد؟

میتوان آیا به دریا حکم کرد

که دلت را یادی از ساحل مباد؟

موج را آیا توان فرمود ایست!

باد را فرمود باید ایستاد؟

آنکه دستور زبان عشق را

بیگزاره در نهاد ما نهاد

خوب میدانست تیغ تیز را

در کف مستی نمیبایست داد

۱۱۲
کلیدواژه (keyword): رشد معلم، ادبیات و طنز، ادیب خوش حالت، ابوالقاسم عبدالله‌پور، مثل چشمه مثل رود، قیصر امین‌پور مهدی فرج‌اللهی
نام را وارد کنید
ایمیل را وارد کنید
تعداد کاراکتر باقیمانده: 500
نظر خود را وارد کنید