1. چه توانایی‌هایی داری؟
چه کارهایی را خوب بلدی؟ هر کاری را که به ذهنت می‌آید، با هم‌سن و سال‌هایت مقایسه کن. آیا آن کارها را از حدود نیمی از هم‌سن و سال‌هایی که می‌شناسی، بهتر انجام می‌دهی؟
پس آن کارها توانایی‌های تو هستند.
هیچ آدمی همه‌ی توانایی‌های دنیا را ندارد. لازم هم نیست که داشته باشد. حتماً خودت هم تا به حال متوجّه شده‌ای که بعضیها ورزششان بهتر است، بعضیها ریاضی‌شان؛ بعضیها در گروه نمایش و سرود می‌درخشند، بعضیها در نجّاری؛ بعضیها خوب قصّه می‌نویسند، بعضیها به دام‌پروری علاقه دارند، و بعضیها هم خیلی خوب می‌توانند از یک گیاه مراقبت کنند تا رشد کند.
حالا تو سه تا از کارهایی را که خیلی خوب بلدی اینجا بنویس:
1........................................2............................................3 ............................................
2. چه ضعـف‌هایی داری؟
با اینکه آدم بعضی کارها را می‌تواند خوب انجام دهد، در انجام کارهایی دیگر ضعیف است. بعضیها ریاضی‌شان عالی است امّا حتّی نمی‌توانند یک توپ را درست شوت کنند! اشکالی هم ندارد. البتّه بعضی وقت‌ها ما استعدادی را داریم امّا تنبلی می‌کنیم و به دنبالش نمی‌رویم و رهایش می‌کنیم. این‌جور وقت‌ها نباید خودمان را گول بزنیم. مثلاً با اینکه استعداد فهمیدن درس علوم را داریم، بگوییم: «من در فهمیدن درس علوم مشکل دارم و کاری هم نمی‌شود کرد!» شاید هم واقعاً در بعضی کارها استعدادمان کم باشد. مهم این است که این ضعف‌ها را بپذیریم و خودمان را دوست داشته باشیم.
حالا سه تا از کارهایی را که خوب نمی‌توانی انجام بدهی، یعنی حدود نیمی از هم‌سن و سال‌هایی که می‌شناسی، آن‌ها را بهتر از تو انجام می‌دهند، اینجا بنویس:
1........................................2............................................3 ............................................
3. به چه کارهایی علاقه داری؟
با انجام بعضی کارها سرحال‌تر می‌شویم. دوست داریم بیشتر وقتمان را برای انجام آن کار بگذاریم. این کارها، کارهای مورد علاقه‌ی ما هستند. ما معمولاً به کارهایی علاقه داریم که خوب می‌توانیم انجام دهیم. امّا همیشه هم این‌طور نیست. شاید باید بیشتر تلاش کنیم تا کارهایی را که به آن‌ها علاقه‌مند نیستیم هم بهتر انجام دهیم. امّا اگر سعی و تلاش فراوان ما نتیجه نداد، شاید باید بپذیریم که در بعضی کارها ضعف داریم.
تو به چه کارهایی بیشتر علاقه داری؟ سه تا از آن‌ها را اینجا بنویس:
1...........................................
2...........................................
3...........................................
4. از چه کارهایی خوشت نمیآید؟
ممکن است از بعضی کارها خوشمان نیاید، چون در انجام آن‌ها ماهر نیستیم. یا شاید چون اوّلین بار که کاری را انجام دادیم، اتّفاقی افتاد که ما دیگر از آن کار بدمان آمد. شاید هم چون انجام بعضی کارها سخت است از آن‌ها خوشمان نمیآید. یادمان باشد بعضی از کارهای سخت، مسئولیت‌هایی هستند که بر عهده‌ی ماست. مثلاً ممکن است گاهی رفتن به مدرسه، انجام تکالیف و کمک کردن به پدر و مادر در کارهای خانه برایمان سخت باشد. این کارها حتّی اگر در فهرست کارهایی باشندکه از آن‌ها خوشمان نمی‌آیند، وظیفه داریم که آن‌ها را انجام دهیم. پس شاید بهتر است راهی پیدا کنیم تا کمی بیشتر از آن‌ها خوشمان بیاید.
به هر حال، مهم است بدانی که از چه کارهایی خوشت نمیآید.سه تا از آن‌ها را اینجا بنویس:
1...........................................
2...........................................
3...........................................
حالا تو مثل یک دانشمند، که یکی از ابزارهایش ذرّه‌بین است، خودت را زیر ذرّه‌بین گذاشتی و بهتر خودت را شناختی. یک بار دیگر به چیزهایی که در این دو صفحه نوشته‌ای نگاه کن و آن‌ها را به خاطر بسپار. در پایان این سال تحصیلی، یک بار دیگر همین تمرین‌ها را انجام بده. شاید فهرستت کمی عوض شده باشد!