«داده‌ها»1 اطلاعاتی2 هستند که از نتایج آزمایش‌ها جمع‌آوری می‌کنیم. در اغلب موارد، داده‌های به‌دست‌آمده از آزمایش شامل مقدارهایی (عدد و یکا) هستند که با اندازه‌گیری به دست آمده‌اند. برای مثال، وقتی طول کتابی را به کمک خط‌کش میلی‌متری اندازه می‌گیریم، مقدار3 به دست‌آمده به صورت mm 234 بیان می‌شود که این مقدار شامل عدد (234) و یکا (mm) می‌شود. سازمان‌دهی داده‌ها در جدول‌ها یا نمودارها (چارت‌ها) به ما کمک می‌کند درک بهتر و سریع‌تری از تغییرات پیدا کنیم و الگوها و روندها را مشخص سازیم.
جدول
انتخاب جدول4 به نوع داده‌هایی که جمع‌آوری کرده‌ایم بستگی دارد. جدول‌ها برای سازمان‌دهی داده‌ها و همچنین انجام محاسبات ساده، و مقایسه مقدارهای میانگین مفیدند. جدول 1 نتایج آزمایش اثر افزودن وزنه‌هایی با جرم‌های متفاوت را به یک ماشین اسباب‌بازی و اثر این تغییرات را روی شتاب ماشین نشان می‌دهد.
نمودار دایره‌ای
از نمودارهای دایره‌ای5 معمولاً برای نشان‌دادن درصد یا مقایسه نسبت مقدار‌ها استفاده می‌کنیم. مثلاً نمودار دایره‌ای 1، برآوردی جهانی از تابش دریافتی است. همان‌طور که دیده می‌شود انسان این تابش را از منابع متفاوت دریافت می‌کند.
نمودار میله‌ای
زمانی از نمودار میله‌ای6 استفاده می‌کنیم که متغیر مستقل مورد بررسی گسسته باشد. برای مثال در نمودار 2، نمودار میله‌ای نشان می‌دهد که گروه‌های متفاوت انسان‌ها هر روز چقدر انرژی نیاز دارند.
متغیرهای گسسته و پیوسته: متغیرهای گسسته7 متغیرهایی هستند که فقط می‌توانند مقدار مشخصی داشته باشند؛ مانند تعداد دانش‌آموزان یک کلاس که فقط می‌تواند یک عدد طبیعی معین باشد. در حالی که متغیر پیوسته8 می‌تواند هر مقداری داشته باشد؛ مانند طول قد و وزن دانش‌آموزان یک کلاس. نمودارهای 3 و 4 به ترتیب یک متغییر گسته و یک متغییر پیوسته را به نمایش گذاشته‌اند و می‌توان آن‌ها را با هم مقایسه کرد.
نمودار خطی
هنگامی از نمودارهای خطی9 استفاده می‌کنیم که مقدارهای مربوط به هر دو محور به طور مداوم تغییر می‌کنند. در علوم معمولاً یکی از متغیرها زمان است که آن را روی محور x در نظر می‌گیریم. نمودار 5 نمودار چگونگی تغییر دمای یک قطعه یخ را در حال دریافت گرما با گذر زمان نشان می‌دهد.
نمودارهای پراکندگی: معمولاً از نمودار پراکندگی10 برای بررسی رفتار یک رابطه استفاده می‌کنیم. برای مثال در علوم هشتم با رابطه مربوط به قانون اهم (I=V/R) آشنا شده‌ایم. اگر جریان عبوری (I) از مقاومت (R) را روی محور y و تغییرات ولتاژ (V) را روی محور x در نظر بگیریم، در این صورت نمودار I-V نشان می‌دهد چگونه جریان عبوری از یک مقاومت با تغییرات ولتاژ تغییر می‌کند. در نمودار 6، نمودار پراکندگی نشان می‌دهد که چگونه جریان عبوری از یک مقاومت و یک لامپ با تغییر ولتاژ تغییر می‌کند. اگر نقطه‌های به‌دست‌آمده مربوط به نتایج آزمایش هنگام رسم روی نمودار، یک الگوی واضح مانند یک خط تشکیل دهند، می‌گوییم متغیرها هم‌بسته هستند. در این صورت، خط راست یا منحنی‌ای که از این نقطه‌ها عبور می‌کند، بهترین خط یا منحنی برازش‌شده از میان نقطه‌ها را به دست می‌دهد.
ادامه دارد...
پی‌نوشت‌ها
1. data
2. information
3. quantity
4. table
5. pie charts
6. bar charts
7. discrete variables
8. continuous variables
9. line graphs
10. scatter graphs