در دنیای کنونی ما و در شرایطی که فناوری لحظه‌به‌لحظه در حال گسترش است، نمی‌توان از تأثیر این فناوری‌ها بر تجارت و کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ به‌سادگی عبور کرد. در واقع می‌توان ادعا کرد، این فناوری‌ها هستند که در آینده نزدیک کسب‌وکار موفق را از کسب‌وکار ناموفق جدا می‌کنند. پس برای هر صاحب کسب‌وکار آینده‌ای لازم است این فناوری‌ها را بشناسد تا بتواند به تناسب موقعیت از آن‌ها استفاده کند.
ما در دنیایی پر از اطلاعات زندگی می‌کنیم. وقتی به همه رسانه‌ها، شبکه‌های اجتماعی و مجازی، اینترنت و همه جاهایی که فضای اینترنت در زندگی ما آن را پر کرده و حضور دارد نگاه کنید، متوجه می‌شوید همه این‌ها در هرلحظه در حال تولید و انتشار اطلاعات هستند. تا به حال فکر کرده‌اید این اطلاعات اصلاً اهمیتی دارند یا نه؟ این حجم اطلاعات به چه درد می‌خورند؟ قابل استفاده‌اند یا همین‌طور رها می‌شوند؟
باید بگوییم، تمام اطلاعات به‌دست‌آمده ارزش دارند و موقعیتی فوق‌العاده برای یادگیری و تحلیل و بهبود شرایط محسوب می‌شوند. همه اطلاعات به‌دست‌آمده قابل‌تحلیل، بررسی و ارزیابی هستند و هیچ شرکت و کسب‌وکار موفقی این گنج را از دست نمی‌دهد و رها نمی‌کند.
فناوری مه‌داده (بیگ‌دیتا) نوعی فناوری است که به ما کمک می‌کند با اطلاعات به‌دست‌آمده، شرایط را به‌گونه‌ای از‌پیش‌تعیین‌شده، تحلیل و بررسی کنیم و از نتایج برای کارها، تصمیم‌گیری و تعیین اهداف استفاده کنیم. شرکت‌های گوناگون از این اطلاعات استفاده می‌کنند تا بتوانند نقاط ضعف و قوت خودشان را بشناسند، ارتباطشان با مشتری را بهبود بخشند، برای آینده تصمیم بگیرند و... .
می‌خواهید بهتر متوجه موضوع شوید؟ فرض کنید شما کسب‌وکاری را راه‌اندازی کرده‌اید. محصولی را تولید می‌کنید و مشتری‌ها از شما خرید می‌کنند. در این فرایند شما اطلاعاتی از محصول تولید خودتان، مشتری‌هایی که آن‌ها را خریده‌اند و رضایت آن‌ها از محصول، به دست آورده‌اید. مثلاً متوجه می‌شوید محصول شما را بیشتر خانم‌ها خریده‌اند یا آقایان؟ این محصول را کدام بازه سنی خریداری کرده‌اند و برایشان جذاب بود؟ نوع شخصیت هرکدام از مشتری‌ها چگونه بود؟ چه آن‌ها که بعد از دیدن محصول اقدام به خرید کردند و چه آن‌ها که نخریدند. بعد از آن از میزان رضایت هرکدام از مشتری‌هایتان می‌توانید کسب اطلاع کنید و... .
این اطلاعات را شما به دست می‌آورید. حالا در فناوری مه‌داده، این‌ها را کنار هم می‌گذارید، تحلیل می‌کنید و برای آینده تصمیم می‌گیرید. مثلاً می‌توانید متوجه شوید چه محصولی تولید کنید که برای مشتریانتان جذاب باشد. یا اینکه محصولاتتان چه ویژگی‌هایی داشته باشند تا رده سنی مثلاً جوان را به خود جذب کنند و فروش را بالاتر ببرند. حتی می‌توانید نتیجه بگیرید با توجه به اینکه محصول برای جوان‌ها تولیدشده است، پس تبلیغاتتان باید برای مخاطب جوان و در رده سنی آن‌ها طراحی شود و نقشه راه تبلیغات را هم تصمیم‌گیری کنید. و هزاران نتیجه دیگر. این تازه بخش و مثال کوچکی از فناوری مه‌داده است. شرکت‌های بزرگ دنیا تمرکز خود را بر این فناوری گذاشته‌اند تا بتوانند برای بهبود و رونق کسب‌وکارشان و برای آینده تصمیمات دقیق‌تری بگیرند.
برای استفاده از فناوری بیگ‌دیتا باید چند مرحله را طی کنیم:
1. تعیین نقشه (راهبرد): باید بدانیم اطلاعات را برای چه منظوری می‌خواهیم و می‌خواهیم از آن‌ها چه نتایجی بگیریم؟ روش نتیجه‌گیری و تحلیل چگونه باید باشد؟
2. جمع‌آوری اطلاعات: این مرحله یکی از سخت‌ترین مراحل استفاده از مه‌داده است. منابعی که معمولاً برای جمع‌آوری اطلاعات از آن‌ها استفاده می‌شوند، عبارت‌اند از:
الف) فضای اینترنت و بازخوردهای اینترنتی. این فضا فقط به وبگاه‌ها محدود نمی‌شود! مثلاً لباس‌ها و ساعت‌های هوشمند هم می‌توانند اطلاعاتی بفرستند.
ب) شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی. همچنین، نوع تعامل ما در این فضاها و بازخوردها و واکنش‌هایی که در آن‌ها صورت می‌‌گیرند، همه می‌توانند منبع به‌دست‌آوردن اطلاعات باشند. به‌خصوص با برخط‌شدن و مجازی‌‌شدن قسمتی از کسب‌وکارها، کاربرد و گستردگی موارد الف و ب بسیار بیشتر هم شده است.
ج) روش‌های پرسش‌نامه‌ای تا پیامکی. همچنین، بازخوردهایی که از طریق بازاریابی با تلفن همراه و بازاریابی الکترونیکی و حضوری و مجازی می‌توان از مشتری گرفت.
3. یکدست‌کردن اطلاعات و اطمینان از صحت آن‌ها: جنس اطلاعاتی که به دست می‌آیند، با هم فرق می‌کند. منبع به‌دست‌آمدنشان هم با هم فرق می‌کند. بعضی‌ها شفاهی هستند، بعضی‌ها به‌صورت بله یا خیر و بعضی‌ها اصلاً به‌صورت صفر و یکی زبان رایانه. یک مجموعه اطلاعات را ممکن است از طریق پرسش‌نامه به دست آورید و مجموعه‌ای دیگر را از بازخورد شبکه‌های اجتماعی. در این مرحله، در فناوری مه‌داده، اطلاعات را با روش‌هایی یکدست و مرتبط می‌کنند. اطلاعات به‌دردنخور حذف می‌شوند تا نتیجه‌گیری بهتر انجام شود.
4. تحلیل اطلاعات: روشی را برای تحلیل اطلاعات به‌دست‌آمده طراحی می‌کنند و اطلاعات را با آن بررسی می‌کنند تا نتایج حاصل بشود.
در این فناوری، سرعت بالای انتقال و تحلیل اطلاعات، حجم زیاد آن‌ها و خیلی بزرگ‌تر از یک فلش 16 گیگ، ارتباط و یکدستی اطلاعات، انعطاف‌پذیری و دقت بالای تحلیل بسیار اهمیت دارد. در واقع این فناوری به ما کمک می‌کند بتوانیم در انبوه اطلاعات موجود دوروبرمان، با این‌ها ویژگی‌ها، از اطلاعاتی که برای کسب‌وکارهای آینده گنج محسوب می‌شوند، استفاده کنیم.
در شماره آینده مجله از کاربردها و نحوه انجام این فناوری بیشتر برای شما می‌گوییم.