رنگ ایمن

ایمنی فردی و محیطی چیست؟

منظور از ایمنی فردی پوشیدن لباس کار است، با این شرط که جایی از آن پاره نباشد، زیرا ممکن است به دستگاهی که روشن است گیر کند و خود باعث ایجاد حادثه شود. پوشیدن دستکش و استفاده از کلاه ایمنی در کارهای ساختمانی، عینک محافظ چشم برای جلوگیری از تابش نورهای مضر، گوشی ایمنی وقتی که صدای دستگاه‌ها بیشتر از حد مجاز است و استفاده از کفش ایمنی جزو اصول اولیه شروع کار است.

ایمنی محیط کار در رأس همه شامل تمیزکردن آن مکان است. تمیزکردن فقط به این معنا نیست که به‌هم‌ریختگی‌ها را سروسامان بدهیم، بلکه باید هر کدام از وسایل را ابتدا در جای مشخص خود بگذاریم. لوازم ضروری را از غیرضروری جدا کنیم و آن‌ها را که کمتر یا اصلاً استفاده نمی‌شوند، از محیط کار دور کنیم. از طرف دیگر، اقلام پرمصرف را نزدیک محیط مصرفشان قرار بدهیم تا رفت‌وآمد و هرج‌ومرج به حداقل برسد. دیگر اینکه سطوح را پاک‌سازی کنیم، زیرا مثلاً ممکن است روغنی روی زمین ریخته باشد که باعث سرخوردن و لغزش شود، حادثه‌ای بیافریند یا قابل اشتعال باشد و فقط براثر خطایی کوچک حادثه جبران‌ناپذیری شکل بگیرد.

 

انباشتگی در محیط کار، علاوه بر ایجاد حادثه، باعث می‌شود کارها به تعویق بیفتند. بنابراین، افراد کارها را با عجله انجام می‌دهند تا عقب‌ماندگی را جبران کنند. ناآشنایی افراد با جایگاه وسایل و ابزارآلات و استفاده نادرست و غیراصولی از ابزار هم باعث شکل‌گیری حادثه می‌شود.

 

معنی رنگ‌ها در محیط‌های صنعتی

رنگ‌هایی که روی ابزارآلات، تابلو و ماشین‌های صنعتی، در کارگاه، کارخانه و شرکت‌ها استفاده می‌شوند، هر کدام معنی و مفهوم خاصی دارند که توجه به آن‌ها باعث بالارفتن سطح ایمنی در محیط می‌شود. مثلاً:

رنگ قرمز علامت کلید توقف اضطراری، هنگام بروز برق‌گرفتگی یا خطر و ابزار خاموش‌‌کردن آتش مثل سطل‌های شن را نشان می‌دهد.

نارنجی‌رنگ نشان‌دادن خطر است. مثلاً قسمت‌های متحرک ماشین را که باعث ایجاد له‌‌شدگی یا بریدگی می‌شود، با رنگ نارنجی نشان می‌دهند.

سبز رنگ ایمنی است.

زرد برای نشان‌دادن احتیاط، خطراتی مثل سرخوردن، افتادن و ماندن بین چیزی به کار می‌رود.

بعضی کارها با توجه به اینکه ابزار صنعتی کمتری در آن‌ها وجود دارد، یا با مواد قابل اشتعال سر و کار ندارند، ایمنی فردی در آن‌ها بالاتر است، اما در کارگاه‌هایی مثل کارگاه‌های نجاری یا تراشکاری که کار با ابزار و ماشین‌آلات و تیغه‌های فلزی در آن‌ها بیشتر است، حین کار دقت بیشتری می‌طلبد. برای مثال، در کارگاه نجاری، استفاده از وسایل حفاظت فردی مناسب مانند لباس کار، کلاه ایمنی، ماسک تنفسی، کفش کار، عینک، دستکش، گوشی و حفاظ طلقی ضروری است. لباس کار باید به نحوی باشد که علاوه بر راحتی در انجام کار، از برخورد با قسمت‌های گوناگون اره و رنده و قطعات متحرک دستگاه‌ها جلوگیری کند.

در کنار ایمنی فردی، ماشین‌آلات صنایع چوبی باید به جریان مکنده مجهز باشند تا از انتشار خاک اره و تجمع ضایعات چوب در کارگاه، به‌خصوص روی قسمت‌های ماشین‌آلات که برش و صیقل چوب صورت می‌گیرد، جلوگیری شود. علاوه بر آن، تراشه، خرده‌چوب و خاک‌اره‌ها و مواد دیگر را بعد از پایان روز کاری از محل کارگاه خارج کنند تا کف کارگاه و محیط کار تمیز و عاری از هرگونه ضایعات باشد. با این حال، رعایت این نکته بسیار ضروری است که نظافت، سرویس و تعمیر ماشین‌آلات چوب باید هنگامی انجام شود که دستگاه‌ها خاموش است. در غیر این صورت خسارت جبران‌ناپذیری اتفاق خواهد افتاد. دیگر اینکه حلال‌ها، رنگ‌ها و دیگر مواد قابل اشتعال که در نجاری استفاده می‌شوند، باید در مکان‌های خاص، دور از حرارت، جرقه، تابش نور مستقیم خورشید و محل‌هایی که احتمال وقوع آتش‌سوزی هست، نگهداری شوند.