هر خودرو به‌صورت میانگین بعد از چهار کیلومتر طی‌کردن مسیر، 0/32 لیتر بنزین مصرف می‌کند. همچنین در همین مسافت، خودروها 6/0 کیلوگرم دی‌اکسید کربن تولید می‌کنند. حالا تصور کنید که در کشور ما و در جهان، چند خودرو در روز روشن می‌شوند و چنین مسیری را طی می‌کنند. فرض کنیم فقط نیمی از مردمی که از خودرو استفاده غیرضروری می‌کنند، این مسافت را با دوچرخه طی کنند. چقدر از مصرف بنزین و تولید دی‌اکسید کربن کاسته می‌شود؟!
خودروهایی با مصرف سوخت بالا
شایـد خریـد خـودروهـای شـاسی‌بـلنـد راهـی است بـرای فخرفروشی و نشان دادن ثروت. به‌هرحال خودروهای غول‌پیکر و شاسی‌بلند از خودروهای عادی گران‌‌ترند و کسی که سوار چنین خودروهایی می‌شود، طبیعتاً پول بیشتری برای خرید خودروی خود پرداخت کرده است. اما ...
آیا می‌دانستید که این خودروها به دلیل حجم بیشتری که دارند، مصرف سوخت بسیار بیشتری هم دارند؟
به همین خاطر اگر خانواده‌تان تصمیم به خرید خودرو داشت، از آن‌ها بخواهید خودرویی انتخاب کنند که «برچسب انرژی» آن کم‌مصرف باشد. این ماشین‌ها میزان آلایندگی کمتری هم دارند.
اتوبوس‌ها و قطارها
فرض کنید مسیری ثابت توسط یک خودروی شخصی و یک اتوبوس طی شود. در خودرو یک نفر نشسته و در اتوبوس هم چند مسافر حضور دارند. وقتی میزان مصرف بنزین و تولید دی‌اکسید کربن توسط خودرو و اتوبوس را با هم مقایسه می‌کنیم، مشخص می‌شود که اتوبوس‌ـ به ازای هر یک سرنشین‌ـ نصف خودروی شخصی انرژی مصرف می‌کند.
به همین خاطر استفاده از اتوبوس برای رفت‌وآمد، کمک بزرگی به زمین می‌کند.
حالا اگر خواستید مسیر بین دو شهر را طی کنید، از چه وسیله‌ای استفاده می‌کنید؟
هواپیما به دلیل سرعت بالا؟ قطار به دلیل راحتی سفر؟ اتوبوس یا خودروی شخصی؟
شاید ندانید که هواپیماها هم مثل خودروها تأثیر زیادی در تولید گازهای گلخانهای دارند. به همین خاطر برای کمک به زمین، هواپیما را از این فهرست حذف کنید. خودروی شخصی و اتوبوس هم در تولید گازها، در رده‌های بعدی قرار دارند. به همین خاطر بهترین وسیله برای سفر از شهری به شهر دیگر، قطار است.
سرعت بالا یا پایین؟
سوار خودروی پدرتان هستید و دوست دارید زودتر به مقصد برسید. سرعت خودروی پدرتان به 130 کیلومتر در ساعت می‌رسد. در همان حال خودرویی در کنارتان هست که سرعتش 120 کیلومتر در ساعت است. خودروی پدرتان، آن خودرو را پشت سر می‌گذارد و شما هم خوشحال هستید که پدرتان راننده بهتر و سریع‌تری است. اما کدام خودرو به زمین آسیب کمتری می‌زند؟
باید بدانید که بین این دو، خودرویی که سرعتش 120 کیلومتر در ساعت است، در هر ساعت دو لیتر سوخت کمتری از خودرویی مصرف می‌کند که سرعت آن 130 کیلومتر در ساعت است. به همین خاطر همیشه بکوشید به اطرافیان یادآوری کنید که با سرعت کمتری برانند؛ حتی اگر دیرتر به مقصد برسند.
مسیرهای دو کیلومتری
بیشتر مسافت‌هایی که با خودرو طی می‌کنیم، کمتر از دو کیلومتر است. یعنی تقریباً نصف مسیرهایی که مسافران با خودروی خود یا دیگران طی می‌کنند. شاید تصور کنید دو کیلومتر مسیر زیادی است. اما همین مسیر را به‌صورت آرام و با پیاده‌روی در 20 تا 25 دقیقه می‌توان طی کرد. (یک دونده حرفه‌ای همین دو کیلومتر را در کمتر از پنج دقیقه می‌دود!)
شایـد فکـر کـنید مـگر هزینه سوارشدن خودرو چقدر می‌شود که به‌جای سوارشدن تاکسی، پیاده‌روی کنیم؟
اما مهم هزینه آن نیست.
یک خودرو 50 درصد سوخت خود را در کیلومتر اول حرکتش می‌سوزانـد و در کیلـومترهای بعدی تنها 25 درصد سوخت آن مصرف می‌شود. به همین خاطر، پرضررترین بخش حرکت یک خودرو همان کیلومتر اول آن است.
فقط کافی است از هر هزار ایرانی، 10 نفر به‌جای سوارشدن خودرو، چنین مسافت‌هایی را پیاده طی کنند. نتیجه آن عجیب است: «انتشار گازهای آلاینده و گلخانهای در هر سال نزدیک به 25 میلیون تُن کم می‌شود!»
می‌دانید با این حجم گاز، چند انسان سالم دچار بیماری می‌شوند و چند انسان پیر و مریض از دنیا می‌روند؟ پس در واقع با پیاده‌روی شما، هم خودتان سالم می‌مانید، هم هزینه‌ای که صرف تاکسی می‌کردید در جیبتان می‌ماند و ذخیره می‌شود، و هم جان خیلی‌ها را نجات می‌دهید.
تا دیر نشده بیایید به زمین کمک کنید. پیاده‌روی در مسیرهای کوتاه را فراموش نکنید. اگر هم چاره‌ای نداشتید و حتماً باید با خودرو به‌جایی می‌رفتید، حداقل با دوستتان قرار بگذارید تا یک روز شما سوار خودروی پدر دوستتان شوید و یک روز بعد، دوست شما از خودروی پدر شما استفاده کند. نجات زمین و انسان‌های درون آن را فراموش نکنید!
منبع: گازهای گلخانهای و اثرات آن بر روی کره زمین، سونیا محمدحسینی، نشر امید انقلاب. چاپ دوم 1395.