چه کسانی می‌توانند سوارکاری کنند؟
با توجه به اینکه اسب‌سواری در اصل رقابت بین اسب‌ها و تعیین توانایی‌های این حیوانات است، جنسیت سوارکار در مسابقه‌ها اهمیتی ندارد. به همین دلیل، در مسابقه‌های «پرش» و «درساژ»، سوارکاران مرد و زن در یک مسابقه شرکت می‌کنند و از رقابت جداگانه مردان و زنان خبری نیست.
فایده‌های اسب‌سواری برای کودکان
هرچند سوارکاران حرفه‌ای حتی تا زمان پیرشدن هم می‌توانند به این رشته بپردازند، اما آموختن سوارکاری در کودکی و آشنایی انسان با اسب می‌تواند حس مسئولیت‌پذیری را در کودک بالا ببرد. از طرف دیگر، شرایط متفاوتی که در مسابقه «کورس» یا «پریدن از روی مانع» به وجود می‌آید، سبب می‌شود که انسان بیاموزد چگونه در شرایط مختلف و سخت از خود واکنش نشان دهد.
اسب در فرهنگ ایرانی و اسلامی
ایرانیان باستان به حیوانات بسیار اهمیت می‌دادند؛ به طوری‌که با کشتن هرگونه حیوانی مخالف بودند. «اسب» از جمله حیواناتی بود که ایرانیان از آن فراوان استفاده می‌کردند و به همین دلیل، مورد احترام همه طبقات مردم بود. در فرهنگ اسلامی هم اسب جایگاه بالایی داشت، به‌طوری که پیامبر اسلام(ص) توصیه کرد که به فرزندان خود شنا و اسب‌سواری آموزش دهید.
انواع رقابت‌های اسب‌سواری
مهم‌ترین رقابت‌های اسب‌سواری عبارت‌اند از:
پرش با اسب: در این رقابت، اسب باید از موانع گوناگونی که در محل مسابقه قرار دارند عبور کند و در کمترین زمان ممکن، مسابقه را به پایان برساند.
کورس: در این مسابقه، اسب‌ها مسیری را طی می‌کنند و برنده اسبی است که زودتر از همه از خط پایان بگذرد.
دِرِساژ: در ایـن رقـابت، اسب باید حرکات نمایشی انجام دهد. اسبی که بیشترین امتیاز را کسب کند، برنده خواهد بود.
پرش با اسب
• مسابقه پرش با اسب رقابتی است که طی آن سوارکار باید در محوطه‌ای محصور از روی موانع مشخص بپرد و با کمترین خطا مسیر را به پایان برساند. به این ترتیب، ورزشکارانی در این رشته امکان موفقیت پیدا می‌کنند که علاوه بر مهارت در سوارکاری، صاحب اسبی با توانایی بالا و فرمان‌برداری کافی از سوارکارشان باشند.
• در مسابقه پرش با اسب رقابت‌های جهانی و المپیک، اسب‌ها دست‌کم هشت‌ساله و در سایر مسابقه‌های بین‌المللی شش سال‌اند.
• محوطه محصوری که مسابقه در آن برگزار می‌شود، «مانِژ» نام دارد. قبل از مسابقه، سوارکاران تنها یک بار حق دارند که وارد مانژ شوند و مسیر رقابت را بررسی کنند.
خطاها و امتیازها در پرش با اسب
در پرش با اسب، سوارکاران می‌کوشند که بدون خطا و در کمترین زمان ممکن، مسیر 500 متری مسابقه را طی کنند. در طول مسیر، 15 مانع قرار داده می‌شود که اسب باید به ترتیب شماره از روی همه آن‌ها بپرد و مسیر مسابقه را در 86 ثانیه طی کند؛ در غیر این صورت، به ازای هر ثانیه، یک خطای زمانی به سوارکار و اسب تعلق می‌گیرد. اگر پای اسب به مانع برخورد کند و آن را بیندازد، چهار خطا به‌حساب ورزشکار منظور می‌شود.
در صورتی‌که اسب از پریدن خودداری کند، چهار خطا به‌حساب اسب منظور می‌شود و فرصت دیگری برای پرش از آن مانع به او داده می‌شود. اما اگر باز هم از پرش امتناع کند، از مسابقه اخراج خواهد شد.
اسب‌دوانی (کورس)
در این رقابت، اسب‌ها در مسیری معین داخل یک پیست با هم مسابقه می‌دهند و هر اسبی که زودتر از خط پایان عبور کند، برنده مسابقه خواهد شد. میدان اسب‌دوانی «اسپریس» نام دارد و مسابقه‌های کورس در مسافت‌های 1000، 1200، 1670 و 2400 متر برگزار می‌شوند. پیست سوارکاری بیضی‌شکل و هر دور آن 1670 متر است. مهم‌ترین ویژگی یک پیست، داشتن برج دیده‌بانی برای قضاوت دقیق داوران است.
رقابت کورس در ایران
مسابقه بین سریع‌ترین اسب‌ها در ایران قدمتی چند هزارساله دارد و به دوران هخامنشیان باز می‌گردد. اما رقابت در پیست مخصوص اسب‌دوانی (کورس) به شکل امروزی به دوران قاجار برمی‌گردد و رقابت‌های سالانه‌ای که در نوروز در حضور پادشاهانی چون ناصرالدین‌شاه برگزار می‌شد. از حدود 80 سال قبل، این رقابت‌ها شکلی منظم‌تر یافتند و رقابت‌های کورس همه‌ساله برگزار شدند و شرط‌بندی روی اسب‌ها نیز رواج یافت.
می‌تـوان بـه مسابقه‌های شهر گنبد اشاره کرد.
لباس سوارکار
در تمام مسابقه‌های سوارکاری، اسب‌سوارها از چکمه‌های بلند (تا زیر زانو) و شلوارهای کشی تنگ و چسبیده به بدن استفاده می‌کنند. چکمه روی شلوار قرار می‌گیرد. کلاه سوارکاران مسابقه‌های سرعت نیز گرد، لبه‌دار و مقاوم به ضربه است تا در صورت سقوط سوارکار آسیب کمتری به وی برسد.