واقعیت تلخ و مهم این است که زباله‌های ما هیچ‌جا نمی‌روند! فقط ممکن است کمی از ما دور شوند! چرا؟ چون ما فقط یک کره‌ی زمین داریم! و همه با هم روی آن زندگی می‌کنیم. همین حالا، همین الآن رشته کوه‌هایی از زباله هر روز از یک جایی سر در می‌آورند؛ حتّی ته اقیانوس‌ها هم پر از زباله است! به زودی همه‌جا پر از زباله می‌شود!
البته اگر کاری نکنیم.
1. زباله تولید نکنیم!
اوّلین و مهم‌ترین قدم این است که زباله تولید نکنیم. در دنیا گروه‌هایی تشکیل شده‌اند که سعی می‌کنند تولید زباله خود را به صفر برسانند، در فارسی به آن می‌گوییم، پسماند صفر.
- به جای خریدهای بسته بندی، مثل انواع حبوبات بسته بندی، فله‌ای و در ظرف‌های خودمان خرید کنیم.
- شوینده‌ها را فله‌ای بخریم و حتّی از انواع خانگی و سالم استفاده کنیم، مثلاً مخلوط سرکه، نمک و جوش‌شیرین یک پاک کننده قوی و سالم است.
- به جای دستمال کاغذی، از دستمال پارچه‌ای استفاده کنیم و آن را بشوییم.
- به جای سفره و ظرف یک‌بار مصرف، سفره را پاک کنیم و ظرف‌ها را بشوییم.
- لباس اضافی نخریم، لباس‌ها هیچ‌وقت بازیافت نمی‌شوند و خیلی پیش می‌آید که حیوان‌ها تکّه‌های پارچه را قورت بدهند و بعد جانشان را از دست بدهند. اگر لباسی را نمی‌خواهیم، به کس دیگری بدهیم تا از آن استفاده کند، یا آن را تغییر بدهیم یا از آن دستمال آشپزخانه و گردگیری بسازیم، یا این‌که برای پر کردن عروسک پارچه‌ای و بالشتک از آن استفاده کنیم.
2. نگذاریم زباله‌هایمان شیرابه تولید کنند
وقتی زباله‌های تر را در سطل یا کیسه زباله بیندازیم، آب راه می‌افتد که به آن شیرابه می‌گویند. این آب، مواد سمی یا عفونی و آلوده بقیه زباله‌ها را در خودش حل می‌کند و طبیعت را آلوده می‌کند.
- زباله‌های تر، شامل پوست میوه، پسماند سبزیجات، پوست تخم مرغ، تفاله چای و دمنوش و ... را اگر در نزدیکی شما دام زندگی می‌کند، به عنوان خوراک به آن‌ها بدهید.
- پسماند غذاهای قابل استفاده و سالم را برای حیوانات و پرنده‌های خیابان بگذارید.
- اگر می‌توانید، پسماند تر را جایی پهن کنید تا خشک شود. (یا دست کم آن را در سبد بریزید تا آب آن کاملاً کشیده شود و بعد خشک شده آن را دور بریزید.)
3. بازیافت، بازیافت، بازیافت!
موادی که بازیافت می‌شوند را از هم جدا کنید: شیشه، فلز، ظرف های پلاستیکی، کاغذ. می‌توانید از نزدیک‌ترین غرفه‌های بازیافت شهر خودتان بپرسید که در شهر شما چه موادی مجزا از هم بازیافت می‌شوند.
4. مراقب باشید زباله‌های شما موجودی را آزار ندهد!
- نگذارید زباله آن‌قدر بماند که بدبو شود.
- زباله‌هایتان را جایی نگذارید که سایر همسایه‌ها ناراحت شوند.
- اگر در زباله‌هایتان شیشه شکسته، قوطی لبه فلزی، یا سوزن و مانند آن هست، آن‌ها را در چند لایه کاغذ روزنامه بپیچید و دور آن چسب نواری بزنید. این‌طوری دست کسانی که زباله‌ها را جمع می‌کنند، زخمی نمی‌شود و برای حیواناتی مثل گربه که در زباله‌ها دنبال غذا می‌گردند هم خطرناک نیست.
- اگر ظرف ماست، قوطی کنسرو یا ظرفی که بوی خوردنی می‌دهد در زباله‌هایتان هست، آن را له کنید. چون ممکن است حیوانی در جستجوی غذا سرش را داخل ظرف ببرد و در آن گیر کند.
5. زباله‌های دوران بیماری
- در زمان‌های بیماری (مخصوصاً وقتی مثل بیماری کرونا واگیر دار باشد) ممکن است لازم باشد از ماسک و دستکش استفاده کنید. باید حواستان خیلی جمع باشد که آن‌ها را هر جایی نیندازید، چون باعث انتشار بیماری می‌شود.
- خوب است که به جای دستکش، عادت کنید زود به زود دست‌های خود را بشویید.
- ماسک خود را هرگز توی خیابان رها نکنید و حتماً آن را در سطل در بسته بیندازید، چون اگر آلوده باشد، باد آن را به همه جا می‌برد و ماسک ما می‌تواند خیلی‌ها را بیمار کند.