۱۰ دستورالعمل برای معلمان و آموزشگران

جرج پولیا¹ که از آموزشگران بنام در ریاضی است و دو کتاب ارزشمند وی به نام‌های «چگونه مسئله حل کنیم» و «خلاقیت‌های ریاضی» که به‌ترتیب توسط مرحوم احمد آرام و مرحوم پرویز شهریاری ترجمه شده‌اند، 10 دستورالعمل برای معلمان و آموزشگران، به‌خصوص معلمان ریاضی دارد که شاید بتوان از هر توصیه و دستورالعمل، توصیه‌ای هم برای شما دانش‌آموزان نتیجه گرفت.

در ادامه، 5 دستور از این 10 دستور را به اختصار می‌نویسم و زیر هرکدام نتیجه مربوط به شما دانش‌آموزان را ارائه می‌کنم. ان‌شاءالله مفید باشد و از آن بهره ببرید. در ضمن از هر یک از 5 دستور دیگر، هر نتیجه‌ای را که می‌توانید استخراج کنید، برای ما بنویسید و به آدرس مجله بفرستید:

1.  به موضوع درس خود علاقه‌مند باشید.

• به درس ریاضی از طریق مطالعه تاریخ ریاضی و کاربردهای آن علاقه‌مند شوید و با اشتیاق به یادگیری ریاضی بپردازید.

2. بر ماده درسی خود مسلط باشید.

• بر موضوع‌ها و مواد درسی ریاضی، مانند جبر، مثلثات و هندسه، و رابطه آن‌ها با هم، تسلط داشته باشید و هر مبحث و قضیه را با دلیل و کامل یاد بگیرید.

3. بهترین روش یاد دادن را با استفاده از تجربه شخصی خودتان به دست آورید.

• بهترین روش مطالعه و یادگیری روشی است که خودتان با توجه به شناختی که از خودتان دارید و محدودیت‌های موجود که از آن‌ها آگاه هستید، به دست آورده‌اید.

4. تنها به یاد دادن مطالب قناعت نکنید. بکوشید تحصیل مهارت و عادت به کار منظم را در دانش‌آموزان تقویت کنید.

• سعی کنید از آنچه می‌آموزید، حتی‌الامکان استفاده کنید. مهارت حل مسئله یکی از بهترین هدف‌های آموزش ریاضی، و نظم و ترتیب از ویژگی‌های بارز ریاضی است.

5. به چهره شاگردان خود نگاه کنید تا متوجه انتظاراتشان شوید و دشواری‌های آن‌ها را کشف کنید.

• هنگام تدریس معلم، تمرکز داشته باشید و سراپا گوش و همواره آماده پاسخ‌گویی به سؤالات معلم باشید. سعی کنید در کلاس پرسشگر خوبی باشید.

6. بکوشید تا حدس زدن و پیش‌بینی‌کردن را به دانش‌آموزان بیاموزید.

7. طریقه اثبات کردن را به دانش‌آموزان بیاموزید.

8. در مسئله‌هایی که مطرح می‌شوند، چیزی را جست‌وجو کنید که برای حل مسائل دیگر مفیدند.

9. حل مسئله‌ها را بلافاصله مطرح نکنید. بگذارید دانش‌آموزان حداکثر تلاش خود را برای یافتن راه‌حل‌ها به‌کار ببرند.

10. با راهنمایی‌های خود، دانش‌آموزان را هدایت کنید، اما هیچ‌گاه عقیده خود را به آن‌ها تحمیل نکنید.

مؤید و پیروز باشید ـ سردبیر

1. George Polya