فعالیت‌های دبیران، گروه‌ها و انجمن‌های جغرافیایی در دو فضای کاملاً متفاوت صورت گرفت. از یک‌سو بازدیدها، همایش‌ها، نشست‌ها و کارگاه‌هایی که به همت گروه‌های مختلف و به شکل حضوری سعی در افزایش اطلاعات و توانمندی‌های دبیران داشتند و از سوی دیگران امکانات و شرایط مناسب در فضای مجازی و محدودیت‌ها برای اجرای حضوری برنامه‌ها سبب شد بخش قابل توجهی از فعالیت‌ها در دنیای مجازی انجام شود.
امسال به همت یکی از سازمان‌های مردم‌نهاد در حوزه محیط زیست و با پیگیری خانم چم حیدری (سرگروه منطقه 14)، تعدادی از معلمان تهرانی در روز درخت‌کاری با خرید و هدیه یک نهال در این کار زیبا سهیم شدند.
با توجه به شیوع ویروس کرونا، این سازمان تمامی مراحل خرید، کاشت و شناسنامه‌دار کردن نهال‌ها را بدون حضور شرکت‌کنندگان انجام داد. این کار با هماهنگی سازمان حفاظت از محیط زیست و در زمین‌های منابع طبیعی انجام شد. البته اهداکنندگان در صورت تمایل می‌توانستند در روز کاشت نهال در محلی که قبلاً موقعیت و آدرس آن در اختیارشان قرار گرفته بود حضور داشته باشند.
همکارانمان در شهرستان گرمی (استان اردبیل) از سازه‌های آبی (سد انگوت و سد عمارت) بازدید کردند.
گزارشی که در ادامه می‌خوانید توسط همکار گرامی آقای محرم یوسفی، سرگروه جغرافیای استان اردبیل تنظیم و ارسال شده است.
گزارش بازدید از سازه‌های آبی انگوت و عمارت
به همت شرکت آب منطقه‌ای شهرستان گرمی و اداره آموزش‌وپرورش شهرستان گرمی، گروه درسی جغرافیا و زمین‌شناسی در خردادماه سال 1399 از مجموعه سد مخزنی انگوت و عمارت بازدید به عمل آوردند. در این بازدید ریاست محترم شرکت آب منطقه‌ای شهرستان گرمی، معاون آموزشی، کارشناس آموزشی و کارشناس تکنولوژی آموزش‌وپرورش شهرستان گرمی حضور داشتند و از نزدیک در جریان پیشرفت عملیات این طرح قرار گرفتند.
صیانت و پاسداری از منابع آب در دسترس و تأمین پایدار و مطمئن آب شرب و بهداشت برای مراکز جمعیتی استان اردبیل در کنار تأمین آب برای بخش‌های مصرف کشاورزی و صنعت سازگار با محیط زیست، خدمات و گردشگری و نیازهای زیست‌محیطی، رسالت اصلی شرکت آب منطقه‌ای اردبیل است. همچنین باید تأثیر تغییرات اقلیمی در برنامه‌ریزی و مدیریت منابع آب حوضه‌های آبریز مورد توجه دست‌اندرکاران قرار گیرد. این مهم در کنار پیگیری و اقدام مسئولانه متولیان، مدیریت منابع آب، همیاری و مشارکت عمومی مردم عزیز را نیز می‌طلبد. طبیعتاً آشنایی معلمان و در پی آن، دانش‌آموزان، می‌تواند در رسیدن به اهداف تعیین شده نقش مؤثری داشته باشد.
بدون شک هر اقدام و برنامه‌ای برای مدیریت منابع آب در حوضه‌های آبریز با لحاظ شرایط اقلیمی، بدون مشارکت و نقش‌آفرینی مؤثر مردم به‌عنوان ذی‌نفعان اصلی آب، نتیجه مطلوب نخواهد داشت و بر این اساس است که باید عزم عمومی برای مدیریت بهینه و پایدار منابع آب ایجاد شود و استمرار یابد.
سد عمارت، سد خاکی در حال ساخت در استان اردبیل است. این سد در بخش انگوت شهرستان گرمی در 100 کیلومتری مشکین‌شهر و 150 کیلومتری شهرستان اردبیل واقع شده است. سد عمارت با حجم مخزن 182 میلیون مترمکعب از نظر حجمی بزرگ‌ترین سد استان اردبیل است. با بهره‌برداری از این سد، امکان آبیاری حدود 38 هزار هکتار از اراضی شهرستان گرمی و جلوگیری از خروج منابع آبی کشور میسر می‌شود.
در خراسان رضوی نیز به همت همکارانمان، همایش علمی ـ تخصصی «جغرافیا، پژوهش» برگزار شد. در این همایش که در تاریخ 23 آذرماه 98 برگزار شد 300 نفر از دبیران جغرافیا و مطالعات اجتماعی و تعدادی از کارمندان کتابخانه آستان قدس رضوی شرکت داشتند.
گزارش همکارمان، آقای محمدتقی خورشیدی، سرگروه جغرافیای استان خراسان رضوی را در ادامه خواهید خواند.
همایش علمی ـ تخصصی «جغرافیا، پژوهش»
این همایش تخصصی با اهدافی از جمله: معرفی ظرفیت‌های پژوهشی کتابخانه تخصصی جغرافیا، زمینه‌سازی برای اشاعه خدمات کاربردی دانش جغرافیا در جامعه، بسترسازی برای همکاری کتابخانه با مراکز آموزشی و پژوهشی (دانشگاه‌ها و آموزش‌وپرورش) توسط گروه جغرافیای استان و انجمن علمی و آموزشی معلمان جغرافیا و با همکاری گروه مطالعات اجتماعی استان و کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی در روز پنج‌شنبه 28 آذرماه 98 در محل سالن قدس کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی برگزار شد.
فراخوان و پوستر همایش از طریق نامه اداری به کلیه ادارات آموزش‌وپرورش استان ارسال شده و از طریق سایت گروه‌های درسی جغرافیا و مطالعات اجتماعی استان و همچنین پورتال اداره کل آموزش‌وپرورش استان و فضاهای مجازی اطلاع‌رسانی شد و از تمامی رؤسا و مدیران ارشد استان از سوی اداره کل آموزش‌وپرورش استان دعوت به عمل آمد.
همایش رأس ساعت 8:30 صبح با تلاوت آیاتی از کلام‌ا... مجید و نواخته شدن سرود مقدس جمهوری اسلامی و عرض ادب به ساحت مقدس حضرت ثامن‌الحجج(ع) آغاز شد.
در آغاز همایش، آقای دکتر صابری معاونت محترم آموزش متوسطه اداره کل آموزش‌وپرورش استان و ریاست انجمن علمی ـ آموزشی معلمان جغرافیای استان، ضمن خیرمقدم به شرکت‌کنندگان، گزارشی از فرایند برگزاری همایش و فعالیت‌های سه‌ساله انجمن ارائه داد و از برگزارکنندگان همایش به‌ویژه مساعدت‌های ریاست محترم سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی و همکاران ایشان تشکر کرد.
در ادامه، آقایان دکتر زاهدی ریاست محترم پژوهشکده رضوی ضمن خیرمقدم به حضار، گزارشی از بخش‌های مختلف کتابخانه، به‌ویژه کتابخانه تخصصی جغرافیا و سایر کتابخانه‌های تخصصی و منابع غنی و خدمات متنوع کتابخانه به محققان و پژوهشگران ارائه داد.
در بخش دیگر همایش، تیزر معرفی کتابخانه آستان قدس و کتابخانه جغرافیا پخش شد.
اولین سخنران همایش، جناب آقای دکتر حسین حاتمی‌نژاد، استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه تهران بود که سخنرانی خود را با عنوان «چیستی علم جغرافیا و کاربردهای آن» ایراد کرد. با توجه به تحقیقات و پژوهش‌های فراوان ایشان درباره شهر مشهد و مشکلات و چالش‌های شهرهای امروزی و ضرورت‌های برنامه‌ریزی شهری در ایران، سخنرانی وی مورد استقبال شدید شرکت‌کنندگان قرار گرفت.
در بخش دیگر همایش، کلیپی از معرفی فعالیت‌های سه‌ساله انجمن معلمان جغرافیای استان برای حضار پخش شد.
بخش دیگر همایش، سخنرانی آقای دکتر بهلول علیجانی، استاد آب و هواشناسی دانشگاه خوارزمی تهران بود که سخنرانی خود را با عنوان «ضرورت پژوهش در علم جغرافیا» ایراد کرد.
در بخش پایانی همایش از کتاب تازه‌تألیف آقای دکتر علیجانی با عنوان «روش‌شناسی کمی در جغرافیا» و همچنین نقشه‌های توپوگرافی 1:25000 خراسان رضوی که توسط کتابخانه تخصصی جغرافیا خریداری شده، رونمایی شد.
در حاشیه این همایش، نمایشگاهی از کتب درسی قدیمی جغرافیا در مدارس و کتب جغرافی‌دانان گذشته، کتب سخنرانان همایش و نقشه‌ها و اطلس‌های مختلف برپا شده بود که مورد توجه و بازدید شرکت‌کنندگان قرار گرفت.
پس از اقامه نماز، تعدادی از شرکت‌کنندگان به‌ویژه اساتیدی از دانشگاه فردوسی مشهد به همراه اعضای اتحادیه انجمن‌های علمی معلمان جغرافیای کشور و خراسان رضوی از بخش‌های مختلف کتابخانه و به‌ویژه کتابخانه تخصصی جغرافیا بازدید کردند که سرکار خانم فخری مسئول کتابخانه جغرافیا در هر بخش توضیحات لازم را به بازدیدکنندگان ارائه و به سؤالات آن‌ها پاسخ داد.
تعطیلی مدارس و ادارات، فعالیت همکارانمان را متوقف نکرد و فعالیت‌های علمی همکارانمان در فضای مجازی ادامه یافت. از جمله این فعالیت‌ها برگزاری کارگاه‌های آموزشی مختلف در استان‌های مختلف کشور بود که در این شماره گزارش یکی از این کارگاه‌ها را هم خواهیم خواند.
کارگاه آموزشی «محیط زیست و چالش کم‌آبی»، محمدتقی خورشیدی
به مناسبت بزرگداشت هفته محیط زیست، اداره تکنولوژی و گروه‌های آموزش متوسطه خراسان رضوی با همکاری اداره کل حفاظت محیط زیست استان و انجمن علمی آموزشی معلمان جغرافیای خراسان رضوی، کارگاه آموزشی «محیط زیست و چالش کم‌آبی» را به‌صورت آنلاین در روز سه‌شنبه 20 خرداد 99 برگزار کرد.
پس از هماهنگی‌های صورت‌گرفته با اداره کل حفاظت محیط زیست استان و انتخاب مدرس این کارگاه، نحوه ثبت‌نام دبیران و تاریخ و زمان برگزاری و لینک کلاس در تاریخ 17/3/99 نامه‌ای به ادارات سطح استان ارسال شد و هم‌زمان، پوستر و فراخوان کارگاه از طریق سایت گروه جغرافیای استان و گروه‌های درسی و علمی در پیام‌رسان‌های مختلف اطلاع‌رسانی شد.
با توجه به مشکلات دبیران محترم در ورود و استفاده از کلاس‌های مجازی، گروه جغرافیا با همکاری کارشناس محترم اداره تکنولوژی و گروه‌های آموزش متوسطه استان و مسئول برگزاری این کلاس‌ها، کلیپ‌های آموزشی برای آشنایی بیشتر همکاران را در گروه‌های مختلف منتشر کرد.
در این کارگاه آموزشی، ابتدا آقای نژادعباسی، سرگروه درس جغرافیا و انسان و محیط زیست استان، ضمن خیرمقدم به حاضران، اهداف برگزاری این کارگاه را بیان کرد.
سپس مدرس کارگاه، آقای مهندس محمد فشایی (مشاور مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی و عضو هیئت مدیره جمعیت ناجیان آب)، مطالب ارزنده‌ای درخصوص اهمیت آب، وضعیت منابع ایران، بحران کم‌آبی در ایران و استان خراسان رضوی و راهکارهای مقابله با آن ارائه و به سؤالات همکاران پاسخ داد.
همچنین با هدف آشنایی بیشتر شرکت‌کنندگان با مسائل و مشکلات آب در کشور، دو کلیپ آموزشی پخش شد.