محصول نهایی سفر و گردشگری تجربه است، اما این تجربه میتواند به اشکال متفاوت در افراد متجلی شود. نکتهی مهم این است که سفر بهگونهای مدیریت شود که تجربهی حاصل از آن به سمت مفید بودن سوق پیدا کند. برنامهریزی موفق برای تجربهای مفید از سفر میتواند اثربخشی بلندمدت و موفقی برای جامعه داشته باشد.
گردشگری و کودک
حال اگر مخاطب ما در ردهی سنی کودک و نوجوان باشد، حساسیت برای برنامهریزی سفر و گردشگری بیشتر میشود، زیرا او در سن یادگیری و کسب تجربه است. گردشگری زمانی میتواند برای دانشآموز و والدین او مفید باشد که با برنامهریزی صحیح انجام شود. برنامهریزی صحیح برای سفر دانشآموز ابتدایی باید در چارچوب آموزش سفری مسئولانه قرار گیرد تا علاوه بر رشد فکری دانشآموزان، آنها را در مسیر صحیح کسب تجربههای موفق قرار دهد.
این آموزشها معمولاً در سه مرحلهی قبل از سفر، حین سفر و بعد از سفر انجام میشوند. در مرحلهی قبل از سفر، با توجه به کنجکاوی و کاوشگری ذهن کودک، باید تصویری از مقصد سفر برای کودکان شرح داد. فرهنگ مردم مقصد، گویش و لهجه، یا پوشش و غذاهای محلی آنها، اقلیم جغرافیایی مقصد که مثلاً کویری، جنگلی یا کوهستانی است، فاصلهی محل سکونت دانشآموز تا مقصد و حتی قرارگیری مقصد در نقشهی ایران نیز میتواند برای کودک و نوجوان جذاب باشد. شرح این تفاوتها، گردشگری و سفرکردن را برای هر کودک و نوجوانی جذابتر و آنها را آماده و مشتاق بازدید و تجربههای جدید میکند.
آداب سفر
پس از ایجاد آمادگی ذهنی برای سفر، نوبت به انجام سفر میرسد. در حین سفر آموزشهای مفیدی میتوانند موردتوجه والدین قرار گیرند. یکی از موارد مهمی که والدین باید در حین سفر نسبت به گفتن و نشان دادن آن به فرزند خود مورد توجه قرار دهند، این است که اگر با وسیلهی نقلیهی شخصی سفر میکنند، حتماً مقررات راهنمایی و رانندگی را رعایت و بهصورت کلامی نیز آنها را به فرزند خود آموزش و نشان دهند. رانندگی با سرعت مطمئن، بستن کمربند ایمنی قبل از حرکت، نخوردن و نیاشامیدن راننده در حین رانندگی و توجه به تابلوهای هشدار کنار جاده، از مواردی هستند که اگر در سنین کودکی و نوجوانی موردتوجه قرار گیرند، میتوانند اثربخشی بلندمدتی روی ذهن کودک داشته باشند.
همچنین، در ادامهی سفر، والدین با همراهی فرزند خود برای بازدید از جاذبههای فرهنگی، میتوانند ضمن معرفی آن جاذبهها، به آنها یاد دهند که بناهای فرهنگی و تاریخی هر کشور نماد هویت ملی و دینی آن کشورند و امانتهایی هستند که نسلهای گذشته برای ما بهجا گذاشتهاند و ما نیز وظیفه داریم این امانتها را برای نسلهای آینده حفظ کنیم. در حین بازدید از جاذبههای طبیعی، خوب است به فرزند خود یادآور شویم، طبیعت زیبایی که خداوند به بشر هدیه داده است، باید برای نسلهای بعد نیز حفظ و حراست شود. آب رودخانه نباید آلوده شود، زبالهای در طبیعت ریخته نشود و از پاکیزگی طبیعت باید مثل پاکیزگی منزل مراقبت کرد، چراکه پاکی محیط زیست ما یعنی داشتن زندگی سالم و به دور از بیماری. علاوه بر آن، ضمن معرفی حیوانات و پرندگانی که در مقصد سفرمان وجود دارند، به فرزند خود بیاموزیم حیوانات را دوست بدارند و به حق حیات آنها در کنار انسانها احترام بگذارند.
دستاورد سفر
مرحلهی بعد، آموزش بعد از سفر است. بهتر است والدین پس از سفر بازخوردهای فرزندشان را بشنوند و با کمال آرامش و اشتیاق به نظرات و تجربههای متفاوتی که در طول سفر کسب کردهاند گوش دهند. از او بخواهند چیزهایی را که دیده است تعریف کند و آموختههای سفر را در خاطراتش بیان کند. سپس بهتر است این خاطرات را بهصورت انشا در دفتری بنویسد و آن را در کلاس و بین دوستانش برای بقیه بخواند.
بهطورکلی سفر و گردشگری با توجه به خاصیت نو بودن، جذابیت و تجربههای مفیدی که همراه دارد، فرصتی است مناسب برای آموزش کودک و نوجوان و ذهن او را رشد میدهد. سفر حواس کودک و نوجوان را برمیانگیزد، میل به یادگیری و کشف را در ذهن او تقویت میکند و فرصت خوبی است برای پاسخگرفتن سؤالات. مهم است که این پاسخها در جهت مسئولیتپذیری فردی و اجتماعی فرزندانمان باشند تا بتوانند در آینده و بزرگسالی آنها، اثرات مفید خود را در سطح جامعه و کشور نشان دهند.
۸۷۰
کلیدواژه (keyword):
رشد آموزش ابتدایی,آموزش,آموزش,سفر,کودک,