سقوط رژیم درون

تربیت انقلابی، پیش از انقلاب آغاز شد
تفکر انقلابی که امام خمینی(ره) در آغاز نهضت بنا نهادند، توانست شرایط تربیت نیروهای انقلابی را نیز فراهم آورد؛ همچنین اندیشمندانی چون شهید مطهری عقیده داشتند که این تربیت انقلابی از دهه چهل شمسی آغاز شد و نتیجه‌اش در سال ۵۷، پیروزی انقلاب اسلامی و سقوط حکومت شاهنشاهی بود. تأثیرات تربیتی امام خمینی(ره) از آنجا نمود یافت که در سال‌های آغازین مبارزه ضد حکومت طاغوت، وقتی سخنان و مبانی فکری ایشان میان جوانان جویای حقیقت، دست به دست می‌شد و آن معارف با گوشت و پوست آن انقلابی‌های نسل اولی عجین شد، یک‌باره منش رفتاری، گفتاری و برخورد مردم با مسائلی که تا گذشته برایشان معمولی و بی‌تفاوت بوده، مهم شد؛ مانند: «شناخت دشمن واقعی»، «اهمیت مبارزه با استکبار»، «مقاومت در برابر زیاده‌خواهی بیگانگان» و نیز مطالبه‌گری از دستگاه‌های دولتی که هیچ‌کدام پیش از آن برای مردم جایگاهی نداشت، در رأس دغدغه‌های آنان قرار گرفت و مقدمات انقلاب را فراهم کرد.

یکی از مبانی انقلابیگری که لازمه‌اش همین تربیت صحیح انقلابی است، پایبندی به استقلال کشور و عدم تابعیت از دشمن است؛ یعنی یک فرد تربیت‌شده با مبانی انقلابی، هیچ‌گاه نمی‌گذارد استقلال کشورش دچار آسیب شود؛ چراکه شناخت دشمن و نحوه مبارزه با آن را به‌خوبی می‌شناسد و عمل می‌کند.

 

سقوط شاه + سقوط رژیم بی‌مبالات درون
رهبر معظم انقلاب فرمود: «امام در بیانیه‌ای در چند سال قبل فرموده بودند فتح الفتوح انقلاب اسلامی، ساختن جوانانی از این قبیل است. یک حرف نبود که همین طور بر قلم امام جاری شده باشد. این یک مبنای اسلامی و الهی دارد».^۱

ارزشمندتر از سقوط حکومت مستبد شاهنشاهی در ایران که به دست مردم و هدایتگری امام خمینی صورت پذیرفت، انقلابی بود که درون انسان‌ها را دگرگون کرد و در فضای روحی و فکری بسیاری از مردم، تغییری بنیادین ایجاد کرد. امام خمینی(ره) توانست در کنار براندازی رژیم خائن پهلوی، رژیم‌های ازکارافتاده و بی‌مبالات درونی مردم را نیز از بین ببرد و با معارف مقدس اسلامی، روحیه انقلابی و حرکت به‌ سوی آرمان‌خواهی و استقلال‌طلبی را ایجاد کند.

 

چرا به تربیت انقلابی نیاز داریم؟
وقتی مبانی و ریشه‌های اعتقادی مردم ایران با دیانت و آرمان‌های انقلابی گره خورده است، برای زنده نگه داشتن ارزش‌های انقلابی در جامعه و رسیدن به قله‌های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و حتی اقتصادی، تربیت انقلابی را باید مطمئن‌ترین روش برای جامعه رو به جلو بدانیم؛ نمونه‌های بسیاری در طول تاریخ چهل‌ساله انقلاب بر تأیید ضرورت حضور تربیت انقلابی وجود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان از نسل‌های اول این مکتب تربیتی، رزمندگان هشت سال دفاع مقدس را نام برد که با روحیه سلحشوری و ایثار، جلوی تجاوزات دشمن را به خاک و اعتقادات مردم گرفتند. افزون بر این از آن جهت که انقلاب اسلامی در منظومه فکری امام خمینی(ره) تنها به ایران منحصر نبود، تربیت نیروها در آن سوی مرزهای خاکی و قراردادی نیز، کار خود را ادامه داد و توانست جوانان کشورهای اسلامی دیگر (چون گروه‌های مقاومت، حزب الله لبنان و حماس در فلسطین) را با همان ویژگی‌های انقلابی تربیت کند تا با روحیه مقاومت و فداکاری، دستاوردهای بسیاری را برای جامعه مسلمین به ارمغان آورند. نسل‌های امروز انقلاب نیز در عرصه جنگ نرم، فضای مجازی و علم و فناوری با همان روحیه سلحشوری از مرزهای اعتقادی انقلاب اسلامی دفاع می‌کنند؛ شهیدان علم، شهیدان جهاد و خدمت به محرومان و مدافعان حرم و حریم انقلاب اسلامی، نمونه‌هایی روشن از تربیت موفق انقلابی به شمار می‌روند.

 

موانع را از سر راه برداریم
امروزه با گسترش نوگرایی و اندیشه‌های برآمده از تمدن‌سازی غرب، بسیاری از نوجوانان و جوانان -خواسته یا ناخواسته- به جذابیت‌ها و حرف‌های برآمده از آن اندیشه دل بسته‌اند. چنین افرادی معمولاً به بی‌مبالاتی در رفتار دچار شده‌اند و به تکالیف شخصی و اجتماعی، اهمیتی نمی‌دهند و اغلب، خانواده را محیطی نامناسب برای خود می‌بینند. این اندیشه قطعاً هیچ‌گونه شباهتی به تفکر انقلابی ندارد و عملاً در نقطه مقابل آن قرار می‌گیرد؛ بنابراین از موانع تربیت انقلابی، مدرنیته ضد دینی است که بسیاری از جوانان را از راه درست منحرف می‌کند. پدر و مادرها در خنثی‌سازی این تحرکات، نقشی بسیار مهمی دارند.

 

امان از افراط و تفریط
نظام تربیتی در بستر انقلاب اسلامی از آغاز تا امروز، به چالش‌ها و آسیب‌هایی از حوزه‌های گوناگون درون نظام اسلامی و دشمنان خارجی دچار بوده است. مقام معظم رهبری در تبیین ویژگی‌های جوان مؤمن انقلابی، چهل ویژگی را برای او برمی‌شمرد که که افراط و تفریط نکردن، یکی از آن‌هاست. متأسفانه برخی فضاهای تربیتی با داعیه انقلابیگری به نمادگرایی‌های ظاهری دچار شده‌اند؛ به گونه‌ای که نوجوانان و جوانان در چنین محیط‌هایی (مانند کانون‌های فرهنگی مساجد و پایگاه‌های بسیج) تنها با ظواهر انقلابی و شعارهایی روبه‌رو می‌شوند که حتی منظور و مفهوم آن‌ها نیز برایشان مشخص نیست و عملاً تأثیری در نگرش و رفتار جوان ایجاد نمی‌کند؛ بلکه تنها فرد را ساعاتی در محیطی سطحی از فضای انقلابی مشغول می‌کند. همچنین برخی رفتارهای افراط‌گرایانه و تند افراد به ‌ظاهر مذهبی سبب می‌شود جوان از محیط انقلابی فاصله بگیرد. این بدسلیقگی‌های تربیتی، اسباب دوری جوانان را از بسترهای تربیتی فراهم می‌آورد.

 

تربیت انقلابی یعنی...
تربیت انقلابی، تنها در پی پرورش نیرو برای کارهای جهادی عمرانی یا جهاد و پیکار نیست؛ بلکه جوان مؤمن انقلابی باید در همه سطح‌ها نخبه باشد و برای موفقیت انقلاب و اسلام، برنامه داشته باشد. نیروی پرورش‌یافته انقلابی باید در مهم‌ترین مناصب اقتصادی، سیاسی و سیاست‌گذاری‌های کلان فرهنگی و اجتماعی، حضور فعال داشته باشد و این، جایگاهی است که حق نیروهای پرورش‌یافته مکتب تربیتی انقلاب است؛ نه این‌که نیروهای پرورش‌یافته مکاتب ضد اسلامی و ضد انقلابی، صاحب جایگاه و مسند اجرایی و قانون‌گذاری شوند.


* ۱. ۶۹/۱۰/۱۰.