در فرهنگ اسلامی، بهترین معرف برای ماهیت و جایگاه خانواده، خالق خانواده یعنی خداوند مهربان است. اوست که آفریننده زن و مرد برای یکدیگر است. در جایگاه دوم نیز فرستادگان خداوند و جانشینان او قرار دارند که در نظر آنان، تشکیل خانواده به منزله پرداختن به بهترین و دوستداشتنیترین کانون در نزد خداوند است.
اعضای تشکیل دهنده چنین بنایی که در واقع ارکان آن نیز به حساب میآیند، بهترین و مؤثرترین نقش را در ساختن خانوادهای کارآمد برعهده دارند. جایگاه خانواده از حیث کارآمدی در تربیت بشری، منحصربهفرد است و این انحصار، به جهات متعدد خود را نشان میدهد. خانه و خانواده، اولین و پایدارترین پایگاه انتقال است؛ انتقال تفکرات، ارزشها، احساسات و در یک کلمه هنجارهای موردنظر اعضای آن. این خانواده است که با عمر طولانیاش میتواند رفتارها و ارزشهای پایدار را تولید کند. تثبیت شخصیت درونی و اجتماعی فرد (فرزندان) از همین نقطه شروع میشود. دریافتهای فرد برای مدتهای طولانی از این پایگاه صورت میگیرد. محیط ارتباطی این پایگاه با سایر محیطها کاملاً متفاوت است. آموزش همبستگی اجتماعی، در طولانیمدت، در این کانون صورت میپذیرد. حمایت همه جنبههای عاطفی، اقتصادی، امنیتی و اجتماعی، منحصر به این پایگاه میباشد. درس ایفای نقشهای اجتماعی، جنسیتی، آموزش رعایت سلسله مراتب و مدیریت زندگی از ویژگیهای همین کانون است. خانواده، بهترین نهاد سیاسی-اجتماعی است؛ چراکه در آن دوستگرایی و دشمنستیزی (تولی و تبری)، صبر و مدارا، عدالتگرایی، ظلمستیزی و بصیرت افزایی تجلی مییابد؛ و بالأخره پیوند این پایگاه با نهاد تعلیم و تربیت، یعنی آموزشوپرورش به قدری چشمگیر و پر رنگ است که پرورش نسل آینده و مطالبات این نسل و حتی آسیبهای اجتماعی نسل پیشرو از همین دو پایگاه کلید میخورد.
متأسفانه خانواده در زمان ما، با آسیبهای فراوانی دستبهگریبان است و ناکارآمدی و ناکامیهای زیادی را تجربه میکند. مجله رشد خانواده به فضل الهی و مدد همکاران فرهیخته و زمانشناس، بنا دارد اولاً با معرفی سیاستهای راهبردی، ارائه محتوا و برنامههای کاربردی به توانمندسازی خانواده در فرایند تربیت و پایداری روزافزون ازدواج، همت گمارد. ثانیاً به ارتقای بینشها، تمایلات و رفتارهای صحیح و سازنده اعضای خانواده کمک کند و در حل مشکلات اجتماعی و مدیریت تحولات ملی و جهانی نقش خود را به خوبی ایفا کند. به خصوص با درک موقعیت فعلی کشور با شکوه ایران، بتواند با ترویج اخلاق و فضائل دینی و معنوی متناسب با فضای خانواده، به همراه فرهنگسازی صرفهجویی اقتصادی و مصرف کالاهای وطنی، حمایت از پول، سرمایه و نیروی کار ملی در تقویت و تثبیت فرهنگ ایرانی اسلامی سهم خود را هرچند اندک به منصه ظهور برساند.
و در وهله سوم، تا حد امکان بتواند به ساختارها و روابط آسیبدیده درون نظام خانواده توجه کرده و با طرح محتوا و موضوعات موردنیاز خانواده، به گونهای اعضای خانواده را جهتدهی کند که بتوانند در حفظ ارزشهای خانواده و دفاع در برابر تحولات ویرانگر و هجمههای همهجانبه به نظام خانواده استقامت به خرج دهند. انشاءالله.