ما از تغییر ناگزیریم؛ اگر فصلها فرمان میدهند تا دیگرگونه«لباس» بپوشیم و «رفتارها» را دیگرگونه
کنیم، تغییرات اجتماعی، تغییر ذائقهها، تحول در سبک زندگی و شتاب خیرکننده
فناوری نیز ما را وامیدارند تا غذای اندیشه و جان این
نسل را با بهرهگیری از فراوردهها، آزمودهها، اندوختهها و نیازهای نو فراهم آوریم.
معلوم است که همگان تغییر را
برنمیتابند یا دستکم همه تغییر را باور ندارند. در تغییر کتب
درسی، دشوارترین چالش فرارو، توجه به تنوع و تکثر ذائقهها، گشودن چتر تغییر روی همه اقوام ایرانی،
همه سلایق و علایق و حوزههای گونهگون فکری، فرهنگی و اعتقادی است. جز این،
محدودیت صفحات کتاب، محدودیت زمان تدریس، محدودیت در آموزش معلمان و چندین و چند
محدودیت دیگر کار را دشوارتر و نفسگیرتر میکند. شکلگیری کتاب درسی خود فرایند پیچیده و
توانگیر و زمانبر دیگری است که رهاورد تلاش جمعی صاحبنظران، اندیشهوران و معلمان کارآشنا و تجربهاندوخته است. کتاب درسی با تکیه بر
اسناد بالادستی چون سند ملی آموزشوپرورش، برنامه درسی ملی، برنامه
دوره و برنامه ویژه هر کتاب درسی تدوین و تألیف میشود. به حق میتوان گفت در کتاب درسی نهتنها صاحبنظران رشته تأثیر ژرف دارند که دبیران،
علاقهمندان از رشتههای دیگر و حتی خانوادهها و گاه خود دانشآموزان نقشآفرین و مؤثرند. پس کتاب درسی را میتوان نوعی «تولید ملی» دانست که بسیار
بسیار کسان، پیدا و پنهان در خلق آن دستی و حضوری دارند؛ کسانی که عالم و عاشق
دانستن و نوآفریدن و تحولاند. به هرحال، تغییر ـ البته تغییر بایسته و شایسته
و بالنده ـ رسم آنان است که ماندن و یکنواختی را برنمیتابند و در پی خلق جهان تازه و کشف راههای تازهاند و تنها عالمان عاشق چنین میدانند و میتوانند و به قول مولانا: «عشق آموخت مرا
شکل دگر خندیدن.»
شناساندن کتاب درسی و فراتر از
آن برنامه درسی و پیوستارهای آن، هماره محوریترین موضوع و مسئله مجله رشد آموزش زبان
و ادب فارسی بوده است. در گذاری حتی شتابزده
معلوم خواهد شد که نویسندگان مقالات و نقد و نظرها، همکاران و دبیران فرهیختهای هستند که عالمانه، سخته و سنجیده و
ژرفاندیشانه متن کتاب را تبیین،
تحلیل، نقد و ارزیابی میکنند و محصول دانش و تجربه خود را که از کلاس و تدریس سربرمیآورد، سخاوتمندانه به سفره مجله خودشان
میبخشند.
سال گذشته در تجربهای موفق، در ویژهنامه پاییز، کتاب پایه دهم و مقدمات تألیف
پایه یازدهم مطرح و مورد اقبال و استقبال واقع شد. اکنون نیز این شماره به همان شیوه،
به پایه یازدهم و دوازدهم اختصاص یافته است.
در تدوین و سامانیابی این شماره، گروه زبان و ادبیات فارسی دفتر تألیف و دبیرخانه راهبری
زبان و ادبیات فارسی کشور (اراک)، یاریگر و همدل و همراه صمیمی مجله بودهاند که خاضعانه و فروتنانه سپاسگزار و
قدردان پویه عالمانه و همسویگی مهربانانهشان
هستیم و همچنان چشم داریم عنایت و هدایت شما فرهیختگان دانشور را، که بیمدد و لطف شما هرگز توفیق زیارت مقصد
نخواهیم داشت.
چندین مقاله هم از مقالات نقد و
تحلیل کتب درسی پایه یازدهم از دبیران فرهیخته آذربایجان شرقی و غربی است که از
همدلی و همراهی آنان و دیگر استانها صمیمانه قدردانی میشود.
و صد البته، همه این راه را بیچراغ روشن و فروغ حضرت حق هیچکس رهنورد و رهسپر نخواهد بود.
که: «بیعنایات خدا هیچیم هیچ»!