عکس رهبر جدید
تأثیرات متقابل ریاضی و فیزیک بر یکدیگر
در مجله «رشد آموزش فیزیک»

مجله رشد آموزش فیزیک در شماره جدید خود مقاله‌ای درباره تفاوت‌های موجود بین فیزیک و ریاضی و دوره‌های مختلف تأثیرگذاری این علوم بر یکدیگر منتشر کرده است.
این مقاله را خدیجه حسن بیگ‌زاده دبیر فیزیک منطقه 5 تهران به رشته تحریر درآورده است. در بخشی از مقاله آمده است: «خلاف آنچه که فکر می‌کنیم، همواره این ریاضیات نبوده که باعث گسترش علوم فیزیکی شده بلکه در دوره‌هایی از تاریخ، علم فیزیک باعث تکوین و قوام یافتن ریاضیات و رساندن آن به حد اعلای خود شده است. چون مشاهیر بزرگ ریاضی، فیزیک‌دانان و فیلسوفان عصر خود بوده‌اند، همواره رابطه تنگاتنگی ما بین علم فیزیک و ریاضی در طول تاریخ وجود داشته است. در عین حال نقش ریاضیات در قانون‌مندسازی رابطه‌های علی و معلولی بین اشیا را نباید فراموش کرد.»
نویسنده دو دوره مهم در تعامل فیزیک و ریاضیات را با نام «پیش از فیزیک کوانتومی» و «در دوره پیدایش فیزیک کوانتومی» برشمرده است.
در بخش «دوره پیدایش فیزیک کوانتومی» آمده است: «در این دوره ریاضیات، نقش حاکمیت و برتری بر شهود فیزیکی پیدا می‌کند. در این زمان (اوایل قرن بیستم)، فیزیکدان‌ها وقتی در برداشت رئالیستی از نظر کوانتومی، دچار مشکل شدند به سراغ ریاضیات رفتند تا بتوانند یک صورت‌بندی ریاضی برای توجیه آن پیدا کنند به طوری‌که این صورت‌بندی پاسخ همه پرسش‌های تجربی را بدهد و با این کار دیگر نیازی به فهم شهودی فرضیه‌ها و قضایا نبود از این زمان ریاضی بر فیزیک حاکم شد.
هر چند که دانشمندان بزرگی مانند شرودینگر و اینشتین مخالف آن بودند. اینشتین معتقد بود تعاملی بین نظریه و تجربه باید وجود داشته باشد. اما طرفداران صورت‌بندی ریاضی نظریه کوانتومی معتقدند که تجربه انسانی محدود بوده و زمانش فرا رسیده که شهود فیزیکی کنار گذاشته شود. شعار این دوره از تاریخ فیزیک برابر بود با «داوری نهایی یعنی سازگاری ریاضی.»
متن کامل این مقاله در فصل‌نامه رشد آموزش فیزیک، شماره 99، تابستان 1391، منتشر شده است.

تعداد بازدید : ۲,۲۵۱
کد خبر : ۸۹۲
نام را وارد کنید
ایمیل را وارد کنید
تعداد کاراکتر باقیمانده: 10000
نظر خود را وارد کنید