منبع: فصلنامهی «رشد آموزش زبان و ادب فارسی»
باورهای عامیانه بخشی از فرهنگ و زبان و ادبیات فارسی بهشمار میآید. شاعران و نویسندگان از باورهای عادی و عامی مردم، بهعنوان یکی از درونمایههای شعر و نثر خویش بهره بردهاند تا به اثر خود رنگ دینی و ملی ببخشند. یکی از آثار
برجستهی نثر فنیـ مرزباننامهـ سرشار از آداب و رسوم خاص دورهی خود است که بعضی از آنها ریشه در فرهنگ ایران باستان دارند.
خانم فرشته تیموری، دبیر ناحیهی 5 اصفهان و دانشجوی کارشناسیارشد زبان و ادب فارسی با ارائهی مقالهای در فصلنامهی رشد آموزش زبان و ادب فارسی، با عنوان: «باورهای عامیانه در مرزباننامهی وراوینی»
به این موضوع پرداخته است.
در این مقاله، نگرشهای خرافی در مرزباننامه، با هدف آگاهی از باورهای مردم روزگار نویسنده و فهم بهتر متن، تبیین این باورها و تلاش برای یافتن پیشینهی آنها مورد بررسی و مداقه قرار گرفته است.
در مقدمهی این مقاله آمده است: «ملتها با آداب و رسوم و باورهای خاص فرهنگ و محیط خود پایدارند و به زندگی ادامه میدهند. در آثار گذشتهی ایران جسته و گریخته به جنبههای مختلف زندگی عوام توجه شده است؛ ازجمله مطالعهی آداب و رسوم و باورها در مرزباننامهی وراوینی
و نیز اعتقاد و باورهایی که از نظر برخی خرافی قلمداد شدهاند، بیانگر این واقعیت است که این باورها زمانی زندگی انسانها را تحتتأثیر قرار میدادهاند.
گاهی مطالعهی آثار بازماندهی فرهنگ عامه، چنان روشنگر اخلاق و وضع روحی جامعه عصر خویش است که هیچ کتاب تاریخ و جامعهشناسی نمیتواند چنین پرتوی بر زندگانی اجتماعی آن روزگار بیفکند.»
در ادامهی این مقاله، نمود باورهای خرافی در مرزباننامه با عنوانهای: همای سعادت، ستارهی اقبال، باور خرافی اعداد، دیو در شیشه کردن، لقای نکورویان، باور غرابالبین، گنج و مار، مهرهی افعی و پادزهر، باورهای خوشبینانه، رجم شیاطین، چشمزخم، نعل در آتش نهادن و
باورهای پزشکی تشریح شدهاند. متن کامل این مقاله را میتوانید در فصلنامهی رشد آموزش زبان و ادب فارسی، شمارهی 96، زمستان 1389، ببینید.