منبع: «رشد آموزش مشاور مدرسه»
خلاقیت بر فراز ابتدایی یکی از مقالات جدیدترین شماره فصلنامه رشد آموزش مشاور مدرسه است. راهکارهای ایجاد و پرورش تفکر خلاق در دانشآموزان دوره ابتدایی موضوع این مقاله است.
مهدی ربیعی، زهرا غلامی و دکتر محمدحسن طالبیان نویسندگان این مقالهاند.
در بخشی از مقاله آمده است: «مجموع یافتههای تحقیقی روانشناسان در مورد انسانهای خلاق را میتوان در شش دسته خلاصه کرد: 1. آفرینشگری و هوش 2. آگاهی و حساسیت 3. انعطافپذیری و ابتکار 4. شکگرایی و پایداری 5. بازیگوشی فکری 6. ناهمنوایی و اعتمادبهنفس
روانشناسان معتقدند اوج خلاقیت در کلاس دوم ابتدایی است ولی به دلیل اصرار بر مطابقت با دیگران معمولاً از بین میرود. منحنی خلاقیت بسیاری از کودکان در حدود ده سالگی افت میکند و آنان هرگز خلاقیت دوره اولیه کودکی را باز نخواهند یافت. با توجه به اینکه آنها در
این سن در مدرسه هستند، نباید تأثیر خانواده، مدرسه، محتوای درسی، روش تدریس و شخصیت معلم را در افت خلاقیتشان ندیده گرفت. محتوای درسی یکی از عواملی است که میتواند در مدرسه، زمینه پرورش خلاقیت را فراهم کند.»
نویسندگان مقاله در ادامه به رابطه هوش و خلاقیت پرداختهاند: «تحقیقات علمی نشان داده است که هوش خارقالعاده معادل با داشتن استعداد خلاقیت نیست. به عبارتی دانشآموزانی که دارای هوش زیادند، الزاماً افرادی که ابداعیترین ایدهها را خلق کنند نیستند. همچنین دانشمندان
دریافتهاند افراد خلاق از مردم عادی باهوشترند ولی از همکاران غیرخلاق خود درخشانتر نیستند. پس داشتن حداقلی از هوش، برای خلاقیت ضروری به نظر میرسد.»
راهکارهایی برای توسعهتفکر خلاق از طریق مدرسه عنوان بخش دیگری از مقاله است.
بعضی از این راهکارها عبارتند از:
• ارزشمند دانستن تفکر خلاق
• حساس کردن دانشآموزان به محرکهای محیطی
• تشویق به دست کاری اشیا
• تشویق عقاید نو
• ایجاد جو خلاق در کلاس
• گسترش انتقاد سازنده
• تقویت روحیه حادثه جویی و...
متن کامل این مقاله در فصلنامه رشد آموزش مشاور مدرسه، شماره 40، تابستان 1394 منتشر شده است.