مقالهای از «رشد آموزش تاریخ»
بازیهای ایفای نقش در تدریس درس تاریخ موضوع یکی از مقالات فصلنامه رشد آموزش تاریخ است.
معصومه درویش در این مقاله به تعریف و قوانین بازیهای ایفای نقش پرداخته است.
در ابتدای مقاله میخوانیم: «بازیهای ایفای نقش عبارتند از اجرای بازی، نقل داستان و ماجراهای غیرواقعی و تاکتیکها و بازگیریهایی که با هیجان و بیش از همه با سرگرمی همراه هستند. روش ایفای نقش کاملاً شبیه خواندن یک کتاب است، با این تفاوت که خواننده میتواند خط
سیر داستان را تغییر دهد. با وجود اینکه بازی ایفای نقش در چند دهه از اقبال روزافزونی برخوردار شده اما هنوز برای بسیاری از افراد کاملاً ناشناخته است. بازیگران این بازی بهطور عمده جوانان 15 تا 20 سالهاند، هر چند گروههای سنی بالاتر نیز در آن شرکت میکنند. طرح
بازی ایفای نقش، یعنی پذیرفتن نقش شخص واقعی (یا غیر واقعی) توسط بازیگر و ایفای آن متناسب با شخصیت، به مهارت و توانایی کافی نیاز دارد.»
در ادامه آمده است: «اغلب بازیهای ایفای نقش دارای زمینههای تاریخیاند اما بیشتر اوقات عناصری خیالی مانند دیو و یا جادوگر را نیز شامل میشوند. صحت تاریخی داستان به اندازه هیجانانگیز بودن آن مهم نیست. ایفای نقش داستانهای علمی تخیلی نیز بسیار رایج است.»
نویسنده مقاله سپس به ویژگیهای بازیهای ایفای نقش در مدرسه پرداخته است: «قوانین بازیهای ایفای نقش در مدرسه باید ساده باشند زیرا معلم نمیتواند تمام وقت کلاس را صرف تبیین آنها کند. مهم این است که دانشآموزان وادار میشوند در مورد نقشها و انگیزههای شخصیتهای
تاریخی بیندیشند. آنان با بازسازی رویدادهای تاریخی، تاریخ را بهتر میفهمند، تا با یادگیری وقایع، علل و پیامدهای آنها، آن هم صرفاً از طریق کتاب، تخته سیاه و یا گوش دادن به آموزگار.»
همچنین در ادامه میخوانیم: «بازیهای ایفای نقش متفاوت میتوانند راههای انتقال دانش تاریخی را تقویت کنند. یک مشخصه جالب این شیوه استفاده از «رویکرد تاریخ جزئی» است. بسیاری از درسهای تاریخ با استفاده از شیوه «کلیگرایی تاریخ» تدوین و ارائه میشوند. در نتیجه
دانشآموزان تاریخ را از بعد روند کلی تاریخ اقتصادی یا سیاسی یاد میگیرند. در عوض بازی ایفای نقش رویکرد تاریخ را که در آن بازیگران تصویر کاملتری از کیفیت زندگی در زمان و مکان خاص به دست میآورند، پیشنهاد میکند.»
متن کامل مقاله در فصلنامه رشد آموزش تاریخ، شماره 59 ، تابستان 1394 منتشر شده است.