بررسی چگونگی حفظ مرزها در خانواده در «رشد آموزش مشاور مدرسه»
یکی از معیارهای تعیین‌کننده میزان سلامت و آشفتگی نظام خانواده، موفقیت آن در ایجاد و حفظ مرزهای به‌هنجار است. فصل‌نامه رشد آموزش مشاور مدرسه در مقاله‌ای به این موضوع پرداخته است.
سعیده شاهوران‌فرد، مشاور مدرسه شهرستان رباط‌کریم نویسنده این مقاله است.
درباره مفهوم مرز در خانواده می‌خوانیم: «مرز حد یا حائل مفروضی است که در خدمت حفظ و پیشبرد، تمایز و یکپارچگی خانواده به‌عنوان یک کل، زیرمجموعه‌های منظومه‌های خانواده و تک‌تک اعضای خانواده‌هاست. مرز استعاره‌ای برای مراودات ویژه است که به‌طور منظم مابین منظومه‌ها
جریان دارد. مرزهای یک زیرمنظومه عبارت از مقرراتی است که معین می‌کند چه کسی و چگونه جزو این زیرمنظومه است. در نظام خانواده مرز امری روان‌شناختی است و به اموری مانند روابط کلامی و غیرکلامی میان افراد و موضوعات عاطفی مربوط می‌شود. کارکرد مرز، متمایز کردن محدوده
و وظایف زیرمنظومه‌هاست.» ... در خانواده‌ای که کارکرد سالمی دارد، مرزهای روشن به هر عنصر خانواده احساس «من» بودن را توأم با احساس گروهی «ما» ارزانی می‌دارد، یعنی هر عضو فردیت خود را حفظ می‌کند ولی نه به قیمت از دست دادن احساس تعلق به خانواده.»
عوامل تأثیرگذار بر حفظ مرزها در خانواده‌های سالم عبارتند از:
1. ایجاد یک نظام خانوادگی مبتنی بر محبت و پذیرش
2. ایجاد امنیت و آرامش در خانواده‌های سالم
3. قوانین و مقررات در خانواده‌های سالم
4. رشد معنوی در خانواده‌های سالم
در توضیح قوانین و مقررات در خانواده سالم آمده است: «قوانین و مقررات در خانواده‌های سالم روشن است. والدین از تفاوت‌های رفتاری، ارتباطی و نگرشی خانواده‌های خودآگاه‌اند و آن‌ها را بدون تعصب و بی‌آنکه به درست بودن یا نبودن رفتارهایشان کاری داشته باشند، می‌پذیرند
و متفاوت بودن آن‌ها را تصدیق می‌کنند. زن و شوهر هر کدام برای یافتن راه‌حل‌های مصلحت‌آمیز قدم برمی‌دارند. البته این هرگز بدان معنی نیست که تضاد و اختلافی میان آن‌ها بروز نمی‌کند. ظرفیت پذیرش اختلاف نشانه صمیمیت و از ویژگی‌های یک خانواده سالم است.»
قوانین حاکم بر خانواده‌های سالم را به شرح زیر می‌توان خلاصه کرد:
ـ مسائل حل می‌شوند و فیصله پیدا می‌کنند.
ـ روابط مبتنی بر مساوات و منطقی هستند.
ـ ارتباط مستقیم است.
ـ تفاوت در میان افراد خانواده امری طبیعی است.
ـ والدین به آنچه می‌گویند عمل می‌کنند.
ـ مقررات خانواده انعطاف‌پذیر است و...
متن کامل این مقاله در فصل‌نامه رشد آموزش مشاور مدرسه، شماره 40، تابستان 1394 منتشر شده است.»