منبع: «رشد آموزش مشاور مدرسه»
یکی از روشهای مدیریت کلاس درس استفاده از پیامدهای طبیعی و منطقی رفتار دانشآموزان است. فصلنامه رشد آموزش مشاور مدرسه در جدیدترین شماره خود به این موضوع پرداخته است.
دکتر حسین سلیمی بجستانی و فریبا سهیلی نویسندگان این مقالهاند.
در بخشی از مقاله میخوانیم: «معلمان معمولاً در واکنش به بدرفتاری کودک از روشهای متفاوتی استفاده میکنند. در بعضی اوقات این روشها اگرچه منجر به توقف کوتاهمدت بدرفتاری میشود اما کودک در موقعیتهای دیگر دوباره به بدرفتاری خود در اشکال مختلف ادامه میدهد.
در حالیکه یکی از روشهای سودمند، درک علل بدرفتاری کودک و واکنش متناسب با نوع بدرفتاری آن است. در واقع زمانی که کودک شروع به بدرفتاری میکند استفاده بزرگسالان از پیامدهای طبیعی و منطقی رفتار او شیوهای مناسب برای واکنش دادن به وی است.»
در ادامه آمده است: «پیامدهای منطقی باید به وضوح با بدرفتاری ارتباط داشته باشد و نیز به برنامهریزی فعالانه و کاربرد آگاهانه نیاز دارند. بهعنوان مثال، پیامد منطقی رفتار دانشآموزی که در کلاس مزاحم سایرین میشود شاید این باشد که از گروه کنار گذاشته شود تا زمانی
که موافقت کند بدون ایجاد مزاحمت به گروه برگردد. پیامدهای منطقی توسط بزرگسالان تدوین و در صورت امکان از طریق گفتوگو با کودک از پیش تنظیم میشوند. نباید طوری عمل شود که کودک این پیامدها را بهعنوان تنبیه تفسیر کند، بنابراین این روش باید با مهارت، احتیاط و
درک بهکار گرفته شود. اگر کودک آنها را منطقی بداند، با تجربه کردن، پیامد رفتارش را خواهد دید و از آن درس خواهد گرفت.»
مراحل گام به گام استفاده از پیامدهای منطقی در کلاس درس بخش دیگری از مقاله است. در این بخش میخوانیم:
1. نوع هدف بدرفتاری کودک را شناسایی کنید. کودک بهدنبال کدام هدف است! جلب توجه؛ قدرتطلبی؛ انتقامجویی؛ ابراز ناتوانی و بیکفایتی.
2. مداخلات خود را براساس نوع هدف کودک تنظیم کنید.
3. زمانی که قانون شکسته میشود یا بدرفتاری رخ میدهد از پیامدهای طبیعی و منطقی استفاده کنید.
4. با تسهیل روابط دانشآموزان با همدیگر و با خودتان، ساختی اجتماعی در کلاس درس ایجاد کنید.
متن کامل مقاله در فصلنامه رشد آموزش مشاور مدرسه، شماره 39، بهار 1394 منتشر شده است.