من تعیین مى‌کنم چگونه معلمى هستم: به کارگیرى لحن مناسب در کلام معلم

شما هم به‌عنوان معلم از این قاعده مستثنا نیستید. پس باید کاری کنید که دانش‌آموزان شما را به صفت شایسته‌ای بشناسند. چون اگر به صفت نامناسبی شناخته شوید، به راحتی نمی‌توانید از چنگ آن راحت شوید. این شهرت می‌تواند برای شما نعمت یا بلا باشد. اگر به شهرت خوبی مثل دوست‌داشتنی، متین و جذاب معروف شوید، قدم خیلی بزرگی برای موفقیت در سال اول تدریس برداشته‌اید، ولی اگر به صفت خوبی شناخته نشوید، همیشه در فشار خواهید بود و کنترل شما بر کلاس سخت خواهد شد. برطرف کردن این شهرت هم وقت و هم انرژی زیادی از شما خواهد گرفت. اما خیلی نگران نباشید. چه باور کنید و چه باور نکنید، دانش‌آموزان به طور کلی تمایل دارند معلم جدیدشان را دوست داشته باشند و به او احترام بگذارند. پس، قبل از آغاز سال تحصیلی، به این موضوع خوب فکر کنید. در این مقاله به نکاتی اشاره می‌شود که دانستن آن‌ها برای معلمی با صفات شایسته  بودن به شما کمک می‌کند.


۱. در مورد دستورالعمل‌ها گفت‌و‌گو کنید
برای بیشتر معلمان، مرور دستورالعمل‌های کلاسی در شروع سال تحصیلی، فعالیتی الزامی و کوتاه است که زیاد درباره‌ی آن فکر نمی‌کنند. به طور کلی، معلمان فقط جلوی کلاس می‌ایستند، قوانین را می‌خوانند و می‌گویند اگر سؤالی هست بگویید. سپس به فعالیت‌های دیگر می‌پردازند. اما برای معلمان جدید فرصت خوبی است که در مورد دستورالعمل‌ها، که به آن‌ها قراردادهای رفتاری می‌گوییم، با دانش‌آموزانشان گفت‌و‌گو کنند و به توافق برسند.


فایده‌های گفت‌و‌گو با دانش‌آموزان در مورد وضع قوانین کلاس
- فایده‌ی قراردادهای رفتاری این است که به جای اینکه شما در اولین روز با مجموعه‌ای از قوانین از پیش تعیین‌شده وارد کلاس شوید، می‌توانید با دانش‌آموزانتان، در مورد اینکه چه قوانینی لازم دارید، هم‌فکری کنید. با این هم‌فکری، قوانین مشترک ساخته می‌شوند و دانش‌آموزانی که خارج از چارچوب این قوانین رفتار می‌کنند، ملزم به رعایت آن می‌شوند.
- قراردادهای رفتاری، علاوه بر اینکه به دانش‌آموزان می‌گویند قوانین کلاسی چیست، دو مزیت دارند: اول اینکه از همان لحظه‌ی اول کلاس احساس دانش‌آموزان را در پروسه‌ی یادگیری درگیر می‌کنند. حتی اگر مکالمه‌هایتان به قوانینی که مورد نظر آن‌هاست منجر نشود، حداقل دانش‌آموزان احساس می‌کنند به صدای آن‌ها گوش داده می‌شود. دومین مزیت این است که با صحبت کردن در مورد هر قانون، دانش‌آموزان متوجه می‌شوند چرا قوانین مهم و ضروری هستند و تمایل پیدا می‌کنند از شما پیروی کنند.
- قوانین باید واضح و قابل فهم باشند. گفت‌و‌گو کردن قوانین مورد بحث را شفاف و قابل فهم می‌کند. از طرف دیگر، دانش‌آموزان متوجه می‌شوند تفکر پشتوانه‌ی هر قانونی است که در مورد آن به توافق رسیده‌اند.



۲. دانش‌آموزان قوانین و سیاست‌های شما را محک می‌زنند
بعضی از دانش‌آموزان زیر بار قانون نمی‌روند. تعدادی از آن‌ها ممکن است بخواهند پایداری شما را در مورد قوانین امتحان کنند. شما باید در شروع سال تحصیلی، بعد از اینکه سیاست‌هایتان را بیان می‌‌کنید و با آن‌ها به توافق می‌رسید، در اجرای آن‌ها استوار و محکم بمانید. برای مثال، اگر قانون دیر آمدن به کلاس کم کردن سه امتیاز از دانش‌آموز است، آن‌ را از همان شروع سال تحصیلی انجام دهید. دو امتیاز کم نکنید به این دلیل که خیلی دیر نشده یا اینکه می‌خواهید به او ارفاق کنید. تجدید نظر یا ارفاق سیاست خوبی است، اما در شروع سال تحصیلی کار خوبی نیست. پایداری شما بر قوانین در ابتدای سال به شما اعتبار می‌دهد که بعداً بتوانید مهربان و باگذشت باشید. پس در شروع کار آشکار نکنید که در اجرای قوانینتان نرم هستید.

- آن‌ها مایل‌اند کار کمتری انجام دهند
دانش‌آموزان در اوایل سال تحصیلی کار کمتری انجام می‌دهند تا ببینند چقدر تلاش برای ارزیابی‌های شما لازم دارند. بنابراین، اگر تکالیف آن‌ها کیفیت مورد انتظار شما را نداشت، جا نخورید. اگر می‌خواهید دانش‌آموزانتان به جزئیات توجه کنند، باید خلاق‌تر باشید یا به‌طور کلی سخت‌تر کار کنید. با اولین تکالیف به آن‌ها امتیاز بدهید تا با شگفتی ببینید چگونه به سرعت، تعداد زیادی از آن‌ها، خودشان را با چیزی که شما می‌خواهید وفق می‌دهند.

- آن‌ها شما را صدا می‌زنند
گاهی اوقات دانش‌آموزان کمبود تجربه‌ی تدریس شما را با کمبود دانشتان اشتباه می‌گیرند. آن‌وقت ممکن است با گستاخی به سراغ شما بیایند. حتی ممکن است در صدا زدن معلم جدیدشان فوق‌العاده گستاخ باشند. من دانش‌آموزی داشتم که وسط حرفم پرید و گفت: «این درست نیست. شما اشتباه کرده‌اید.» وقتی با چنین جمله‌ای مواجه می‌شوید، به جای عصبانیت یا از دست دادن آرامش، این مراحل را دنبال کنید:
۱. اگر دانش‌آموزی سؤالی را با گستاخی پرسید، او را به خاطر سؤالی که پرسیده است سرزنش نکنید، بلکه برای شیوه‌ی پرسش آن سرزنش کنید.
۲. عالمانه برخورد کنید. اگر می‌دانید حق با شماست، سعی کنید فن دیگری را در توضیحتان به کار بگیرید تا نشان دهید چه کسی کارشناس است. اگر می‌دانید اشتباه از طرف شما بوده، از این لحظه استفاده کنید برای اینکه به دانش‌آموزان یاد بدهید هر کسی ممکن است اشتباه کند و بعد هم راهی برای اصلاح اشتباهتان پیدا ‌کنید.

۳. شما باید خودتان را رهبر گروه بدانید
این بدین معنا نیست که قدردانی نکنید، احترام نگذارید و با دانش‌آموزان مهربانانه رفتار نکنید، بلکه منظور این است که اگر شما خودتان را رهبر گروه ندانید آن‌ها به‌طور طبیعی به شخص دیگری برای پیروی کردن رجوع می‌کنند.  یکی از بهترین راه‌ها برای اینکه موقعیت خود را به‌عنوان رهبر تثبیت کنید، این است که از همان ابتدای سال در پی ‌اصلاح بدرفتاری باشید. چک کردن دانش‌آموزان به‌طور گاه به گاه این پیام را می‌رساند که شما مسئول هستید، اما چک‌کردن آن‌ها به‌طور مداوم و ثابت این پیام را می‌دهد که شما بدرفتار و غیرمنطقی هستید. وقتی دانش‌آموزان را چک می‌کنید، سعی کنید به‌‌طور نامحسوس و غیرزبانی باشد. در واقع، صلح قدرت بیشتری نسبت به فریاد زدن دارد، چون نشان می‌دهد لازم نیست برای کنترل اوضاع صدایتان را بالا ببرید.


۴. فاصله‌ی خود را با دانش‌آموزانتان حفظ کنید
قدیم‌ترها می‌گفتند معلمان نباید لبخند بزنند، مگر زمانی که بخواهند تشکر کنند. ظاهراً لبخند نزدن شما به دانش‌آموزان نشان می‌دهد کلاس جدی است و شما آموزگار هستید نه رفیق آن‌ها. اگرچه امروزه این توصیه در بیشتر موارد کاربردی نیست، اما درس مهمی که می‌توان از این رویکرد قدیمی گرفت، این است که بین خود و دانش‌آموزانتان فاصله‌ای قائل باشید. این فاصله به آن‌ها یادآوری می‌کند شما هنوز معلم آن‌ها هستید، حتی اگر گاهی لبخند می‌زنید. رعایت فاصله بدین معنا نیست که شما باید کناره‌گیر باشید یا با آن‌ها سرد برخورد کنید. این موضوع هیچ مغایرتی با اینکه گرم، متعهد و مراقب آن‌ها باشید ندارد. اینجا مواردی وجود دارند برای اینکه فاصله‌ی مناسب را با دانش‌آموزانتان داشته باشید:
- لازم نیست همیشه آن‌ها را خوش‌حال کنید یا پاسخی به آن‌ها بدهید که می‌خواهند.
- بیشتر از اینکه آن‌ها راجع به شما بدانند، شما راجع به آن‌ها بدانید.
- به جز در موقعیت‌های خیلی نادر، سعی کنید بی‌طرف، آرام و صبور باشید؛ حتی اگر از درون عصبی و ناراحت هستید.


سخن آخر
به‌کارگیری لحن مناسب می‌تواند تفاوت‌های بزرگی ایجاد کند و شما را از برخی مشکلات نجات دهد، اما اگر لحن شما در چند هفته‌ی اول کامل و درست نباشد، دست از کار نکشید. واقعیت این است که لحن به کار گرفته شده در کلاس به‌طور مداوم تکامل می‌یابد و این تکنیک‌ها می‌تواند فقط در دو، سه یا چهار ماه مؤثر باشد. اگر در همان اول سال لحن مناسب را به کار بگیرید، می‌توانید به ترویج آن ادامه دهید یا خیلی سریع لحنتان را به چیزی که می‌خواهید تغییر دهید. به این ترتیب، شما به معلمی با ویژگی‌های خوب مشهور می‌شوید.



منبع

1.Matthew Johnson(2010). Finding success the first year: a survivor’s guide for new teachers.USA