دهمین جشنواره ملی تولید محتوای الکترونیکی رشد با سخنرانی معاونان وزیر آموزش و پرورش، مدیرکل دفتر انتشارات و فناوری آموزشی و مدیرکل رسانه‌های اجتماعی سازمان صدا و سیما و حضور جمعی از مدیران و کارشناسان وزارت آموزش و پرورش و سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، چهارشنبه یکم تیرماه در اردوگاه شهید باهنر تهران به کار خود پایان داد.
به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل سازمان پژوهش و برنامه
ریزی آموزشی، در آیین اختتامیه دهمین جشنواره ملی تولید محتوای
الکترونیکی، برگزیدگان این دوره از جشنواره معرفی شدند. محمد صالح مذنبی
مدیرکل دفتر انتشارات و فناوری آموزشی به عنوان اولین سخنران مراسم
اختتامیه این دوره از جشنواره ضمن خیرمقدم به مدعوین و برگزیدگان این دوره
از جشنواره گفت: امیدوارم در این مراسم گفت‌وگوی مفید و پیشرو در مسیر تولید
محتوا برای نظام آموزش و پرورش رقم بخورد و آیین اختتامیه نوید یک جریان
پیشرو و بدیع برای آینده نظام آموزش و پرورش باشد.
هدف مهم جشنواره‌های رشد؛ پشتیبانی از برنامه درسی ملی است
مذنبی در خصوص اهداف برگزاری جشنواره‌های رشد گفت:
جشنواره‌های رشد بستری برای نقش‌آفرینی زمینه‌های مناسب کشور در عرصه
فرهنگی و هنری است. از این رو ظرفیتی است برای بروز و ظهور خلاقیت‌های
معلمان؛ مربیان، هنرآموزان، دانشجو معلمان و دانش‌آموزان؛ مجموعه مؤسسات و
نهادهای دولتی و بخش خصوصی به ویژه ظرفیت‌های مردمی برای نقش آفرینی در
میدان تعلیم و تربیت کشور. جشنواره‌های رشد فرصتی است برای هم افزایی بین
همه فعالان عرصه تعلیم و تربیت برای شناسایی و آشنایی با یکدیگر و فرصتی
است برای معرفی بهترین آثار و حمایت و پشتیبانی از این آثار تا هر روز نو
به نو بهترین ها را برای نسل امروز آماده کنیم.
وی افزود: جریان تعلیم و تربیت و نظام آموزش و پرورش ما باید
متناسب با آهنگ تحولات علمی و فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی و صنعتی کشور
خودش را تغذیه کند و مجموعه برنامه‌ریزی‌ها و جمع‌بندی‌ها و خطوط کلی و
اقدامات باید به همه این اقتضائات و تحولات توجه داشته باشد. یکی از
مهم‌ترین مواردی که فلسفه جشنواره‌های رشد را تبیین می‌کند این است که
تولیدات این جشنواره باید بهترین خودش در نظام تعلیم و تربیت باشد.
او هدف مهم جشنواره‌های رشد را پشتیبانی از برنامه درسی ملی
دانست و افزود: در جریان رسمی تعلیم و تربیت کشور باید از بهترین رسانه‌ها و
فناوری‌ها و محتواهای جذاب و اثرگذار و هنرمندانه برای تربیت آینده‌سازان
ایران برخوردار باشیم.
توسعه و تعمیق فرهنگ تولید محتوای الکترونیک
محمدرضا شکرریز، دبیر دهمین جشنواره ملی تولید محتوای
الکترونیکی به عنوان دومین سخنران این مراسم با ارائه گزارشی از فرایند
برگزاری جشنواره از مرحله انتشار فراخوان تا مرحله ارزیابی‌های استانی و
داوری نهایی؛ دلیل به تأخیر افتادن برگزاری اختتامیه و اعلام نتایج این
دوره از جشنواره را شیوع بیماری کرونا دانست و از برگزاری آیین اختتامیه به
صورت حضوری ابراز خرسندی کرد.
وی در ادامه با اشاره به اهداف برگزاری این جشنواره افزود: با
شیوع کرونا نظام تعلیم و تربیت کشور در زمینه تولید محتوا نیازهای بیشتری
را نسبت به قبل احساس کرد؛ بنابراین برنامه‌ریزی جشنواره به شکلی پیش رفت
که محتواهای رسیده به جشنواره به عنوان رمزینه سریع پاسخ در کتاب‌های درسی
درج شود. یعنی هر محتوای متناسب و راه یافته و ارزیابی شده در فرایند
جشنواره؛ به عنوان رمزینه سریع پاسخ به کتاب درسی متصل شود.
توسعه و تعمیق فرهنگ تولید محتوای الکترونیک؛ تولید و تامین
محتوا؛ توانمندسازی مدارس برای تولید محتوای غیر مکتوب از جمله اهداف
برگزاری این دوره از جشنواره بوده است.
باید تولید محتوای هدفمند و هوشمند داشته باشیم
محمد احسان خرامید، مدیر کل رسانه‌های مجازی صدا و سیما در بخش
سوم این مراسم با اشاره به بینارشته‌ای بودن تولید محتوای الکترونیکی؛ به
آمار کاربران شبکه‌های اجتماعی و فعال در فضای اینترنتی اشاره کرد و گفت:
زمانی تولید محتوا مفید و اثرگذار است که جامعه مخاطبان خود را تحت تأثیر
قرار دهد و اثربخش باشد و بدانیم محتوا برای چه کسی تولید می‌شود. باید به
لحاظ سکوی تولید محتوا مخاطب خود را بشناسیم.
وی با اشاره به برخی آمار در کشور؛ ضریب نفوذ اینترنت در
ایران را حدود 84 درصد بیان کرد و افزود: قالب سکوهایی (پلتفرم‌هایی) که
برای مصرف محتوایی الکترونیکی وجود دارد؛ در واقع از دو منظر مصرف محتوا و
زیست بوم فضای مجازی باید مورد توجه قرار گیرند.
خرامید با اشاره به اینکه همه کاربران اینترنت تولید محتوا
می کنند افزود: اما گروه دیگری هستند که فضای مجازی زیست‌بوم شان است یعنی
فقط مصرف اطلاعات ندارند آن‌ها مصرف محتوا دارند؛ در آنجا ارتباط می‌گیرند؛
رفاقت می‌کنند و ارتباطات مالی و تعاملات اجتماعی دارند. این زیست بوم
زبان نوشتاری و اصطلاحات خودش را دارد. بنابراین در این عرصه آیا برای این
پلتفرم‌ها برنامه‌ریزی داریم؟ باید به دنبال تولید محتوای هدفمند و هوشمند
باشیم؛ یعنی تولید محتوا براساس نیاز مخاطب باشد. باید مخاطب را خوب شناخت و
وقتی می‌دانیم که مخاطب کیست؛ می‌توانیم محتوای مورد نیازش را تأمین کنیم.
خرامید با تشریح لزوم تناسب بین فرم و محتوای ارائه شده در
فضای مجازی گفت: تناسب بین فرم و محتوا موجب تقویت محتوا می شود و آن را
اثرگذار می‌کند.
او آمادگی معاونت فضای مجازی صدا و سیما برای نشر و توزیع
محتواها با بهره از ظرفیت‌های تلوبیون برای تقویت برنامه‌های آموزشی کشور
را اعلام کرد و گفت: برای آن که محتوای خوب و اثرگذار به دست مخاطب برسد
باید رصد مناسب و تولید هدفمند داشته باشیم.
تعلیم و تربیت را نمی شود از هم تفکیک کرد
اصغر باقرزاده، معاون پرورشی وزیر آموزش و پرورش ضمن ابراز
خرسندی از حضور والدین؛ معلمان و دانش‌آموزان در مراسم اختتامیه گفت: خیلی
به ندرت پیش می‌آید که هر سه ضلع آموزش و تعلیم و تربیت در یک چنین
برنامه‌ای دور هم جمع شوند. اگر تربیت را اعم از آموزش و پرورش بدانیم هر
اقدامی در حوزه تربیت انجام شود باید شامل حال آموزش و پرورش باشد و تفکیک
کردن این دو از هم مشکل ایجاد می‌کند. یعنی آموزش و پرورش را نمی‌شود از هم
تفکیک کرد؛ باید این تفکیک‌ها کم شود و تلفیق‌ها افزایش یابد و در آموزش و
پرورش نقاط اتصال شناسایی و تقویت شود.
وی نقاط اتصال تلفیق در آموزش و پرورش را در کتاب و برنامه
درسی دانست و اشاره کرد: باید پیام‌هایی را که در کتاب‌های درسی مندرج شده
است را احصا کنیم تا ما هم بر اساس آن‌ها محتواهای پرورشی و تربیتی تولید
کنیم باید در مسابقات فرهنگی و هنری متون درسی مورد توجه قرار گیرد.
محتواها باید رشد دهنده و تعالی بخش باشد
مهندس محمدمهدی کاظمی، معاون آموزش متوسطه وزیر آموزش و پرورش با مهم
برشمردن تولید منابع آموزشی و محتوای الکترونیکی به اسناد تحولی کشور اشاره
کرد و گفت: در راهکار 9-3 سند تحول بنیادین؛ توسعه مشارکت بخش‌های دولتی و
غیردولتی در تولید مواد آموزشی با تأکید بر بسته‌های آموزشی؛ و در راهکار
17-3 به‌کارگیری محتوای الکترونیکی بیان شده است.
ضمن اینکه در زیست بوم جدید که در آن هستیم؛ اهمیت رسانه و
تکنولوژی، واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، تکنولوژی‌های جدید در عرصه تولید
محتوا مطرح است؛ لذا ضرورت دارد که توجه بیشتری به تولید محتوای آموزشی
داشته باشیم.
او ادامه داد: تأکید دارم که اگر این جشنواره‌ها برگزار می‌شود در واقع کار اصلی ما بعد از آن تازه شروع می‌شود و آن رساندن این محتوا
به دست مخاطبین اصلی خود است. در این راستا سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی
آموزشی به تنهایی نمی‌تواند این امر را محقق سازد. اینجاست که باید از
ظرفیت سایر معاونت‌ها و بخش نیز استفاده شود.
کاظمی توجه به عدالت آموزشی را بسیار مهم دانست و افزود:
موضوع تولید محتوای الکترونیک می‌تواند بستری برای توسعه بیشتر عدالت
اجتماعی آموزشی باشد. شبکه ملی رشد و شاد به عنوان بسترهای اجرایی تولیدات
الکترونیکی محسوب می شوند و می‌توانند بهترین تولیدات را توسط معلمان و
خبرگان عرصه تولید محتوای الکترونیکی منتشر کنند.
کرونا سواد فناوری ما را بالا برد
رضوان حکیم‌زاده، معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش به
عنوان سخنران بعدی این مراسم با اشاره به نگاه رو به آینده جشنواره ملی
تولید محتوای الکترونیکی در دهمین سال برگزاری‌اش گفت: چالش هایی که کرونا
برای آموزش در سراسر جهان ایجاد کرد علیرغم تهدیدهای زیادی که داشت؛
فرصت‌هایی را هم ایجاد کرد که شاید چندان متوجه آن نبودیم. کرونا سواد
فناوری ما را بالا برد. در دوره ابتدایی این اتفاق خیلی شگفت انگیز بود
فرصت خوبی بود برای نظام آموزش و پرورش تا انحصار تولید محتوا شکسته شود.
شرایط جدید باعث شد که معلمان احساس آزادی عمل کنند و
خلاقیت‌هایشان بروز کرد. خلاقیت‌های همراه با تفیض اختیار در تولیدات که ما
را شگفت‌زده کرد. قطعاً از این پس این تجربه زیسته، باید تغییراتی را در
کیفیت برگزاری جشنواره رشد ایجاد کند.
معاون وزیر آموزش و پرورش گفت: تولید محتوای الکترونیکی دیگر
یک امر اختصاصی برای تعدادی از معلمان نیست بلکه همه درگیر تولید محتوای
الکترونیکی شده‌اند. اکنون از مرحله آشتی با فناوری و سواد اولیه فناوری
عبور کردیم و باید به منظور قرار گرفتن این تولیدات کنار آموزش حضوری
مواجهه درستی صورت گیرد.
وی با تأکید بر لزوم تمرکز بر کیفیت تولیدات و برنامه‌ریزی
برگزاری دوره بعدی جشنواره افزود: اگر قرار است از فرصت دو فضای حضوری و
مجازی در آموزش و پرورش استفاده کنیم باید بدانیم این تولیدات چه جایگاهی
در این سبک آموزشی دارد. کلاس‌های درسی باید محلی باشند برای استفاده درست از تولیدات جشنواره‌ها.
حکیم‌زاده با اشاره به نتایج برخی پژوهش‌ها؛ موضوع انفرادی
شدن آموزش و توجه به تفاوت‌های فردی در تولید محتوای آموزشی را مهم بر شمرد
و گفت: دیگر منابع یادگیری؛ تغییر کرده و به منابع دیداری شنیداری تبدیل
شده است و وجه قالب آموزش آینده خواهد بود. انگاره قالب این است که دانش‌آموزان همه در یک سن و شرایط وارد مدرسه می‌شوند و لاجرم همه با یک سرعت و
به یک ترتیب قدرت یادگیری دارند. در حالی که دانش آموزان یادگیرندگان
متفاوتی هستند. در شرایط آموزش حضوری امکان تطبیق آموزش‌ها با ویژگی‌های
انفرادی دانش‌آموزان کمتر صورت می‌گیرد. این در حالی است که یکی از ویژگی‌های فناوری‌های آموزشی در رویکردهای آینده، استفاده از محتوای چند رسانه‌ای
برای آموزش‌های انفرادی است.
تقویت تولیدات محتوای الکترونیکی در غنی سازی بسته‌های تربیت و یادگیری و رمزینه‌های پاسخ سریع
حجت السلام والمسلمین دکتر علی لطیفی، معاون وزیر و رئیس
سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، ضمن تقدیر و تشکر از همه شرکت کنندگان
در دهمین جشنواره تولید محتوای الکترونیکی گفت: حضور شرکت کنندگان در این
دوره نشان داد که ظرفیت‌های کشور بیشتر از آن چیزی است که در حوزه ستادی
آموزش و پرورش برآورد می‌شود. یکی از اتفاقات خوبی که در این ایام رخ داد؛
تقویت حس اعتماد به نفس در جمع معلمین و دانش آموزان برای ورود به عرصه
تولید محتوا در فضای مجازی بود و باید قدر این فرصت‌ها را بدانیم.
وی با اشاره به این نکته که نباید جشنواره را به مثابه یک
رویداد صرف بنگریم گفت: از همین روز اختتامیه؛ مجموعه اقدامات سازمان پژوهش
برای ادامه این جریان و مسیر باید شروع شود و مشارکت در سطح ستاد به طور
جدی پیگیری و مسیر همکاری مشارکت کنندگان با مجموعه آموزش و پرورش تقویت و
طراحی شود. وی بر اهمیت تقویت تولیدات محتوای الکترونیکی در غنی سازی
بسته‌های تربیت و یادگیری و رمزینه‌های پاسخ سریع در کتاب های درسی تاکید
کرد.
* * *
آیین اختتامیه دهمین جشنواره تولیدات الکترونیکی صبح روز چهارشنبه اول تیرماه 1401 در
اردوگاه شهید باهنر تهران برگزار شد. برگزیدگان این دوره از جشنواره از
شانزده استان و شرکت‌های دولتی و بخش خصوصی مورد تقدیر قرار گرفتند. محتوای برگزیده و متناسب با شاخص‌های جشنواره تولیدات
الکترونیکی در شبکه ملی رشد و در کتاب درسی به صورت رمزینه پاسخ سریع منتشر
خواهد شد.