سلام به دوستان قدیم هشتم و
نهم و دوستان تازه هفتم! شروع سال تحصیلی 400-99 را به همه شما
دانشآموزان تبریک میگوییم و آرزوی سال خوبی را برایتان داریم. خیلی دوست
داشتم که صحبتم را با کرونا شروع نکنم اما چه کنیم که کرونا دست از سرمان
برنمیدارد؛ سال گذشته را با معضل کرونا به پایان رساندیم و متأسفانه سال
جدید را با کرونا آغاز میکنیم. مسئله کرونا هنوز تمام نشده است و ما باید
همچنان برای زندگی همراه با این بیماری در آینده آماده باشیم. در سالی که
گذشت، معلمان و دانشآموزان عزیز کشورمان با تلاش و کوشش خود و با استفاده
از فضای مجازی و آموزش از راه دور آموزش را تعطیل نکردند، کسب تجربیات
آموزش از راه دور، آموزش غیرحضوری، و آموزش با استفاده از تلویزیون و فضای
مجازی، مدرسه تلویزیونی، شبکه آموزشی دانشآموز (شاد)، تولید و عرضه
بستههای خودآموز آموزشی، تجربیاتی ارزشمند و فراموشنشدنی بودند که با
کرونا به دست آمدند. خلاصه اینکه صورت مسئله کرونا چندان بیفایده نبوده و
از طرفی حل آن هم بسیار مهم و مسئله روز ما و دنیا شده و همه به دنبال پیدا
کردن راهحلی برای آن هستند. من کرونا را شبیه یک مسئله جدید و حلنشده
ریاضی میبینم که باید حل شود. این مسئله را چگونه حل کنیم؟ در ریاضیات
هنگامی که به مسئله جدیدی برخورد میکنیم، از فرآیند، مدل و الگوهای خاصی
برای حل آن استفاده میکنیم. در اینجا هدف از حل مسئله، رسیدن به وضعیت
مطلوب بدون معضل کروناست. بنابراین باید بدانیم چه مسیری را طی کنیم تا از
وضعیت فعلی به وضعیت مطلوب برسیم.
راهبردها و الگوی حل مسئله
اهرم اصلی حل مسئله «تفکر» است. حل مسئله یک سلسله عملیات فکری است که مشخص
میکند، از یک موقعیت به موقعیت دیگر باید چه مسیری را بپیماییم.وقتی با
یک مسئله روبهرو میشویم، چه ریاضی و چه غیر ریاضی، باید بدانیم از کجا
شروع کنیم و چگونه آن مسئله را حل کنیم. یکی از الگوهای حل مسئله «مدل جرج پولیا» است.
الگوی چهار مرحلهای او از این قرار است:
1. فهمیدن مسئله: تشخیص دادهها و خواستههای مسئله و ارتباط بین آنهاست.
2. طرح نقشه برای حل مسئله: مسئله
را از ابعاد گوناگون بررسی و معلوم کنیم چگونه میتوان آن را مدلسازی کرد
و کدام روش برای حل آن مناسبتر است. در این مرحله ممکن است لازم باشد
بارها به گام اول برویم و برای فهم مسئله تلاش کنیم و به این رفت و برگشت
تا رسیدن به راهحلی مناسب ادامه دهیم.
3. اجرای نقشه و حل مسئله: در
این گام نقشه و راه طرحشده را اجرا میکنیم. اگر راهبرد مناسب را انتخاب
کنیم و در فهم مسئله مشکلی نداشته باشیم، نقشه با موفقیت اجرا و مسئله حل
میشود. در غیر این صورت ممکن است به گام دوم برویم و نقشه یا راهبرد خود
را عوض کنیم. شاید هم متوجه شویم که هنوز قسمتهایی از مسئله را
نفهمیدهایم یا در تشخیص دادهها یا خواستهها اشتباه کردهایم و باید به
گام اول برگردیم.
4. بازنگری و نگاه به عقب: در
گام آخر، در صورتی که مسئله حل شده باشد، این موضوع را بررسی میکنیم که
آیا راهحل منطقی است و جواب به دست آمده همان خواسته اصلی ماست یا خیر.
بنابراین برای یافتن راهی برای حل مشکل کرونا باید: 1. کرونا را خوب
بشناسیم. 2. روش یا روشهای مناسب، علمی و عملی برای حل مسئله و از بین
بردن مشکلات بیابیم. 3. نقشه و روش مناسب برای حـل معضل کرونـا را به کار
ببندیم. 4. مسیرهای طیشده را مجدداً و بارها مورد آزمایش قرار دهیم. و
بهترین راه را تأیید و معرفی کنیم. و ...
دوستان خوبم امسال هم تعدادی از سرفصلهای سال گذشته مثل؛ ریاضیات و مدرسه،
ریاضیات و مسئله، ریاضیات و تاریخ، ریاضیات و کاربرد، گزارش، گفتوگو،
و... راحفظ و برخی سرفصلهای دیگر مانند؛ ریاضیات و منطق، ریاضیات و کمی
فکر کنیم و... را هم اضافه کردهایم. خواسته ما این است که سرفصلهایی را
هم شما به رشد برهان اضافه کنید و با قلم خودتان برای ما بنویسید و به
ایمیل مجله به آدرس borhanmotevaseteh1@roshdmag.ir ارسال کنید؛ پس تا دیر
نشده شروع کنید، فکر کنید و بنویسید. هر چه از دوست رسد نیکوست. ما
منتظریم. به امید روزهای خوب!