در «رشد تکنولوژی آموزشی»
یکی از زمینههای نوین در روانشناسی یادگیری، «یادگیری خودگردان» است. ماهنامه رشد تکنولوژی آموزشی یکی از مقالات خود را به این موضوع اختصاص داده است.
فریبا مسرتی نویسنده این مقاله است.
در تعریف یادگیری خودگردان میخوانیم: «یادگیری خودگردان عبارت است از خودزایی و خودوارسی افکار، احساسات و رفتارها بهمنظور رسیدن به هدف. این اهداف میتوانند تحصیلی باشند، مانند تصحیح و بهبود میزان درک و فهم هنگام خواندن، سازمانیافتهتر کردن نوشتهها، یادگیری
چگونگی انجام عمل ضرب و پرسیدن سؤالات مرتبط.»
در این مقاله درباره ویژگیهای یادگیرندگان خودگردان آمده است:
• خودشان اهدافشان را برای گسترش دانش و تداوم انگیزش تنظیم میکنند.
• از حالات هیجانی خود آگاه هستند و راهبردهایی برای مدیریت آنها دارند.
• بهصورت دورهای، پیشرفت خود را به سمت هدف وارسی میکنند.
• براساس پیشرفتی که انجام میدهند، راهبردهایشان را بهطور دقیق هماهنگ یا تصحیح میکنند و... .
پژوهشگران دریافتهاند که دانشآموزان دارای پیشرفت بالا، غالباً یادگیرندگان خودگردان هستند. برای مثال، دانشآموزان دارای پیشرفت بالا، در مقایسه با دانشآموزانی که کمتر پیشرفت میکنند، هدف یادگیریشان را بهطور اختصاصیتری تنظیم میکنند، از راهبردهای بیشتری
برای یادگیری استفاده میکنند، یادگیریشان را بیشتر خودشان وارسی و بهصورت منظمتری پیشرفتشان را به سمت هدف ارزیابی میکنند.»
در ادامه این مقاله آمده است: «به اعتقاد زیمرمن، یکی از نظریهپردازان نظریه شناختی اجتماعی، راهبردهای یادگیری خودگردان در یادگیری دارای زیر مجموعههایی است که میتوان آنها را شامل این زمینهها دانست: خودگردانی رفتاری، خودگردانی انگیزشی، خودگردانی شناختی و خودگردانی
فراشناختی. خودگردانی رفتاری به استفاده بهینه از منابع گوناگون که یادگیری را بیشتر میسازد گفته میشود. این منابع شامل زمان، مکان، چگونگی کمک گرفتن از منابع در دسترس از جمله معلم، والدین، دوستان، مواد آموزشی و کمکآموزشی هستند. خودگردانی انگیزشی به کاربرد
فعال راهبردهای انگیزشی که یادگیری را افزایش میدهند، اطلاق میشود. چنین فراگیرندگانی در تمام مراحل یادگیری خود را افرادی لایق، کارامد و مستقل میبینند.»
متن کامل این مقاله در ماهنامه رشد تکنولوژی آموزشی، شماره 6 (پی در پی 246)، اسفند 1393 منتشر شده است.