در پایه‌ی چهارم، در یکی از سؤال‌های کتاب نگارش خواسته شده بود خاطره‌ی بهترین روز دوران تحصیل را بنویسند. هر کسی از روزی، خاطره‌ای و احساسی یاد کرده بود، اما پاسخ به این سؤال موجی از هیجان را در دل هم‌کلاسی‌ها و معلمش ایجاد کرد. او ضمن تشکر از معلم کلاس اولش نوشته بود: «روزی که توانستم بدون کمک دیگران کتاب بخوانم، بهترین روز زندگی من بود؛ روزی که باور کردم باسواد شده‌ام. آن روز از خوش‌حالی در پوست خود نمی‌گنجیدم و دلم می‌خواست دست معلم مهربانم را با تمام وجود ببوسم. به یاد روزی که توانستم اسمم را بنویسم و معلمم با برقی که در چشمش بود، دستان کوچکم را بوسید و به من تبریک گفت.»
وقتی به ماه‌های پایانی سال تحصیلی نزدیک می‌شویم، بچه‌های پایه‌اولی و والدینشان پر از شوق و هیجان می‌شوند، چون دیگر این بچه‌ها می‌توانند نام خود و پدر و مادرشان را بنویسند و داستانی برای مادران و عروسک‌هایشان بخوانند. گویی آنان وارد دوره‌ی جدیدی از زندگی خود شده‌اند، دریچه‌ای از نور و زیبایی به رویشان گشوده و ارتباطشان با دنیا و پیرامونشان گسترده‌تر شده است، زیرا علاوه بر نقاشی‌کردن و استفاده از شکل و صدا، روش قدرتمند دیگری به نام «خواندن و نوشتن» پیش رویشان است.
جشن الفبا
وقتی آموزش همه‌ی حروف الفبا به پایان می‌رسد، به‌طور معمول معلمان خوش‌ذوق با همکاری دانش‌آموزان جشنی به‌نام «جشن الفبا» در کلاس برگزار می‌کنند؛ جشنی که در آن دانش‌آموزان با هدایت معلم و خلاقیت خودشان، برای حروف الفبا کاردستی‌های زیبا درست می‌کنند و آموخته‌هایشان را به نمایش می‌گذارند.
سال گذشته که در بیشتر نقاط کشور آموزش به‌صورت غیرحضوری بود، جشن الفبا نیز به‌صورت مجازی برگزار شد. دانش‌آموزان به‌کمک والدین خود کاردستی‌های مربوط به حروف را تهیه کردند و با فرستادن تصویر آن برای معلم خود در جشن الفبا سهیم شدند. در نهایت آثار دانش‌آموزان در قالب یک نماهنگ (کلیپ) شاد گرد هم آمد.
با وجود اینکه اغلب والدین از باسوادشدن فرزند خود خرسند و خوش‌حال می‌شوند، برخی نیز کسب توانایی خواندن و نوشتن را که فرزندشان یک سال تحصیلی برای آن زحمت کشیده است، عادی می‌پندارند و واکنش مناسبی درباره‌ی آن ندارند. به نظر می‌رسد آموزگار می‌تواند اهمیت این موضوع را برای این دسته از والدین تبیین کند و به آنان توضیح دهد فقط پیروزی‌هایی مثل قبولی در آزمون‌های خاص برای فرزندتان موفقیت محسوب نمی‌شود، بلکه کسب توانایی خواندن و نوشتن یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین موفقیت‌هاست که زیربنای کامیابی‌های بعدی در زندگی اوست. پس باید ارزش این موفقیت را درک و جایگاه آن را برای فرزندان تبیین کرد.
در وضعیت کنونی که به‌خاطر تهدیدی به‌نام بیماری کووید19 کلاس‌های درس با محدودیت‌هایی برگزار می‌شوند و همه‌ی دانش‌آموزان یک کلاس نمی‌توانند هم‌زمان در کلاس درس حاضر شوند، نقش همکاری والدین در آموزش و برنامه‌هایی نظیر جشن الفبا بیش از پیش نمود پیدا می‌کند.
جشن الفبا نیز مانند هر فرایند آموزشی دیگر اهدافی را دنبال می‌کند. از جمله‌ی آن‌ها عبارت‌اند از:
- بانشاط‌سازی برنامه‌های مدرسه؛
- ماندگار و خاطره‌انگیزکردن اولین سال تحصیلی برای دانش‌آموزان و والدین؛
- تقدیر از زحمات یکساله‌ی مسئولان مدرسه و معلم کلاس‌اولی‌ها؛
- ارزش‌گذاری برای علم و علم‌آموزی؛
- ایجاد محیطی صمیمی با حضور اولیای مدرسه و والدین.
از این اهداف کلیشه‌ای که بگذریم، باید گفت، پیام جشن الفبا به دانش‌آموزان این است که: شما با همه‌ی تفاوت‌هایی که با یکدیگر داشتید و با سطوح گوناگون استعدادتان، توانستید پایه و اساس علم را بیاموزید. پس در طی ادامه‌ی مسیر نیز می‌توانید موفق باشید. تفاوت‌های شما اگرچه زیاد باشد، فقط روش‌های طی‌کردن مسیر را تغییر می‌دهد، اما در نهایت همگی با تلاش و پشتکار به هدف می‌رسید.
جشن الفبا به دانش‌آموزان می‌گوید: «امروز که خواندن و نوشتن را آموخته‌ای، اتفاق بزرگی افتاده است. اتفاق‌های مهم و بزرگ و خوب فرداها را تو باید با آنچه امروز آموخته‌ای رقم بزنی.»
آموزگار کلاس‌اولی‌ها
رمز موفقیت هر معلمی در آموزش‌وپرورش کودکان، شناسایی ویژگی‌های ذهنی، روانی و خانوادگی دانش‌آموزان و پی‌بردن به تفاوت‌های فردی در بین آن‌هاست. این موضوع در میان آموزگاران پایه‌ی اول اهمیت بیشتری دارد و به او امکان می‌دهد در اوضاع گوناگون برخورد مناسبی با کودک داشته باشد و راهکار درست را برای آموزش او در پیش گیرد.
اما ما آموزگاران باید همواره به یاد داشته باشیم آنچه لازم است کودکان پیش از یادگرفتن خواندن و نوشتن بیاموزند و پس از باسوادشدن سرلوحه‌ی زندگی خود قرار دهند، این است که با علم خود جز در راه درست و خدمت به خلق و کسب رضای پروردگارشان قدمی برندارند و سوادشان را برای بهتر و زیباترکردن زندگی در دنیایی سبز و آرام به کار گیرند.
آموزگاران کلاس‌اولی، باید دستتان را بوسه زد و قدرتان را بیش از پیش دانست. تلاشتان مستدام و همتتان والا باد!