عکس رهبر جدید

جایگاه زیباشناسی هنری و آموزش در سند تحول بنیادین

  فایلهای مرتبط
جایگاه زیباشناسی هنری و آموزش در سند تحول بنیادین
هنر از نمودهای تعالی‌بخش حیات بشری و یکی از تمایلات فطری انسان است؛ خداوند متعال خود جمال مطلق و دوستدار زیبایی‌ها بوده و نیکوترین نام‌ها (له الاسماء الحسنی) و نیکوترین آفرینندگان (احسن‌الخالقین) است. او هر چیز را با نیکوترین وجه آفریده و هم او بهترین تناسب و هماهنگی را به جهان هستی بخشیده است.

هنر از نمودهای تعالیبخش حیات بشری و یکی از تمایلات فطری انسان است؛ خداوند متعال خود جمال مطلق و دوستدار زیباییها بوده و نیکوترین نامها (له الاسماء الحسنی) و نیکوترین آفرینندگان (احسنالخالقین) است. او هر چیز را با نیکوترین وجه آفریده و هم او بهترین تناسب و هماهنگی را به جهان هستی بخشیده است. در زیباییشناسی و هنر اسلامی، اصل تصعید و والایش عواطف زیباییشناختی مطرح است تا زیباییهای واقعی حیات در پشت پرده زیباییهای ظاهری پنهان نماند. از این رو، هنر در واقع مظهر خلاقیتهای بشر است که شناخت و بهرهبرداری از آن در حرکت تکاملی انسان بهسوی خداوندـ آفریننده نبوغ و استعدادهای هنریـ تأثیر عمیق دارد.1

«حیات طیبه» که یکی از مهمترین مفاهیم کلیدی سند تحول بنیادین آموزشوپرورش به شمار میرود، مفهومی یکپارچه و فراگیر ولی دربردارنده شئون متعددی است که با عنایت به ابعاد گوناگون وجودی انسان و استقلال نسبی آنها در بیانیه ارزشهای سند تحول فرایند تعلیموتربیت در شش ساحت مورد توجه قرار گرفته است. در این بین تعلیموتربیت زیباییشناختی و هنری بخشی از جریان تربیت رسمی و عمومی است2 که به رشد قوه خیال و پرورش عواطف، احساسات و ذوق زیباییشناختی متربیان (دانشآموزان) ناظر است. آموزش هنر و تربیت هنری در بروز نوآوری و خلاقیت، رشد اخلاقی، پرورش عواطف و احساسات، شکلگیری تغییرات عمیق و پایدار در سلوک فردی، رشد مهارتی، نظم و دقت متربیان تأثیری شگرف دارد. هنر اساس تربیت است و عقل و احساس متربیان را متحد، تخیل را تحریک و محیط آموزشی را دگرگون میکند. تربیت هنری در سند تحول بنیادین آموزشوپرورش ناظر به آمادهسازی فردی و جمعی متربیان در مسیر تحقق شأن زیباییشناختی و هنری حیات طیبه است.

در ساحت زیباییشناختی و هنری، درک معنای پدیدهها و هدف رویدادهای طبیعت یا هستی، رمزگشایی و رمزگردانی از پدیدههای آشکار و پنهان طبیعت، پرورش حواس و قدرت تخیل برای بازخوانی فطرت الهی خویش و دریافت تجلیات حق در سراسر طبیعت یا هستی، درک زیباییهای جهان آفرینش به منزله مظاهر جمال و کمال الهی و ارتقای ذائقـه زیباشناسانـه خود، زیباسازی محیط زندگی و پیراستن آن از انواع زشتیهای معنوی، اخلاقی و زیستمحیطی و بهرهگیری از قدرت تخیل خود در خلق آثار هنری، با هدف حفظ و تعالی میراث هنری در سطح ملی و جهانی به زبان شیوا و تأثیرگذار هنر هدفگذاری شده است.

در این ساحت، تربیت هنری موضوعمحور به مثابه رویکرد اصلی و رویکرد دریافت احساس و معنا به منزله رویکرد مکمل و به مثابه جهتگیری کلی انتخاب شده است. رویکرد تربیت هنری موضوعمحور ضمن برخورداری از سه قلمرو معرفتیِ تولید هنر، تاریخ هنر و زیباییشناسی، شامل قلمرو معرفتی نقد هنر نیز هست که وجه تمایز این رویکرد نسبت به رویکردهای دیگر ساحتها بهشمار میآید.

 خلق هنر نوعی رمزگذاری یا رمزگردانی است و درک و دریافت هنر نوعی رمزگشایی است. خلق معنا یا رمزگذاری، خاص هنرمند و کشف معنا یا رمزگشایی، مختص افراد عادی و غیراهل فن است؛ مشروط به آنکه ادراک زیباییشناسی آنها پرورشیافته باشد. از اینرو، هدف تربیت هنری، نه پرورش هنرمند حرفهای، که پرورش ادراک زیباییشناسی در همه متربیان است. لذا لازم است در کنار رویکرد تربیت هنری موضوع‌‌محور، به رویکرد ادراکی دریافت احساس و معنا هم توجه شود و این دو رویکرد مبنای سیاستگذاری، تصمیمگیری، و برنامهریزی واقع شوند.

ساخت فیلمهای موضوعمحور آموزشی مزایای بیشماری دارد. تناسب و تطبیقپذیری فوقالعاده فیلم، آن را به سرمایهای برای دانشآموز، معلم و مدرسه تبدیل میکند.

امروزه بسیاری از مؤسسات آموزشی معتبر جهان به شرکتهای ارائهدهنده خدمات کامل تولید فیلم مراجعه میکنند تا ویدئوهایی تخصصی برای ارتباط عمیقتر با دانشآموزان و معلمان تهیه کنند. این رویکرد بالاترین سطح انعطافپذیری همراه با جذابیت در روند تربیت دانشآموزان است.

بدون تردید سیاست آموزشوپرورش در حوزه فرهنگ و هنر باید کشف استعدادهای بالقوه دانشآموزان بهعنوان مدیران آینده کشور باشد و نگاه بلندمدت به این عرصه تأثیرگذار داشته باشد و از هرگونه فعالیت هنری که به شکوفایی استعدادهای دانشآموزان بهعنوان اصلیترین محور توسعه کشور کمک میکند، در قالب برنامهها، سیاستها و الزامات آموزشوپرورش استقبال کند.

 

 

پینوشتها

1. مبانی نظری. فصل اول. مبانی ارزششناختی (15-4-1).

2. سند تحول بنیادین آموزشوپرورش. فصل دوم. بیانیه ارزشها (بند 4).

۴۴۲
کلیدواژه (keyword): رشد مدرسه فردا، آگاهی
نام را وارد کنید
ایمیل را وارد کنید
تعداد کاراکتر باقیمانده: 500
نظر خود را وارد کنید