انار میوه‌ای ایرانی است و کسی در خوش‌مزه و مفید‌بودن آن شکی ندارد. تقریباً همه ما در فصل زمستان و پاییز خاطرات زیادی با آن داریم؛ به‌ویژه در شب یلدا. اما متأسفانه افراد زیادی هستند که از انار خوردن خاطره خوبی ندارند. چرا که موقع خوردن انار به دردسر می‌افتند. لباس خود یا فرش را رنگی می‌کنند، و یا پس از خوردن انار، همه دست و صورتشان چسبناک و رنگی می‌شود. بچه‌ها چه کتک‌هایی به‌خاطر انار که نخورده‌اند و چه فرش‌ها و لباس‌های گران‌بهایی به‌خاطر انارخوری لک شده‌اند. اما مشکل چیست؟
انار پنج وجهی
مشکل این است که انار گرد نیست، ولی این افراد با فرض اینکه انار گرد است، برای شکستن آن مثل سیب یا پرتقال عمل می‌کنند. در نتیجه دانه‌های انار را زخمی می‌کنند و خون به پا می‌شود! یکی از دوستانم تعریف می‌کرد اولین‌بار که انار دیده بود، آن را مانند سیب پوست کنده بود و معلوم است که چه اتفاقی افتاده بود.
با کمی دقت معلوم می‌شود که شکل انار یک چندوجهی است که روی یک مخروط یا هرم معکوس بنا شده است. هر یک از وجه‌ها، پایه‌ای در درون خود دارند که دانه‌های انار روی آن‌ها چیده شده‌اند و شبیه تاج خروس است. این بخش‌ها (تاج‌ها) توسط پرده‌ای از سایر قسمت‌ها جدا شده‌اند. برای روشن‌شدن موضوع به تصویرهای 1 و 2 دقت کنید که برشی از اناری کوچک است.
به آسانی مشخص می‌شود که انار تصویر 1 مقطع مربع دارد که قطرهای آن رسم شده‌اند. این قطرها همان پرده‌ها هستند. انار تصویر 2 مقطع مثلث دارد و پرده‌ها تقریباً میانه‌های مثلث هستند که در یک نقطه یکدیگر را قطع کرده‌اند.
الگوریتم شکستن انار
1. ابتدا همانند تصویر 1 و 2 پوست، سقف انار را همراه تاج برمی‌داریم.
2. چندوجهی انار را مشخص می‌کنیم.
3. در زاویه‌های چندضلعی، با توجه به خط‌های سفید برش‌های عمود می‌زنیم.
4. وجه‌های چندضلعی را به آرامی جدا می‌کنیم.
تذکر: در همه مرحله‌ها فقط پوست انار را برش می‌زنیم.
اما چند سؤال مطرح می‌شود:
- بیشترین و کمترین وجه انارها کدام‌ها هستند؟
- آیا همه انارهای یک درخت وجه‌های مساوی دارند؟
- بیشترین وجه‌ها بین انارها کدام‌اند؟
پاسخ به این سؤال‌ها به ریاضی مربوط نیست و به مشاهده نیاز دارد. مشاهدات ما نشان داده است:
- انار از سه‌وجهی تا هشت وجهی وجود دارد.
- همه انارهای یک درخت وجه‌های مساوی ندارند.
- بیشترین انارها پنج یا شش وجهی‌اند.