مقدمه
آمیگدالین1
ماده‌ای
است که به مقدار بسیار زیاد در دانه برخی از میوه‌ها همچون سیب، بادام،
زردآلو، هلو و گیلاس وجود دارد. بلعیدن این دانه‌ها بدون جویدن آن، خطری برای ما ندارد
زیرا آنزیم‌های
موجود در معده آن‌ها
را هضم می‌کنند.
آمیگدالین در حالت عادی بی‌خطر است اما جویدن هسته این میوه‌ها، باعث تبدیل آمیگدالین به هیدروژن
سیانید می‌شود.
بنابراین تا حد امکان باید از جویدن و
خوردن این هسته‌ها
خودداری کرد. یک عدد بادام تلخ تقریبا
دارای یک میلی‌گرم
سیاندریک‌اسید
است.
سیانیدها با چند
سازوکار باعث کاهش رسیدن اکسیژن مورد نیاز به بافت‌ها می‌شوند که به این قرارند:
- مرکز تنفس را مهار
و عمق تنفس را کم می‌کنند.
- با سرکوب میوکارد، برون‌ده قلب را کاهش می‌دهند.
- جدا شدن گاز اکسیژن
را از هموگلوبین مشکل می‌کنند.
- برخی از سیانیدها
برای اتصال به آهنِ هموگلوبین، با اکسیژن رقابت می‌کنند.
- با آهن سیتوکروم اکسیداز در میتوکندری‌ها پیوند می‌دهند و تنفس سلول را
مختل می‌کنند.
مواد و وسایل مورد
نیاز: شناساگر ﻧﻴﻦ ﻫﻴﺪرﻳﻦ،
سود، بادام تلخ، سدیم کربنات، محلول سولفوریک‌اسید رقیق با غلظت حدود 1M، ارلن با لوله جانبی،
سرنگ، لوله رابط، همزن، لوله آزمایش.
روش کار
1. برای تهیه محلول
شناساگر، 05/0 گرم نین‌هیدرین را در10 میلی‌لیتر محلول 2 درصد سدیم‌کربنات حل کنید.این
محلول باید در زمان آزمایش تهیه شود تا تازه باشد.
2. g 8 بادام تلخ با پوست (یا هسته هلو) را آسیاب کنید و در ارلن با لوله
جانبی بریزید.
3. mL 250 آب، g 3 سدیم‌کربنات و g 5/0
سدیم‌هیدروکسید
به ارلن حاوی بادام بیفزایید.
4. مخلوط داخل ارلن
را 20 دقیقه هم بزنید. می‌توانید از همزن مغناطیسی استفاده کنید.
5. به مقدار مساوی از
محلول شناساگر نین‌هیدرین
به دو لوله آزمایش بیفزایید.
6. دهانه لوله رابط
را درون یکی از دو لوله آزمایش بگذارید و سمت دیگر آن را به لوله رابط ارلن وصل
کنید.
7. حدود mL 30 محلول سولفوریک‌اسید رقیق را به آرامی
و مرحله به مرحله، هر بار mL 10، در ارلن بریزید
و پس از هر مرحله، درپوش ارلن را به سرعت بگذارید.
8. دهانه ارلن را با
درپوش که حاوی یک سوراخ است ببندید. پس از 5 دقیقه، با استفاده از یک سرنگ و لوله
رابط آرام‌آرام
به ارلن، هوا وارد کنید.
در اثر آزاد شدن
هیدروژن سیانید، رنگ شناساگر از زرد به سرخ تغییر می‌کند. چند قطره محلول 1M سدیم‌هیدروکسید به لوله آزمایش سرخ بیفزایید. چه تغییری مشاهده می‌کنید؟
جمع‌بندی
فرایند انجام گرفته
را می‌توان
به این ترتیب خلاصه کرد:
نتیجه‌گیری
انجام آزمایش‌های مرتبط با زندگی روزمره دانش‌آموزان، باعث ایجاد
علاقه و افزایش حس کنجکاوی آن‌ها می‌شود. با استفاده از آزمایشی که در این مقاله ارائه شد، به‌‌راحتی می‌توان وجود سیانید را
در نمونه‌های
مختلف ثابت کرد.
پی‌نوشت
1. amygdalin
منابع
1.Volpi,G. J. Chem. Educ., 2016, 93 (5), 891.
2. Karsavuran,N. et al, Amygdalin in Bitter and Sweet Seeds of Apricot,
in Toxicological and Environmental Chemistry · March 2015 ,DOI:
10.1080/02772248.2015.1030667
3.sciencenotes.org/yes-apple-seeds-and-cherry-pits-contain-cyanide/ 4. www.yjc.ir/fa/news/6189748 5. fa.wikipedia.org/wiki/