خبر

این‌ها معمولاً اصلی‌ترین بخش‌های مجله و به بیان دیگر، سرکلیشه‌های آن هستند و تلاش ما هم بر این است که هر شماره مجله شامل این موضوعات باشد. این کار البته با نوسان‌هایی همراه است؛ مثلاً گاه مجله، عاری از گفت‌وگوست؛ یا فاقد مقالاتی در حوزه تاریخ جهان است، و یا از خبر و گزارش  در آن اثر نیست.

مسئولین ذی‌ربط و مخاطبان، معمولاً انتظار دارند که مجله بی‌نقص ارائه شود، تنوع داشته باشد، انتظار خوانندگان را برآورده سازد و از ویژگی‌های یک نشریه خوب برخوردار باشد. درج گفت‌وگو و گزارش و خبر در هر مجله، بیشترین نشانه نشریه بودن آن است، در غیر این ‌صورت مخاطبان خواهند گفت اینکه یک مجموعه مقالات! است و یک کتاب هم می‌تواند حاوی تعدادی مقاله باشد.

من از همان نخستین شماره‌های انتشار رشد آموزش تاریخ، با چالشی مواجه شدم که هنوز هم وجود دارد: کهنه شدن اخبار!

وقتی فاصله انتشار یک نشریه کوتاه باشد، می‌تواند به بخش‌‌های خبری خود دلخوش و امیدوار باشد که خوانندگان بیشتری را جذب کند، اما وقتی فاصله انتشار هر شماره، اسماً چهار ماه و عملاً بیش از آن است، چه می‌توان کرد؟ در این فاصله زمانی، خبرها تازگی و نو بودن و در نتیجه جذابیت خود را از دست می‌‌دهند. در این صورت چگونه می‌توان امیدوار بود که خوانندگان خبرها را بخوانند و دنبال کنند؟ زمانی در یک کارگاه آموزشی این مشکل را با استاد در میان گذاشتم و از او راهکار خواستم. کمی اندیشید و سپس اظهار داشت: «سعی کنید سراغ آن دسته از اخبار بروید که خاص است؛ خاص حوزه کاری شما و مخاطبانتان». اما این هم کمکی نکرد. کدام خبر است که در طی زمان همواره «خبر» بماند؟

البتـه این نـه‌تنها مشکــل رشــد آموزش تاریخ است بلکه از همان اوایل رواج فضای مجازی و پیام‌رسان‌ها، همه‌ روزنامه‌ها و مجلات، با این چالش مواجه شدند. چاره‌ای که برخی اندیشیدند، این بود که به جای نقل اخبار تحلیل اخبار را پیشه کنند و خوانندگان خود را با حواشی آن سرگرم سازند. «صاحب‌نظران بررسی می‌کنند؛ بازتاب مذاکرات 1+5»، «کارشناسان نظر می‌‌دهند: چند و چون برگزاری جشنواره فیلم فجر»، «بازتاب پیروزی تیم ملی...».

امروزه سرعت اخبار، فرصت، و یا بر عکس تهدیدی را پیش روی همه اصحاب رسانه قرار داده است. دیگر صفحه نخست روزنامه‌ها و یا سرخط خبرهای تلویزیون و رادیو، چیز تازه‌ای در بر ندارد، چون هر کسی از قبل همه را در گوشی خود دیده و خوانده است. این موضوع حتی گاه موجب مشکلات مضاعف می‌گردد. همکاری تصویری از پوستر‌ همایشی را که تا چند هفته آتی برگزار خواهد شد، می‌فرستد و از ما می‌خواهد از طریق مجله اطلاع‌رسانی کنیم. روشن است که ما از انتشار آن خودداری می‌کنیم! چرا؟ فقط به این دلیل که در صورت چاپ پوستر، مجله زمانی چاپ و توزیع خواهد شد که همایش برگزار شده و به‌کار خود پایان داده است! بعد خبر می‌رسد که همکار مزبور دلخور شده است که چرا ما آن را چاپ نکرد‌ه‌ایم!

چه باید کرد؟ با درج خبر و گزارش تاریخ گذشته، بوی کهنگی به مشام خواننده برسانیم و یا بدون درج خبر، به کوتاهی و نقص متهم شویم؟ به ‌نظر می‌رسد باید بخش خبر را کم‌رنگ کنیم، یا ما نیز به بررسی و تحلیل خبر بپردازیم. البته شایسته است برخی اخبار کهنه را نیز چاپ کنیم! درست است که رحلت فلان استاد تاریخ، و یا کشف فلان اثر، در جریان کاوش‌های باستا‌ن‌‌شناسی به اندازه کافی اطلاع‌رسانی شده است، اما ما این گونه اخبار را درج می‌کنیم، تا مثلاً، به بهانه فقدان آن استاد او را ارج ‌نهیم و بر جایگاهش در موضوع تاریخ تأکید کنیم، و یا تأثیر کشف پدیده باستانی را در حوزه کاری و نگرشی خودمان یادآور شویم.