مقاله‌ای از «رشد آموزش شیمی»
اورانیم سنگین‌ترین عنصر پیرامون ماست که در طبیعت یافت می‌شود و به شکل مخلوطی از اکسیدهای گوناگون در پوسته زمین وجود دارد. فصل‌نامه رشد آموزش شیمی در مقاله‌ای به نمونه‌های مهم منابع اورانیم ایران پرداخته است.
جعفر حیدری کارشناس ارشد مهندسی هسته‌ای نویسنده این مقاله است.
در مقدمه مقاله می‌خوانیم: «اورانیم عنصری واسطه از خانواده اکتینید‌هاست. غلظت آن در پوسته زمین به ppm 2 می‌رسد و بنابراین فراوانی آن از عنصرهایی هم‌چون نقره و جیوه بیشتر است. با این حال درصد خالص این عنصر در منابع آن چندان بالا نیست زیرا ترکیب‌های اورانیم با
گذشت زمان دست‌خوش تغییر می‌شوند. در واقع اورانیم به عنوان یکی از عنصرهای واسطه در حال درون‌سازی است یعنی اوربیتال‌های داخلی d در آن در حال پر شدن است. از آنجا که این اوربیتال‌ها بسیار به هم نزدیک‌اند، الکترون‌ها در آن‌ها جابه‌جا می‌شوند. در نتیجه اورانیم در
ترکیب‌ها می‌تواند ظرفیت‌های گوناگونی داشته باشد. فعالیت‌های شیمیایی زیاد، حالت‌های اکسایش متفاوت و متنوع بودن منابع اورانیم از همین ویژگی آن سرچشمه می‌گیرد.»
به گفته نویسنده مقاله سنگ معدنهای اورانیم‌دار به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند: سنگ معدن‌ها در محیط اکسنده و کاهنده.
اکسیدهای اورانیم از جمله سنگ معدنهای مهم این عنصر در محیط کاهنده به‌شمار می‌روند و دو نمونه از مهم‌ترین آن‌ها به این قرارند.
• اورانینیت
• پیچبلند
سنگ معدنهای محیط اکسنده نیز عبارتنداز:
• وانادات‌ها
• فسفات‌ها
• سیلیکات‌ها
• آرسنات‌ها
معدنهای اورانیم در ایران بخش دیگری از این مقاله است: «هم‌اکنون در کشور ما تلاش در زمینه کشف منابع اورانیم و استخراج آن ادامه دارد. بنابه اعلام رسمی سازمان انرژی اتمی ایران، 400 ناحیه دارای اورانیم در مناطق مختلف کشور شناسایی شده است و در آینده استخراج اورانیم
از منابعی واقع در آذربایجان، شمال خراسان و بندرعباس انجام خواهد گرفت. مقدار ذخیره اورانیم در معدنهای بندرعباس، یزد و اردبیل بیش از 36 هزار تن برآورد شده است. اکتشاف‌های هوایی روی 30 درصد از خاک کشور نشان می‌دهد که حدود 1400 نقطه دارای اورانیم در سطح ایران
وجود دارد و به کمک نقشه‌های هوایی به‌دست آمده این مناطق مشخص شده‌‌اند. بنابر گزارش‌های رسمی ایران به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ذخیرة اورانیم خالص ایران 491 تن برآورد شده است. دو معدن مهم اورانیم در کشور، یکی معدن ساغند یزد با ذخیره اورانیم حدود هزار تن
است و دیگری معدن گچین در بندرعباس که ذخیره اورانیم آن به چهل تن می‌رسد. این دو منطقه، بالا و پایین محدودة اورانیم‌خیز کشور را تشکیل می‌دهند.»
متن کامل این مقاله در فصل‌نامه رشد آموزش شیمی، شماره 112، بهار 1394 منتشر شده است.