در «رشد آموزش فیزیک»
یکی از روشهای گردآوری اطلاعات در روش علمی، آزمایش است.
اسفندیار معتمدی در فصلنامه رشد آموزش فیزیک به تاریخچه آزمایشهای فیزیک در ایران پرداخته است.
نویسنده در این مقاله به انواع انجام آزمایش بهوسیله دبیران و شاگردان اشاره کرده و برخی از نخستین آزمایشهای فیزیک در مدارسی مانند دارالفنون را توضیح داده است.
در بخشی از این مقاله با عنوان «کار عملی و آزمایش در محیط طبیعی یا اجتماعی» آمده است: «در ایران این نوع فعالیت آزمایشگاهی سابقه طولانی دارد و به سالهای اولیه دارالفنون برمیگردد که استادان خارجی در آنجا تدریس میکردند. آنها معمولاً شاگردان را به کار میگرفتند.»
در بخش نخستین آزمایشگاه در ایران آمده است: «مدرسه دارالفنون در سال 1268ق- 1230 شمسی در تهران تأسیس شد و استادان خارجی به کار تدریس علوم جدید پرداختند. در سالهای اولیه درسها بهطور نظری تدریس میشد. استادان مطالب خود را به زبان فرانسوی درس میدادند و مترجمان
ایرانی گفتهها را به فارسی ترجمه میکردند. شاگردان بخش طب و جراحی پس از یکسال کار عملی خود را آغاز میکردند و اولین کار آنها درآوردن سنگ مثانه بود که بهوسیله دکتر پولاک و پزشک سفارت روسیه بیرون آورده شد. در سال 1272ق- 1234ش موسیو فوکاتی معلم فیزیک و شیمی
و داروسازی به همراه فرخخان امینالملک به فرنگستان (فرانسه) رفت و وسایل یک آزمایشگاه مناسب را با خود به ایران آورد و کار آزمایش و آزمایشگاه و فعالیت علمی در ایران شروع شد.» این
مقاله در فصلنامه رشد آموزش فیزیک، شماره99، تابستان 1391 منتشر شده است.