جنجالی تازه پیرامون ماده تاریک در «رشد آموزش فیزیک»
اکنون بهطور فزایندهای احساس میشود که به شناخت واقعی سرشت ماده تاریک گریز یا نزدیک میشویم. یکی از مطالب شماره جدید فصلنامه رشد آموزش فیزیک به جنجال تازهای پیرامون این موضوع پرداخته است.
در این مقاله که به قلم دکتر منیژه رهبر نگارش شده، آمده است: «به تازگی جنجال شدیدی در مورد ماده تاریک موجود در کهکشانهای کوتوله به وجود آمده است که بیشتر مربوط به این پرسش است که آیا ذرات ماده تاریک در مرکز کهکشان
انباشته میشوند یا ذراتی پرانرژیاند که در سراسر کهکشان حرکت میکنند. از قرار معلوم دادهها بیشتر با سناریوی دوم سازگارند، که دیدگاه غالب مربوط به «سرد» بودن و انباشته شدن ماده تاریک را به چالش میکشد. یک بررسی اخیر نوشتههای مربوط به این موضوع پوششی فراگیر
از شرایط کنونی ماده تاریک را در اختیار میگذارد. دادههای اولیه سفینه فضایی PAMELLA، شار غیرعادی پرتوهای کیهانی را نشان میدهد که این مسئله را مطرح میکند که علت این امر باید نابودی یا واپاشی ماده تاریک باشد. این نظریه از حمایت گسترده برخوردار نبود اما اخیراً
با یافتههای FERMT-LAT که جریانهای غیرمنتظرهای از پوزیترون (یعنی پادماده) یافته است همراه با اعلام اینکه FERMT-LAT و دیگر تلسکوپها به جستوجوی گسترده خطوط پرتو گامای ناشی از نابودی یا واپاشی ماده تاریک خواهند پرداخت، قوت گرفته است. در اینجا این فرض مسلم
– یا دست کم این فرضیه مطرح میشود – که ماده تاریک را میتوان در مرکز داغ، چگال و دینامیک کهکشانها، از جمله کهکشان خود ما نابود کرد. بنابراین علوم فضایی میتوانند دست کم دلایل مشروحی در مورد یکی از بزرگترین معماهای موجود در اختیار بگذارند. اگرچه یافتههایی
که تاکنون به دست آمدهاند در بهترین شرایط قطعی نیستند.»
این مقاله در فصلنامه رشد آموزش فیزیک، شماره 99، تابستان 1391 منتشر شده است.