در «رشد آموزش پیش‌دبستانی»
سردبیر فصل‌نامه رشد آموزش پیش‌دبستانی
در شماره پاییز 1390 (شماره 12) به سؤال یکی از مربیان پیش‌دبستانی پاسخی ارائه کرده که مطالعه آن خالی از لطف نیست.
متن این پرسش و پاسخ به شرح زیر است:
سؤال: من مربی یکی از مراکز پیش‌دبستانی تهران هستم. یکی دو کودک در کلاسم هستند که بسیار باهوش و خیلی منطقی به نظر می‌رسند. مرتب درباره همه‌چیز استدلال می‌کنند که گاه مشکل‌زا می‌شود. با آن‌ها چگونه رفتار کنم که ناراحت نشوند؟
پاسخ: مربی عزیز، از سؤال خوب و تازه‌ای که طرح کرده‌اید، بسیار ممنونم. در پاسخ باید عرض کنم، کار با کودکانی که مرتب سؤال می‌کنند، به جواب‌های شما قانع نیستند، در پی‌گیری امور مصرند و به اصطلاح، سؤالات بزرگ‌تر از سن خود مطرح می‌کنند، یا بزرگ‌تر
از سن خود حرف می‌زنند و استدلال می‌کنند، البته قدری دشوار است و باید تدابیر خاصی اندیشیده شود. پیش از پاسخ به این سؤال، علت رفتار این کودکان را توضیح می‌دهم. این کودکان غالباً با بزرگ‌ترها و نه کوچک‌ترهای پیرامون خود به‌سر برده‌اند. بسیاری از آنان معمولاً
در کنار پدر و مادری هستند که به سؤالات آن‌ها با استدلال، فکرورزی و کاملاً منطقی و به زبان بزرگ‌ترها پاسخ می‌دهند و کمتر با کودکان هم‌سن یا کوچک‌تر از خود مشغول‌اند و به همین دلیل در کنار بزرگ‌ترها و با آن‌ها بودن را نیز ترجیح می‌دهند. بسیار مشاهده می‌شود که
می‌گویند:
ـ «شما مگر نمی‌دانید که این درست نیست؟!» یا «شما چه‌طور نمی‌دانید که جواب این سؤال چیست؟»
ـ «من خودم از تلویزیون شنیدم»، «در کتاب خواندم، یا مامان و بابایم برایم خواندند»، «من خودم دیده‌ام» و...
ـ «من فکر نمی‌کنم این‌طور باشد»، «من امتحان کرده‌ام و درست نیست. آخر چه‌طور ممکن است!» و...
کار با این کودکان باهوش و بسیار منطقی در کنار دیگر کودکان دشوارتر می‌شود، چون آن‌ها دوست ندارند به سادگی از کنار مسائل بگذرند و به جواب سطحی، ساده و گذرای بزرگ‌ترها قانع نمی‌شوند. کودکان باهوش در صورت نرسیدن به جواب قانع‌کننده و استدلال گاه بسیار رنجیده‌خاطر
و پرخاشگر می‌شوند، گاه نیز ایجاد مزاحمت و شیطنت می‌کنند، بازی را به هم می‌ریزند، به حرف شما گوش نمی‌دهند و در مواردی هم ساکت و افسرده می‌شوند.
و اما تدبیر باارزشی است که حتماً به حرف‌های این کودکان گوش فرا دهید و به دقت و با کنجکاوی از آن‌ها برای رسیدن به پاسخ سؤال کنید. به اصطلاح، سؤالاتشان را با سؤالات هدایتگر پاسخ دهید. ضمناً از انرژی ذهنی آن‌ها بهره بگیرید و به کار فعال و مورد علاقه‌شان برای رسیدن
به پاسخ هدایتشان کنید. این کودکان وقتی به جای بی‌توجهی و یا از سرباز کردن به سوی انجام دادن فعالیت‌هایی مثل گشتن، پیدا کردن، بازی و... بارش مغزی و فکرورزی سوق داده شوند، شادتر و راضی‌تر خواهند بود و به شما اعتماد و اطمینان پیدا می‌کنند. بنابراین، سعی کنید
در این قبیل از موارد مثل دستیار فکری خود از آن‌ها کمک بگیرید تا به جواب قانع‌کننده دست یابند. خواهید دید از شیطنت و پرخاشگری کلاسی گاه و بی‌گاه آنان کاسته خواهد شد.
برای شما مربی گرامی و علاقه‌مند آرزوی موفقیت دارم.