زیست شناسی به اندازهای متنوع و جذاب است که میتواند هر دانشآموزی را به سوی خود جلب کند؛ اما این کافی نیست. برای اینکه معلم خوبی باشیم لازم است خوب و لذتبخش تدریس کنیم. فصلنامه «رشد آموزش زیست شناسی» در مقالهای به این موضوع پرداخته است.
نویسنده در بخشی از مقاله به معلمان
یادآور شده است: «زیستشناسی را به زندگی روزمره
دانشآموزان مرتبط کنید. برخی
دانشآموزان بهطور طبیعی به زیستشناسی علاقه نشان میدهند؛ اما برخی دیگر علاقه چندانی نشان
نمیدهند. تا میتوانید مفاهیم زیستشناختی را با موضوعهای مربوط به زندگی روزمره مرتبط کنید و
مطمئن باشید که همه دانشآموزان از آن لذت خواهند
برد. این کار ارزش علم را بیشتر نشان میدهد
و دانشآموزان را بیشتر جذب میکند. برای این کار میتوانید:
• اخبار مرتبط با داروها، DNA، محیط زیست، رشد جمعیت و موضوعهای دیگری را که زیستشناسی بر آنها تأثیر میگذارد، در کلاس مطرح کنید.
• به دانشآموزان بگویید که گزارشهای کلاسی کوتاهی درباره مفاهیم زیستشناختی بهصورت ویدیو، کلیپ و غیره در کلاس ارائه
کنند و درباره منابع آنها، مفاهیم زیستی موجود در
آنها و اهمیت آنها توضیح دهند.
• در کلاس در مورد مشاغلی که از زیستشناسی استفاده میکنند، مانند پزشکی، داروسازی، حفاظت از
محیط زیست، سلامت عمومی و غیره صحبت کنید. حتی میتوانید افرادی را که در این زمینهها کار میکنند به کلاس دعوت کنید تا در زمینه شغل
خود برای دانشآموزان توضیح و به پرسشهای آنان پاسخ دهند.»
نویسنده در بخشی دیگر از مقاله استفاده
از فعالیتهای دستی را توصیه کرده است: «هر چه زیستشناسی را ملموستر کنید، افراد بیشتری را به آن علاقهمند میکنید. فعالیتهای دستی بسیاری برای آزمایشهای زیستشناسی وجود دارد. مثلاً، دانشآموزان میتوانند این فعالیتها را انجام دهند:
• برای درک فتوسنتز گیاه بکارند.
• برای درک چرخه زندگی جانوران پروانه یا
جانوران دیگر را پرورش دهند.
• برای درک کالبد جانداران، آنها را (با رعایت موارد ایمنی و دستور
کارهای مربوطه) تشریح کنند.
• فعالیتهای حیاتی مخمر را بررسی کنند.
• اسلایدهای انواع مختلف سلولها را تهیه و مشاهده کنند.»
استفاده از محیطهای چندرسانه ای و بازیهای علمی و نیز سفرهای علمی
از دیگر پیشنهادات نویسنده مقاله است. همچنین وی استفاده از رویکردهای مختلف برای
آموزش را مهم قلمداد کرده است: «یادگیری منفعل نوعی یادگیری است که طی آن دانشآموزان دانش را از معلم دریافت میکنند؛ در حالیکه برخی یادگیری فعال را که طی آن دانشآموزان مسئولیت بیشتری برای بررسی و درک
موضوعات دارند، ترجیح میدهند. میتوان از هر دو نوع آموزش استفاده کرد.
مهم این است که ترکیب مناسب و تعادل این دو روش را پیدا کنید. میتوانید از انواع روشهای آموزشی استفاده
کنید، مانند:
• سخنرانی
• یادگیری مشارکتی (دانشآموزان به یکدیگر کمک میکنند تا در مورد یک موضوع یاد بگیرند)،
• نقشه مفهومی
• بحثهای گروهی
• خواندن
• فعالیتهای دستی.
نویسنده: مهرگان روزبه
کلیدواژهها: آموزش زیست شناسی، روش های
یادگیری علوم، آموزش مشارکتی، شیوه سخنرانی