فصلنامه «رشد علوم اجتماعی» در مقاله‌ای به موضوع مطالعات اجتماعی در کشور آذربایجان پرداخته است
در بخشی از این مقاله با
عنوان «درس علم و زندگی» می‌خوانیم: «کتابی با عنوان «مطالعات‌اجتماعی» یا عنوان‌های
مشابه در دوره ابتدایی کشور جمهوری آذربایجان تدریس نمی‌شود. اما کتاب درسی «علم و زندگی» که بخشی به نام فرد و
جامعه دارد، به آموزش‌های مرتبط در این زمینه می‌پردازد. به عبارت دیگر، جمهوری آذربایجان از روش
چندرشتهای (تلفیقی) برای سازمان‌دهی برنامه درسی استفاده می‌کند و مطالبی را که در زندگی واقعی دانش‌آموزان بیشتر جنبه کاربردی داشته باشند، با عنوان علم زندگی
به آنان ارائه می‌دهد.
در سازمان‌دهی تلفیقی برنامه درسی علم زندگی جمهوری آذربایجان همه
رشته‌های درگیر در برنامه (تعلیمات‌اجتماعی، بهداشت،
محیط زندگی و اخلاق) با مطالعه موضوع معینی و با عنوان برنامه درسی واحدی به نام
علم زندگی با یکدیگر پیوند می‌یابند.»
در ادامه این مقاله آمده است:
«برنامه درسی علم و زندگی دوره ابتدایی جمهوری آذربایجان دارای چند ویژگی است:
دانش‌آموز‌محور بوده و با زندگی آن‌ها در ارتباط است.
روش‌های گوناگونی از تدریس و یادگیری را به‌کار می‌گیرد.
دوره ابتدایی کشور جمهوری
آذربایجان، به شیوه تلفیقی و مبتنی بر رویکرد چندرشتهای، به‌صورت مشارکتی و تعاملی
است که با زندگی دانش‌آموزان ارتباط دارد. «تدریس تعاملی» روشی است
که فراتر از کمک به دانش‌آموزان، به کسب محتوای علمی و مهارت‌ها می‌اندیشد. در این رویکرد، علاوه بر توجه به کسب
اطلاعات و مهارت‌ها، بر فرایند تفکر و هدف‌های اجتماعی آموزش تأکید فراوان شده است. تدریس تعاملی در
مقابل تدریس مبتنی بر «نظارت و تحدید» یا «اقتدار و تسلط» قرار دارد که این نوع
دوم در عموم مدرسه‌ها یافت می‌شود و هدف اصلی آن توسعه مهارت‌های «نقش‌محور» است.»
نویسنده این مقاله، هدف‌های کلی آموزش مطالعات‌اجتماعی در نظام آموزشی کشور
آذربایجان را چنین برشمرده است:
«طبیعت و ما، فرد و جامعه،
اخلاق و سلامتی و ایمنی.»
در بخش طبیعت و ما، اهداف زیر
آمده است:
ـ دانش‌آموز خود را بخشی از طبیعت می‌داند.
ـ اهمیت شناخت طبیعت را درک
می‌کند.
ـ دانسته‌ها و ندانسته‌های خود را از هم متمایز می‌کند.
ـ در ارتباط با طبیعت از
دانش و مهارت‌های خود استفاده می‌کند.
ـ ساختار و اعضای اصلی بدن
انسان را به شکلی ساده توضیح می‌دهد.
ـ در جهت بهبود وضعیت زیست‌محیطی محل زندگی خود، پروژه‌های ساده‌ای آماده و ارائه می‌کند.
ـ تصویری ساده از طبیعت محل
زندگی خود و جمهوری آذربایجان ارائه می‌دهد.
نویسنده: دکتر نیره شاه محمدی
کلیدواژه‌ها: مطالعات اجتماعی
در آذربایجان، آموزش و پرورش در آذربایجان، علم و زندگی
• لینک مقاله