مقالهای از جدیدترین شمارهی فصلنامهی «رشد زبان و ادب فارسی»
«قابوسنامه، روح زندگی» عنوان یکی از مقالات جدیدترین شمارهی فصلنامهی رشد آموزش زبان و ادب فارسی است که در شرح کتاب «قابوسنامهی عنصرالمعالی» میباشد.
خانم پریسا حسنیزنوز، کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی و دبیر ادبیات زنجان نویسنده این مقاله است. وی در چکیدهی این مقاله آورده است: «شاید روزی که عنصرالمعالی قلم به دست گرفت و درصدد نوشتن نصایح و آموزش راه و رسم
زندگی و امیری به پسرش برآمد، فکر نمیکرد که این پند و اندرزنامهی او در تاریخ ادبیات ایران از نظر ارزش ادبی و تعلیمی یکتا و ممتاز شود.
این کتاب علاوه بر تعلیم و آموزش، که جزء مجموعه آثار ادبیات تعلیمی قرار میگیرد، جلوههای تمدن اسلامی را هم در خود گرد آورده است؛ همچنین ویژگیهای خاص ادبی در زمینههای سبک، نگارش، کاربرد واژگان و اصطلاحات خاص و نیز کاربرد زیاد ارسالالمثل، به کتاب ارزش خاصی
بخشیده است. برخی از ضربالمثلهای رایج در زبان فارسی، ریشه در مطالب پندآموز همین کتاب دارد.»
این مقاله دارای چند بخش با عنوان: «عنصرالمعالی و قابوسنامه»، «سبک و شیوهی نویسندگی»، «قابوسنامه و دیگران»، «شعر در قابوسنامه» و «مَثَل در قابوسنامه» میباشد.
در انتهای این مقاله آمده است: «سخنان پندآموز قابوسنامه همچون آیینهای روشن و حقیقتنمایی است که درس زندگی میآموزد. این «امیر روشنضمیر» و دلپاک و مردمدوست بهقدری زیبا این مطالب را کنار هم چیده است، که انسان آرزو میکند ایکاش مدت مدیدی میتوانست به این
شیوه حکمرانی کند یا پسرش گیلانشاه به همین منوال به فرمانروایی بپردازد. ایکاش ما بتوانیم گوشهای از نصیحتهای او را که خطاب به فرزندان این خاک و بوم وصیت کرده است، بهکار ببریم.»
در پایان این مقاله سخنی از این نویسندهی ارجمند به شرح زیر نقل شده است: «در مقام فرمانروایی، بر خلقان خدای تعالی، رحیم باش... بیداد را در دل خویش راه مده که خانهی ملکان دادگر دیر بماند و قدیمی گردد و خانهی بیدادگران، زود پست شود؛ زیرا که داد، آبادانی بود
و بیداد، ویرانی.»
متن کامل این مقاله را میتوانید در فصلنامهی رشد آموزش زبان و ادب فارسی، شمارهی 96، زمستان 1389 مطالعه کنید.