مقالهای از «رشد آموزش شیمی»
پژوهشگران با فناوری تازهای در زمینه نانوذرههای نقره آشنا شدهاند که میتواند نقش برجستهای در پیشرفت پزشکی داشته باشد.
نوید صالحی در مقالهای که در جدیدترین شماره فصلنامه رشد آموزش شیمی منتشر شده، به این موضوع پرداخته است.
نویسنده مقاله در ابتدا به تعریف نانوذره پرداخته است: «بنا به تعریف نانوذره به ذرهای با ابعاد 1 تا 100 نانومتر گفته میشود. نانوذرهها از دهها یا صدها ذرة اتمی یا مولکولی ساخته میشوند که اندازه و ساختارهای گوناگونی از جمله بیشکل، بلوری، کروی، سوزنی و...
دارند. بیشتر نانوذرهها بهصورت تجاری، در شکل گرد خشک یا مایع در دسترساند.»
در ادامه درباره نانوذرههای نقره میخوانیم: «محلولهای حاوی نانوذرههای نقره از یونهای نقره با اندازه 10 تا 100 نانومتر تشکیل میشوند و نسبت به محلولهای دیگر از پایداری بیشتری برخوردارند.
یونهای نقره، که با اندازههای کوچک خود سطح تماس بیشتری با پیرامون خود دارند، اثر چشمگیرتری بر محیط میگذارند. محلول خوراکی نقره شامل 80 درصد نقره فلزی و 20 درصد یونهای نقره است. گفتنی است یونهای نقره در واکنش با هیدروکلریک اسید موجود در معده، که به تولید
نقره کلرید میانجامد، اثر خود را از دست میدهند.»
نویسندة مقاله به اثرات دارویی این ماده نیز اشاره کرده است: «نانوذرههای نقره بهعنوان داروی بیماریهای پوستی مانند جوش و زخم و سوختگی، مشکلات گوارشی و جنسی و بیماریهای قارچی کاربرد دارند. نقره در اندازة نانو بر سوختوساز، تنفس و تولیدمثل موجودات زندة ذرهبینی
اثر میگذارد و تاکنون بیش از 650 نوع باکتری شناخته شده است که نقره در نابودی آنها سودمند بوده است.»
به گفتة نویسنده مقاله نانوذرههای نقره با دو سازوکار کاتالیزی و یونی به فعالیت میپردازند.
در توضیح سازوکار یونی آمده است: «سازوکار یونی در دگرگون کردن موجودات زندة ذرهبینی با تبدیل پیوندهای S-H به S-Ag انجام میگیرد. در این سازوکار، یونهای نانونقره در جریان یک واکنش جانشینی و تغییر در پیوندهای یاد شده، به نابودی موجودات زندة ذرهبینی میپردازند.»
متن کامل این مقاله در فصلنامه رشد آموزش شیمی، شماره 110، پاییز 1393 منتشر شده است.