زیستشناسی حفاظت شاخهای از زیستشناسی است که با تأثیرات انسان بر محیط زیست و حفاظت از تنوع زیستی مرتبط است. فصلنامه رشد آموزش زیستشناسی در جدیدترین شماره خود، مقالهای را به این موضوع اختصاص داده است.
اصغر مبارکی کارشناس دفتر تنوع زیستی و حیات وحش سازمان محیط زیست و
الهام آبتین کارشناس اداره کل حفاظت محیط زیست استان سیستان و بلوچستان نویسندگان این مقالهاند. در تعریف زیستشناسی حفاظت آمده است: «مایکل ویلکاکس در کتاب خود تحت عنوان«زیستشناسی حفاظت» این واژهها را چنین تعریف میکند: یک رشته قواعد دارای مأموریت
که به مقایسه هر دو شاخه محض و کاربردی علم میپردازد. دیوید ارنفلد از اولین کسانی بود که در نوشتههای خود قلمرو، مفاد، محتوا و سمتوسوی حرکت زیستشناسی حفاظت را تغییر داد و بیان کرد که زیستشناسان وارد عرصه و رشتهای میشوند که در آن زیستشناسی با علوم اجتماعی
و انسانی به هم میرسند. زیستشناسی حفاظت یک علم چندزمینهای یا چندرشتهای است که برای توجه و بحث درباره از بین رفتن تنوع زیستی ایجاد شده است؛ بهعبارت دیگر زیستشناسی حفاظت دانش یا علمی چندرشتهای است که بر تنوع زیستی و حفظ و نگهداری آن برای سود و سلامت
انسان تمرکز دارد.»
در بخش دیگری از مقاله میخوانیم: «حفاظت را میتوان بهعنوان مدیریت و استفاده پایدار از محیط زیست طبیعی و منابع طبیعی برای دلایل اخلاقی و نیز فواید انسانی تعریف کرد. شایان ذکر است که حفاظت دارای بُعد زمان نیز هست. در این میان بزرگترین چالش زیستشناسی حفاظت
حصول اطمینان از آن است که اطلاعات علمی تولید شده توسط زیستشناسان حفاظت بهطور مؤثر و کارامد توسط اقدامات حفاظتی استفاده شود.»
در قسمت دیگر مقاله به 9 اصل مراقبت از زمین اشاره شده است: «برای رسیدن به جامعه پایدار در سطح جهانی 9 اصل زیر را میتوان از «مراقبت زمین» نوشته یلد (1997) اقتباس کرد:
*احترام نهادن به جامعه حیاتی و مراقبت از آن
*بهبود و ارتقای کیفیت زندگی
*حفاظت از تنوع و خاصیت حیاتی زمین
*به حداقل رساندن روند کاهش منابع تجدیدناپذیر
*حفاظت و توجه به ظرفیت برد زمین
*تغییر رفتار و منش شخص
*ایجاد توان و قدرت در جوامع برای مراقبت از محیط زیست خود
*ایجاد یک چارچوب ملی برای تلفیق توسعه و حفاظت
*ایجاد همبستگی جهانی»
متن کامل این مقاله در فصلنامه رشد آموزش زیستشناسی، شماره 94، بهار 1393 منتشر شده است.